این مقاله در باره جشنی منصوب به آتش است که بنا بر اعتقاداتی یکی از چهار عنصر سازنده جهان می باشد. ابن سینا در کتاب قانون مدعی است که دو عنصر سنگین، یعنی خاک و آب، سازندةاعضای بدن و دو عنصر سبک، یعنی آتش و هوا، سازندةروح هستند. اهمیت آتش در هر دو فرهنگ ارمنی و ایرانی از دیر باز جایگاهی ویژه داشته است. ریشه­های جشن تیارن آراج را در بین ارامنه باید در دوران ما قبل پذیرش مسیحیت یافت، که بعدها با سا...

آیین میتراآیینی با نفوذ و مؤثر در تاریخ ادیان و آیین های جهان بوده است. آیین ایزدی نیز آیینی محلّی در منطقه ای کوچک از کردستان است که تحت تأثیر آیین های مختلف، از جمله آیین میترا قرار گرفته است. پرسش اصلی این مقاله این است که آیین میترا بیشتر بر چه بخش هایی از آیین ایزدی تأثیر نهاده است. به منظور پاسخ گفتن به این پرسش با روش اسنادی و با بررسی نظریّات محققان در بارة دو آیین، جنبه های تشابه آنها اس...

ایزد رَپیتْوین یکی از ایزدان بسیار مهم دین زرتشتی است. این ایزد موکل بخشی از زمان است که آن را «گاه رَپیتوین» می نامند. گاه رَپیتوین در اساطیر زرتشتی بیان گر کیفیتی از زمان است که می توان آن را وضیعت آرمانی نامید. این گاه هم لحظة آغازین آفرینش است و هم لحظة انجامین رستاخیز؛ و هم لحظه ای است که سودرسانان موعود (سوشیانت ها) ظهور می کنند. نماد این جهانی گاه رَپیتوین، هنگام ظهر و یکی از بخش های پنج گانة...

این مقاله بر تحلیل علمی-تاریخی آیین نوروز در ‌هفت‌پیکر نظامی متمرکز است. مردمان فلات ایران از دیرباز هرساله با بیداری طبیعت در فصل بهـار، به پیشواز رویش گل‌ها و سرسبزی درختان کهن‌سال می‌رفتند و با جشنی نمادین همراه با نیایش‌هـایی آیینی به قدردانی از ایزدان می‌پرداختند تـا با جلب رضایت خدایان، به باززایی گیاهان و برکت­بخشی زمین کمک کنند. این جشن ملی با گذر زمان با نام نوروز از زمـان کورش بزرگ تا...

عصر سلجوقیان یکی از ادوار مهم تاریخ ایران و آسیای صغیر است. ورود این عنصر جمیعتی به حوزه تاریخ آسیا با تحولات عمده سیاسی و فرهنگی توأم بود. در میان دولت­های اسلامی سلجوقیان نخستین حکومتی بودند که قلمرو حکومتی خود را تا مرزهای بیزانس پیش برده و عظمت امپراطوری­های باستان را احیاء نمودند. در راستای این موفقیت­ها سلجوقیان تلاش مضاعفی را در بازنگری فرهنگی و توجه به آداب و سنت­های باستانی به کار بستن...

پژوهش حاضر، به بررسی آیین های شادمانی در شاهنامه فردوسی می پردازد. هدف ما در این پایان نامه، آشنایی خواننده با آیین های شادمانی در شاهنامه و نحوه بکارگیری فردوسی از این عناصر (شادمانی) در اشعارش می باشد. بدین منظور پس از طرح مباحث نظری در زمینه تعریف جشن، اهمیّت آن در ایران باستان و تقسیم بندی آن، آیین های شادمانی در شاهنامه فردوسی را به سه دسته آیین ها و جشن های ملّی(جشن های دوازده گانه، نوروز،ی...

موضوع توصیف ازجمله موضوعاتی است که ازقدیم موردتوجه اصحاب علم وقلم بوده است این امردرکتاب وزین تاریخ بیهقی نیز خارج ازاین قاعده نبوده است.ولی این کار کمتر موردتحقیق کامل وجامع قرارگرفته است.بسامد توصیف درتاریخ بیهقی بالاست وتوصیفات بیهقی بیشتر هنرمندانه می باشند.که این هنرمندی درکتاب های کهن دیگر شاید کمترمورد توجه قرار گرفته است.توصیفات روانشناسانه ودقیق ازشخصیت ها مانند استواری مادرحسنک وزیر ب...

چکیده ندارد.

یکی از موضوعات قابل توجه. که در شعر کلاسیک فارسی بازتاب گسترده دارد، ایام خاصی از سال و ماه و هفته است. که از جهت دینی و فرهنگی مورد توجه شاعران بوده است. در میان این شاعران، توجه خاص نظامی گنجوی. شاعر بلند پایه و داستان پرداز توانای قرن ششم هجری. به روزهای مهم سال و احکام خاصی که قدما برای این روزها در نظر داشتند، مشهود و مورد تامل است. این ایام که به مناسبت های مهم. مانند واقعه معراج رسول اکر...