نقطه­ عطف ایجاد تغییرات چند بعدی در نظام مرتعداری ایران، قانون ملی شدن جنگل­ها و مراتع است. اقدامات و برنامه‌های متعددی در مراتع انجام شد. تاکنون اثرگذاری طرح­ها و برنامه­ها، وضعیت بهره­برداران و مراتع به صورت جامع و در گذر زمان ارزیابی نشده است. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی اقتصادی، اکولوژیکی و سیاستی- نهادی نظام مرتعداری ایران در طی نیم قرن گذشته بود. ابزار تحقیق پرسشنامه و مصاحبه بود. روند تغیی...

در جوامع گیاهی مناطق خشک، متغیرهای اقلیمی، شامل بارندگی و دما با تأثیر بر میزان رطوبت قابل دسترس درون پروفیل خاک، ترکیب و تولیدات گیاهی را تحت تأثیر قرار می-دهند. در این راستا، مطالعه ای طی نه سال و با هدف بررسی تأثیر متغیرهای اقلیمی بارش و حداکثر درجه حرارت بر تولید گونه های مهم گیاهی مراتع منطقه گاریز سفلی یزد انجام شد. به این منظور هر ساله تولید گیاهان عرصه با روش نمونه گیری مضاعف، داخل 60 پ...

مراتع کشور ما به طور عمده در مناطق خشک و نیمه­خشک واقع شده­اند. با توجه به محدودیت رطوبتی بالای این مناطق، بارندگی به­عنوان مهمترین شاخص اقلیمی در تعیین میزان تولید و ترکیب گیاهی این عرصه­های مرتعی مورد توجه می­باشد. این مطالعه طی 9 سال (1386- 1378) و با هدف بررسی تأثیر نوسانهای دوره­های مختلف بارش بر پوشش و تولید گونه­های مهم گیاهی، در مراتع نیمه­استپی یزد واقع در منطقه خودسفلی انجام شد. به ای...

گونه Astragalus demavandicus یکی از گون­های دائمی بی­خار و خوش‌خوراک مهم مراتع کوهستانی البرز میانی می­باشد. این‌گونه، سطح پراکنش وسیعی در ناحیه رویشی ایران و تورانی به‌خصوص منطقه نیمه استپی دارد. جزو گونه­های باارزش رجحانی بالا در مراتع کوهستانی الموت است اما فراوانی آن در مراتع کم است. بدین منظور مطالعه فوق جهت نشان دادن تغییرات میزان تولید و مصرف گیاه گون بی‌خار و خوش‌خوراک طی سال­های 1386 ا...

ارزیابی تولید علوفه یکی از مسائل مهم در تعیین ظرفیت چرای مراتع محسوب می­شود. شکی نیست که تمامی علوفه تولید شده در مراتع به طور یکسان قابل دسترس نمی­باشد و عوامل مختلفی میزان در دسترس بودن علوفه را تحت تأثیر قرار داده و آن را محدود می­نمایند. در این تحقیق، عوامل تأثیرگذار بر دسترسی به علوفه مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی منابع متعدد، فاکتورهایی مانند فاصله از منابع آبی، تراکم گیاهان بوته­ای و...

عوامل اقلیمی مهم­ترین عامل تأثیر‌گذار بر رشد پوشش گیاهی و تولید می‌باشند. تأثیر هر یک از این عوامل در هر منطقه بسته به نوع پوشش گیاهی متفاوت است. در این مطالعه اثر عوامل اقلیمی (بارندگی و دما) بر تولید گونه‌های گیاهی مورد چرای دام در 6 سایت استپی استان فارس در یک دورۀ ده ساله (1377 تا 1386) مورد بررسی قرار گرفت. جهت اندازه­گیری پوشش از 60 پلات 2 متر مربعی در طول 4 ترانسکت چهار صد متری استفاده ش...

در مراتع کوهستانی وجود ترکیب پیچیده­ای از عوامل مانند توپوگرافی، مراحل رشد پوشش گیاهی و توزیع آب، منجر به بروز مسائلی در توزیع چرا می­شود. به­منظور کمک در انتخاب ابزار مناسب تصحیح پراکنش چرا در مراتع کوهستانی، بررسی تأثیر توپوگرافی بر پوشش گیاهی مراتع ییلاقی حوزه واز در استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور، ابتدا با بازدید میدانی و شناسایی قطعات همگن از نظر چرای دام، 5 واحد بهره­برد...

گیاهان در مراحل رشد و تولید، آب را در فرایند تعرق مصرف می­نمایند. چه­بسا تبخیر از سطح خاک نیز صورت می­گیرد. مجموع این فرایندها تحت عنوان تبخیر و تعرق نام برده می­شود. تبخیر و تعرق یکی از بخشهای مهم چرخه هیدرولوژی است. سهم تعرق از میزان تبخیر و تعرق بطور مستقیم تولید را تحت تأثیر قرار می­دهد. امروزه تخمین دقیق این عامل علاوه بر مطالعات بیلان آبی و مطالعات هیدرولوژیکی حوزه­های آبخیز، مدیریت و طرا...

در تعیین شایستگی مرتع، برای هر نوع کاربری بایستی به قابلیت ها و ظرفیت های موجود اکوسیستم مرتع، با هدف حفاظت پایدار توجه شود. هدف از این تحقیق شناخت قابلیت ها و استعدادهای مراتع حوضه آبخیز سرداب-سیبک و ارزیابی و تعیین طبقات شایستگی مراتع منطقه برای کاربری چرای گوسفندمی باشد. برای این منظور، مدل شایستگی استفاده چرائی دام (گوسفند) با استفاده از روش پیشنهادی فائو (1991) تعیین گردید و جهت تلفیق لایه...

آتش­سوزی در مراتع تاثیرات قابل توجهی بر فاکتورهای گیاهی و خاک دارد. در این تحقیق اثرات آتش­سوزی بر فاکتورهای گیاهی مراتع نیمه استپی سیراچال به مدت سه سال (94-1396) مورد بررسی قرار گرفت. دو مرتع انتخابی از لحاظ تیپ گیاهی مشابه بوده (قبل از آتش­سوزی) و در کنار یکدیگر قرار دارند. دو تیمار مراتع شاهد و مراتع آتش­گرفته با استفاده از ترانسکت و کوادرات(30 پلات) به مدت سه سال متوالی آماربرداری شدند. فا...