در بحث از تفاوت‌های بیانی آیات مشابه، این سؤال مطرح می‌شود که چه عواملی سبب ایجاد چنین تفاوت‌هایی شده است. چه چیز سبب می‌شود تا لفظی در یک آیه مقدم و در آیه مشابهش مؤخر شود و یا واژه‌ای از یک آیه حذف و در آیه مشابهش ذکر شود و.... به‌طور کلی می‌توان گفت این تفاوت اسلوب‌ها به سه عامل باز می‌گردد که عبارتند از: سیاق معنایی، سیاق لفظی و تفنن در کلام. سیاق معنایی و لفظی حکمت اختصاص هر لفظ به سوره را...

امیر قوامی رازی از شعرای قرن ششم است. در قصیده مهارت داشته و ترجیع بند و ترکیب بند و غزل نیز سروده است. در قصیده علاوه بر مدح ممدوح به حمد خدا و منقبت پیامبر و امامان نیز پرداخته است. در مدایح خویش در پی آن است تا به موعظت و ارشاد بپردازد. از این روی قصاید او رنگ و بوی حکمت و وعظ گرفته است. در میان شعرا به سنایی غزنوی ارادت خاص دارد و در جای جای دیوان بدان اشاره دارد و در چند جا خود را از او بر...

این رساله با عنوان (آرایه های ادبی یا بدیع در شعر کردی کلهری)شامل پنج فصل است، در این پژوهش اشعار شاعرانی مورد بررسی قرار گرفته که اشعارشان به کتابت رسیده و یا به صورت کتاب چاپ شده ودر گویش محلی از مفاخر ادبی دیار غرب است. در این رساله هدف شناساندن آرایه های ادبی در شعر کردی کلهری می باشد و باید بدانیم که زبان کردی و گویش های آن یکی از اندک زبانهای بومی ایران است که سامانه ی ادبی در آن پدید آم...

تضمین، یکی از شگردهای زبانی است که همانند بسیاری از فنون ادبی، در ادوار تاریخ بلاغت مورد بی ­توجهی محققان و ناقدان قرار­گرفته­ است، به­ گونه ه­ای که در شناسایی این آرایه بدیعی تنها به یک جنبه از آن، یعنی آوردن مصراع، بیت یا ابیاتی از دیگری در شعر خویش اکتفا شده ­است. از این رو، این پژوهش بر­آن است با نگاهی به سیر تاریخی صنعت تضمین و جایگاه آن در مباحث بلاغی عربی و فارسی، ضمن شرح و تفسیر دیدگاه ...

در این مقاله به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که آیا اصولاً تفسیر متن امکان پذیر است یا نه. ابتدا نظری به گذشته داریم و آنگاه با توجه به دیدگاه های نوین تفسیر متن و کلام نمونه ای را مورد تجزیه و تحلیل نشانه شناختی قرار خواهیم داد. ادعا بر این است که تفسیر هر متن در تقابل با نظر نویسنده و یا گوینده نسبی است و قاطعیت در تفسیر عملاً میسر نیست.

غیروحیانی بودن الفاظ قرآن کریم نظریه¬ای است که برخی روشنفکران معاصر و در رأس آنها، نصر حامد ابوزید، بدان پرداخته¬اند. نظریه حامد ابوزید در این باره با استناد به آیات 193 و 194 سوره شعراء، مساله تعدد قرائات، حدیث نزول قرآن بر هفت حرف، داستان عبدالله ابن ابی¬سرح و نظریه کلام نفسی ساخته و پرداخته شده ¬است. در مطالعه پیش رو ضمن اشاره به سابقه تاریخی این دیدگاه، کوشیده¬ایم با استنتاجات تفسیری و کلام...

یکی از اوصاف خداوند که در قرآن کریم به آن اشاره شده است صفت تکلم است. اندیشمندان مسلمان، در پی پاسخی مستدل به پرسش از حقیقت کلام خداوند، مباحثی را مطرح کرده اند که در این میان اندیشه فخر رازی و نظریه ملاصدرا از ژرف نگری خاصی برخوردار است و نوشتار پیش رو به هدف مقایسه و ارزیابی این دو نظریه تدوین شده است.  فخررازی کلام حقیقی را معانی قائم به نفس متکلم دانسته با تأکید بر غیریت این معانی از اراده ...

به موازات گسترش دامنة علوم، ذهن تخصص گرای انسان متفکر، اقبال بیشتری به تخصصیتر شدن موضوع کتابها و مدارک علمی ، نشان داده است. انسان محقق همواره می کوشد در برخورد با مجهولات، بدون اتلاف وقت و گسسته شدن رشته تحقیقات و افکارش، در کوتاهترین زمان ممکن، به پاسخی مطمئن دست یابد. در برخورد با تألیفات و منابع گرانقدر تاریخی، که نفس استناد به آن کتب و استفاده از آنها موضوعیت دارد، راهی جز تهیة کتب کلید ...

پس از راهیابی اندیشه های دینی و فلسفی به حوزه تفکرات اسلامی که ارمغان نهضت ترجمه در جهان اسلام بود ؛ نزاع اندیشمندان مسلمان و رخداد تفریق آنان به فرقه های کلامی گوناگون پدید آمد . اولین مسأله کلامی ، متأثر از بحث امتناع نسخ در کلام الهی که در نزد یهودیان مطرح بود به صورت بحث « قدم و حدوث قرآن » نمود پیدا کرد. و به دنبال دخالت سیاستمداران (عباسی) ، این مسأله ( که ماهیتی مدرسه ای داشت و باید در ه...

زبانشناسی که معمولاً به عنوان علم زبان تعریف می شود ، به خاطر مختص بودن زبان به نوع انسان ، با بسیاری از حوزه های دیگر مطالعات و علوم انسانی ارتباط نزدیکی دارد. مطالعات ترجمه را با توجه به ماهیت مسایل مورد بحث در آن می توان نزدیکترین حوزه به زبانشناسی یا مطالعة علمی زبان دانست . مشترکات زبان و ترجمه آن قدر زیاد و پیوندشان چنان محکم است که در موارد زیادی نمی توان آنها را  بی نیاز از هم دانست .   ...