چکیده موضوع این پژوهش، تناسبات در طراحی کتیبه های ظروف سفالین نیشابور در قرون 3و4 ه.ق. می باشد. این پژوهش شامل بررسی سفالینه های کتیبه دار نیشابور و تناسبات به کاررفته در طراحی آن ها با توجه به نقش شدن برروی این ظروف سفالین است که دراین پایان نامه به بررسی تناسبات مابین کتیبه ها بااجزای دیگر پرداخته شده است. نوع پژوهش، توسعه ای، روش تحقیق کتابخانه ای، شیوه ی گردآوری اطلاعات اسنادی-تاریخی و ا...

داستان بیژن و منیژه از جمله داستان های فرعی در طرح اندام وار شاهنامه است که طرح و ساختار ویژه ای دارد. برخی محققان در پی توجیه تاریخی داستان برآمده اند و اصل داستان را مربوط به عصر اشکانی دانسته اند؛ این در حالی است که در این داستان نشانه های اسطوره ای معناداری هست که نمونه های مشابه آن در دیگر متون نیز وجود دارد. مسئله ی اصلی این است که داستان بیژن و منیژه حاوی چه اندیشه ای است که موجب شمول و ...

داستان بیژن و منیژه یکی از داستان های زیبای شاهنامه فردوسی است. که نگاره های مصور شده نجات بیژن از چاه به عشق بین این دو دلداده و پایان جدایی آن ها اشاره می کند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل صحنه« نجات بیژن از چاه توسط رستم» در شاهنامه های مکتب های تیموری و صفوی انجام گرفته است. از این رو در بستری تاریخی و با اتکا به تصاویر شاهنامه های دو مکتب تیموری و صفوی، به تجزیه و تحلیل نمونه های جمع آوری شده و...

مسئله ی کارکرد در ظروف سفالین، بی هیچ واسطه ای قابل مشاهده است. ارتباط اساسی میان فرمِ ظروف و کارکرد آنها، مبین عینی این موضوع می باشد. علی رغم تعاریف و رویکردهای متعدد و متفاوت به هنر اسلامی و همچنین اهمیتِ پرداختن به موضوع کارکرد سودمند در آثار اسلامی، کمتر با تعاریفی مواجهیم که به این وجه عینیِ آثار رغبت نشان دهند. به همین دلیل با مطالعه ی نقد ساختارشکنی که بر مبنای شناسایی وجوه وابسته به امور ...

رساله حاضر پژوهشی است درباب نقوش سفالین دوره سلجوقی و در آن به بررسی نقاشیهای روی سفالینه های آن دوران خواهد پرداخت . این نقوش بیانگر باورها ، اعتقادات و نحوه زندگی اجتماعی مردم آن دوران و به لحاظ زیبایی شناسی از شاهکارهای هنر نقاشی در دوران اسلامی است . در این پژوهش علاوه بر بررسی تاریخ و اوضاع اجتماعی دوره سلجوقیان و نقش آنان در رشد و گسترش فرهنگ و هنر ایرانی ، نقوش ظروف سفالین این دوره معرفی...

یکی از صفاتی که برخی مقامات‏نویسان به احمد جام نسبت داده اند «امّی ‏بودن» وی است. آنان، با انتساب چنین صفتی به شیخ جام، همه گفته‏های او را برگرفته از الهام ربّانی و کشف و شهود عارفانه می دانند. اگر، بنا به نوشته این مقامات‏نویسان، همه آثار و نوشته‏های احمد جام متأثر از «الهامات غیبی» باشد، این همه شباهت میان آثار او با نوشته‏های مشایخ متقدم چه می‏شود؟ و چگونه می‏توان این مشابهت‏ها را توجیه کرد؟ آ...

یزد، نگین کویر، پیوسته در طول دوران اسلامی یکی از مراکز عمده‎ی تجاری و هنری ایران زمین به شمار می‎رفته است. انجام فعالیت‎های باستان‎شناسی در بافت تاریخی شهر، گوشه‎ای از هنر و فرهنگ این سرزمین، بویژه هنر سفالگری را روشن نموده است. مطالعه دقیق و روشمند سفالینه‎های آبی و سفید بافت تاریخی شهر یزد در قالب طبقه‎بندی، گونه‎شناسی، مقایسه گونه‎شناختی و انجام مطالعات آزمایشگاهی به منظور پی بردن به منشأ و...

در این دو بیت از دیوان حافظ: خیال آب خضر بست و جام اسکندر(کیخسرو)            به جرعه‌نوشی سلطان ابوالفوارس شد اسم اعظم بکند کار خود ای دل خوش باش                که به تلبیس و حیل دیو مسلمان(سلیمان) نشود ضبط‌های «جام کیخسرو یا اسکندر؟» و «دیو سلیمان نشود یا مسلمان؟» محلّ بحثِ محقّقان مختلف بوده است. در نمونۀ نخست، «جام اسکندر» مستند بر یک نسخه(خلخالی827ه.ق) است و همۀ دست‌نویس‌های معتبرِ دیگر «جام کی...

نقش طبیعت در زندگی مردمان پیش از تاریخ اهمیت بسزایی داشته است؛ به طوری که عناصر سه گانه طبیعت شامل: آب، خاک و باد در زندگی بشری همواره به صورت نمادین و به شکل های مختلف، در آثار هنری پیش از تاریخ مشاهده شده است. سفالینه های منقوش ایران در بین سایر هنرهای پیش از تاریخ از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشند. نقوش سفالینه های پیش از تاریخ علاوه بر جنبه زیبایی، کارکردی نمادین را در بر می گیرد و بازخوا...