فضا در جغرافیای کشاورزی به جهت ارتباط آن با کشاورزی‘ از جایگاه خاص و اهمیت ویژه ای برخوردار است و بر همین اساس‘ تحلیل فضایی بخش عمده مطالعات جغرافیای کشاورزی را تشکیل می دهد. در این مقاله‘ ضمن مروری بر اهمیت و نقش تحلیل فضایی در جغرافیای کشاورزی‘ نگرش جغرافیای کشاورزی به فضا‘ مفهوم کشاورزی‘ سؤالات اساسی در یک تحلیل فضایی‘ رویکردهای تحلیل فضایی در جغرافیای کشاورزی‘ نگرش سیستمی‘ شیوه های تحلیل ...

در طول تاریخ همواره شخصیت هایی بوده اند که افکار و اندیشه ها و رفتار آنان زمینه ساز تحولات تاریخی گشته است. این افراد را شخصیت های تاریخ ساز لقب داده اند. ماندگاری نام و نشان افراد همواره مبین میزان تاثیری گذاری آنان بر تاریخ قوم ، ملت و یا حتی جهان بوده اند. میرزا تقی خان امیر کبیر که بهعبارتی بنیان گذار ایران مدرن نام گرفته؛ از این شخصیت های تاریخ ساز است؛ در اینجا محقق بر آن است تا با مرور...

نقش ویژه جغرافیای سیاسی، سازماندهی فضا در سطح ملی، ناحیه ای و محلی است. در مورد ایران، چگونگی سازماندهی سیاسی فضای درون کشوری؛ در مرحله نخست از ویژگیهای جغرافیایی آن تاثیر می پذیرد و در مرحله بعد، تابع نوع نظام سیاسی حاکم بر این کشور است. بررسی فای جغرافیایی کشور ایران، ویژگیهایی مانند تکثر، تنوع و تعدد کارکردهای محیطی و عملکردهای گروههای انسانی را نمایان می سازد. این مسئله منجر به شکل گیری حو...

مشارکت ملی افراد جامعه در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و... ، اساس مشروعیت نظام‌های سیاسی است. در این میان، نهاد انتخابات، مهم‌ترین ابزار تحقق مشارکت سیاسی برای شکل‌گیری مردم‌سالاری در حکومت‌های ملی است.انتخابات، یکی از مسائل مطرح در جغرافیای سیاسی است که با عنوان جغرافیای انتخابات بررسی می‌شود. با پیروزی انقلاب اسلامی، زمینۀ مشارکت مردم در سرنوشت سیاسی کشور بیش‌ازپیش فراهم شد. انتخابات ریاست­جمهور...

یکی از مفاهیم اساسی در اسلام و قرآن نظریه امت است. این مفهوم بر آمده از اندیشه سیاسی اسلام در بر گیرنده مفاهیمی چون قوم، قبیله، عشیره، گروه های نژادی و نیز ملت با عناصر قوام بخش ارزش های آسمانی مذهب تحت رهبری پیامبر و سپس جانشینان آن اطلاق می شود. نظریه امت در اندیشه جغرافیای سیاسی اسلام ابتدا منحصر به جامعه مسلمانان نبود و غیر مسلمانان را نیز شامل می شده و بر خاسته از ایدئولوژی اسلامی با ملی گ...

یکی از دلایل پایان استعمار در خاورمیانه نضج گرفتن احساسات ملی گرایانه بود. مصر پیشرو برنامه‌های ناسیونالیسم در جهان عرب بود. ناسیونالیسم در سوریه و عراق در قالب حزب بعث و توسط رهبرانی نظامی ظهور یافت. ناسیونالیسم نتوانست دستاوردهایی که در غرب ایجاد کرد را در خاورمیانه ایجاد کند. اگر بر عمق و اجتماعی بودن چنین ادعای ناسیونالیستی چشم بپوشیم، باید اذعان کنیم ظهور دولت‌های ملی با جغرافیای سیاسی جدی...

کشور یک پدیده ی انسانی و حاصل بینش سیاسی اوست. این مفهوم در برگیرنده واحدهای سیاسی-جغرافیایی مستقلی است که برجسته ترین تقسیم بندی جهان کنونی را شکل می دهند و همزمان با شکل گیری سیاسی ایران در دوره هخامنشیان واقعیت پیدا کرد. کشور محور و هسته مرکزی در مطالعات جغرافیای سیاسی است و به لحاظ ساختاری واقعیتی ترکیبی مشتمل بر سرزمین، ملت و حکومت است. اینکه چه عامل و یا عواملی موجب پیدایش و همچنین تداوم ...

از نقطه نظر توسعه، ملت سازی مساله ای بسیار مهم است و در فرایند ملت سازی هویت ملی، جایگاه خاصی دارد. زمانی می توان از هویت ملی صحبت به میان آورد که فرایند ملت سازی ـ یعنی تشکیل یک ملت که دارای سرزمین معین با مرزهای مشخص، نظام حکومتی خاص خود و برخی دیگر از ویژگی هایی که صفت مشخصه و وجه تمایز آن از سایر ملت ها است ـ تحقق یافته باشد. این فرایندی است که در ادبیات مربوط به علوم سیاسی از آن به تشکیل د...

این مقاله عوامل وحدت ملی در ایران را با توجه به عناصر جغرافیای فرهنگی – تحلیل و بررسی می کند . کشور ایران در شمالشرق خاور میانه قرار گرفته و نزدیک به 70 میلیون نفر جمعیت دارد . دین اسلام یکی از عوامل تحکیم وحدت در کشور است . اکتشاف نفت از سال 1908 میلادی در ایران به عنوان یک عامل اقتصادی در استحکام ملی موثر بوده – اما عناصری مانند موانع جغرافیایی نظیر کوهها – کویرها و آب و هوای مختلف باعث عدم ت...

کتاب جغرافیای سیاسی جهان اسلام در نه فصل سامان یافته است. فصل اول: سیری در تحولات جغرافیای سیاسی؛ فصل دوم: پیدایش اسلام وجایگاه شبه جزیره عربستان؛ فصل سوم: جغرافیای سیاسی مرکز جهان اسلام؛ فصل چهارم: جغرافیای شرق جهان اسلام؛ فصل پنجم: جغرافیای شمال جهان اسلام؛ فصل ششم: جغرافیای غرب جهان اسلام؛ فصل هفتم: برداشت اسلام وجهان غرب از یکدیگر وپیامدهای ژئوپولتیکی آن؛ فصل هشتم: وحدت جهان اسلام؛ فصل نهم:...