زمین‌لرزه‌های تاریخی، از اهمیت ویژه‌ای در زلزله شناسی مهندسی برخوردارند و همواره مورد توجه بوده‌اند. زمین‌لرزه‌های مخرب قدیمی، سکونت‌گاه‌های باستانی مهمی را از بین برده‌اند. توجه به ‌این امر ضرورت انجام بررسی‌هایی از این دست در کشور را ضروری می‌سازد. به ‌این منظور، منطقه باستانی کاشان- سیلک، در 3 کیلومتری جنوب کاشان،  به‌ لحاظ رخداد زمین‌لرزه‌های تاریخی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس مطالعات باس...

اُبسیدین یکی از فراوانترین مصنوعاتی است که در محوطههای باستانی خاورمیانه و خاورنزدیک یافت می شود. چگونگی منشأیابی اُبسیدین یکی از موضوعات جذاب و مورد بحث در میان باستانشناسان و زمینشناسان است. از آنجایی که مطالعات فراوانی بر روی منشأیابی معادن ابزارهای سنگی اُبسیدینی در مناطق همجوار ایران مانند آناتولی و قفقاز انجام گرفته است لذا بخشهای عمدهای از ایران وقفه ای مطالعاتی در باستانشناسی خاورمیانه از ...

محوطۀ باستانی هفت تپۀ خوزستان در یک ساوان ۱ غنی با سابقۀ تمدنی بسیار طولانی از دورۀ عیلام میانه  ۱۵۰۰-۱۱۰۰) قم) بر­جای مانده است. این شهر عیلامی، مجموعۀ عظیمی از ساختارها و آثار معماریِ خاکی است. مجموعۀ ساختمان های این محوطه بر اثر عوامل بیولوژیکی گوناگون دچار انواع مختلفی از آسیب ها قرار م یگیرند. در این میان هجوم انواع موریانه ها مهم ترین خسارت را به محوطه وارد می آورد. در نگاه نخست ممکن است آ...

تپه باستانی شیخی آباد روستای کرتویج شهرستان صحنه، در برگیرنده ی فرهنگ دوران نوسنگی بدون سفال در غرب ایران است. این تپه در بررسی های باستان شناسی تیم باستان شناسی دانشگاه بوعلی سینا کشف و معرفی گردید. تاکنون صرفاً چند محوطه معدود باستانی مربوط به دوران نوسنگی در غرب ایران بین دهه های 1950 تا 1978 م. مورد کاوش قرار گرفته اند. خوشبختانه پس از حدود 40 سال وقفه ی مطالعاتی، تیم مشترک باستان شناسی ایرا...

گیاه halocnemum strobilaceum از خانواده کنوپودیاسه و شورپسند است، که با خشک شدن دریاچه ارومیه جزء گیاهان رشد یافته در خاکهای شور این مناطق (تپه چهار برج، چیپقلو و صحرای جن) می باشد. تنش شوری یکی از عوامل محیطی محدود کننده رشد و نمو گیاهان است و بر روی فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان اثر منفی دارد. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر بافت و شوری خاک بر میزان مالون دی آلدهید، قند، پروتئین محلول ، پرولین، گ...

محوطۀ باستانی هفت تپۀ خوزستان در یک ساوان ۱ غنی با سابقۀ تمدنی بسیار طولانی از دورۀ عیلام میانه  ۱۵۰۰-۱۱۰۰) قم) بر­جای مانده است. این شهر عیلامی، مجموعۀ عظیمی از ساختارها و آثار معماریِ خاکی است. مجموعۀ ساختمان های این محوطه بر اثر عوامل بیولوژیکی گوناگون دچار انواع مختلفی از آسیب ها قرار م یگیرند. در این میان هجوم انواع موریانه ها مهم ترین خسارت را به محوطه وارد می آورد. در نگاه نخست ممکن است آ...

شوری خاک در تمام دنیا رو به گسترش بوده و یکی از مهم ترین چالش‌ها برای کشاورزی در جهان محسوب می‌شود. تحقیقات نشان داده است که خاک‌های شور رشد گیاهان را محدود می سازد. گیاه Halocnemum strobilaceum از خانواده کنوپودیاسه و شورپسند است که با خشک شدن دریاچه ارومیه جزء گیاهان رشد یافته در خاک‌های شور این منطقه می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر خاک‌های شور بر فاکتورهای رشد و اسم...

شکل گیری جوامع پیچیده اولیه در ایران در دوره پیش از تاریخ مربوط به دوره مس- سنگی است که مرحله انتقال سنت های فرهنگی جوامع ساده نوسنگی به حکومت های دوره آغاز نگارش و سپس دوره ایلام محسوب می شود. این دوره انتقالی که در استان فارس با عنوان دوره های باکون و لپویی مطرح است، دارای شاخصه های مهمی همچون پیدایش نابرابری سیاسی- اجتماعی، افزایش جمعیت، کنترل اداری، تولید تخصصی و رشد اقتصادی می باشد که نمود...

پیشینه ی کاربرد رنگ در مجسمه سازی قدمتی بس طولانی دارد. از نخستین تندیس های الهه های مزین به سنگ های قیمتی و رنگین و نقوش درون غارها با رنگ های طبیعی تا مجسمه های معاصر. پیکرک های مادینه و غالبآ در حالت نشسته، بیشترین پیکرک های دوره ی نوسنگی را تشکیل می دهند که در مواردی نه چندان زیاد به صورت رنگی دیده شده اند. در ایران این پیکرک های رنگی بیشتر در مناطقی چون تپه ی حاجی فیروز، یانیک تپه و شهر سو...

اصطلاح خط فارسی میانه یا پهلوی ساسانی و پارسیک، چه از نوع کتیبه­ای و چه کتابی آن، برای همة محققین خط و زبان، به خصوص محققین خط و زبانشناسی تاریخی و همچنین باستان­شناسی و تاریخ، آشنا است. لیکن یک مورد از انواع خط پهلوی، خطی است معروف به خط پهلوی شکسته، که در زمان خودش خطی بسیار روان و راحت برای کاتبان، امّا بسیار دشوار و ثقیل برای محققین و خط­شناسانی که اکنون اقدام به خوانش آن می­کنند. این نوع خط...