چکیده مرزهای بسیاری از کشورهای جهان را آبراه­ها و رودها تشکیل می­دهند. برخلاف مرزهای خشکی، مرزهای آبی و به­ویژه مرزهای رودخانه­ای، به دلیل قابلیت­ها و تنگناهای خاص خود، بیشتر زمینه تنش و بحران­آفرینی دارند. از همین روست که بسیاری از صاحبنظران، قرن حاضر را به دلیل چشم انداز تاریک آن در زمینه بروز درگیری و جنگ­ها بر سر منابع آبی مشترک، سده هیدروپلیتیک نامیده­اند. تغییرات اقلیمی ...

جمهوری اسلامی ایران به دلیل موقعیت ویژه ژئوپلیتیک، اقتصادی، تمدنی و استراتژیک همواره در معرض تهدیدهای گوناگون از سوی قدرت‌های بزرگ قرار داشته است. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، مرزهای تهدید علیه ایران از جانب روسیه به ماورای کوه‌های قفقاز عقب می‌نشیند و این امر یک مطلوبیت استراتژیک و امنیتی برای ایران محسوب می‌گردد. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و گشایش مرزهای جدید و استقلال...

سه کشور قفقاز جنوبی یعنی گرجستان، جمهوری  آذربایجان و ارمنستان در منطقه ای پیچیده و بی ثبات قرار دارند که تقاطع مسیر اروپا، آسیا، خاورمیانه است. این کشورها از دوران حاکمیت اتحاد جماهیر شوروی آسیب‌های عمیق تاریخی مشترکی دارند. دوره شوروی تجربه بدی برای این کشورها بود. مدیریت نادرست اقتصاد، فساد، مشکلات اجتماعی، نهادسازی ضعیف، گرایش‌های متعارض به اقتدارطلبی و اصلاح، اختلاف‌های قومی، ناآرامی‌ه...

تحولات نظام اقتصاد سوسیالیستی در اتحاد جماهیر شوروی ز بدو پیدایش از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته تا آنجا که اصولاً بوجود آمدن سوسیالیسم در اتحاد جماهیر شوروی به عنوان تکذیبی انکار ناپذیر برای برخی از نظریه های مارکسیسم از جمله فلسفه مادی تاریخ مطرح شده است.فلسفه مادی تاریخ نیز به نوبه خود از همان ابتدای ظهور تاکنون مورد نقد و بررسی بوده است. در این مقاله با بررسی پراسترویکا و علل آن، ارتباط...

نظام بین المللی پس از جنگ سرد همچنان در حال گذار است. اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده‌ آمریکا قریب به نیم قرن بنابر سرشت و ساختار دو قطبی قدرت در دوران جنگ سرد به رقابت با یکدیگر پرداختند. به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و جدا شدن جمهوری‌های متعدد از آن کشور و تولد روسیه تغییرات زیادی در روابط دو کشور به وجود آمد. روابط آمریکا و روسیه در دوران ریاست جمهوری ولادمیر پوتین به خاطر نفوذ آمریک...

در دهه اخیر اولین چالش موجود در جهان موضوع جمعیت و دومین چالش آن موضوع کمبود و بحران آب شناخته شده است. با توجه به این که الگوی مدیریت آب در جهان تغییر کرده است مدیران باید درصدد رفع چالش‌های هیدروپلتیک ناشی از عدم مدیریت صحیح منابع آب باشند. در این میان مرزها پدیده‌هایی هستند که اساساً ماهیتی انسانی دارند که انسان به واسطه درک اختلاف‌های میان خود، آن‌ها را پدید می‌آورند و در زمینه مطالعاتی جغرا...

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، به سبب تغییر در ساختار نظام جهانی و نیز تغییر در جغرافیای سیاسی منطقۀ خزر،شرایط ژئوپولیتیک جدیدی بر این منطقه حاکم شد. از یک سو، با ظهور کشورهای تازه استقلال یافتۀ شوروی در اطراف این دریا، جغرافیای سیاسی منطقه دچار تغییر شده و به تبع روابط ژئوپولیتیک منطقه نیز شکلی جدید به خود گرفت. از سویی دیگر، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به افزایش تلاشهای ایالات متحده برای سل...

در اواخر قرن بیستم دو حادثه مهم و تاریخی در جهان اتفاق افتاد که این دو حادثه منشأ تحولات بسیار شگرف و عظیمی گردیده است: 1-ظهور انقلاب اسلامی ایران و استقرار حکومتی مستقل با ماهیتی جدید. 2-فروپاشی یکی از دو ابرقدرت جهانی در جهان دو قطبی که از بعد از جنگ جهانی دوم بر جهان سیطره کامل داشتند یعنی اتحاد جماهیر شوروی. با فروپاشی ابرقدرت اتحاد جماهیر شوروی رقیب سرسخت 50 ساله ابر قدرت دیگر یعنی ایالات ...

اختصارات در زبان روسی در مقایسه با زبان فارسی اهمیت و کاربرد به مراتب بیشتری دارند. اغلب اختصارات سیاسی مورد استفاده در زبان روسی در عصر حاضر در نتیجه فروپاشی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و در پی آن تغییر ساختار سیاسی حکومت روسیه و ظهور ساختارهای سیاسی جدید بوجود آمده¬اند. فروپاشی شوروی منجر به ایجاد وزارتخانه¬ها، احزاب، سازمان¬ها و مفاهیم سیاسی جدیدی شد. هدف تحقیق حاضر بررسی شیوه¬های اختصارس...

اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در دوران حیات خود یکی از دو ابر قدرت جهان به شمار می¬رفت. این کشور نوع خاصی از سازماندهی اقتصادی را به نمایش درآورد که تا آن زمان در هیچ ملتی دیده نشده بود. سیستم برنامه¬ریزی دستوری که تمام تصمیمات اقتصادی در گوسپلان گرفته و برای اجرا به تمام بخش¬های اقتصادی دیکته می¬شد. این کشور رشد سریعی را در ربع دوم قرن بیستم به خود دید اما آهسته آهسته با کاهش رشد اقتصادی و در ...