در کار آگاهی بخشی رسانه، دین همواره جایگاهی تأثیرگذار و محوری داشته است. هدف از نگارش این مقاله معرفی ویژگی ها و کارکردهای رسانه به طور عام و رسانه دینی به طور خاص، و تبیین تأثیر آموزه های دینی بر این نهاد و نهاد رسانه بر جامعه فرهنگی و مذهبی بوده است. روشن است که رسانه دینی به نوعی وامدار فرهنگ اسلامی است و دین نیز با رسانه رابطه ای متقابل و تعاملی دارد. با وجود شمار بسیار زیاد نوشته ها درباره...

فرار از خانه از جمله رفتارهای ناسازگارانه ای است که از کودکان و نوجوانان سر می زند. بیشتر تحقیقات جامعه شناختی در این زمینه پیرامون مسائل خانوادگی بوده و از نقش دین داری و اعتقادات دینی که از اهمیت فراوانی برخوردار است، غفلت شده است. در پژوهش پیش رو، کوشش بر آن است تا با کمک اطلاعات تجربی به دست آمده از تحقیق و چهارچوب نظری مبتنی بر نظریۀ پیوند اجتماعیِ هیرشی، که دارای چهار بعد پیوستگی دینی، الت...

«تجربه دینی» یکی از مباحث مهم فلسفه دین معاصر است که رویکردهای متعددی نسبت به آن وجود دارد. تحویل و فروکاستن وحی به تجربه دینی یکی از این رویکردهاست. بر اساس این دیدگاه، وحی نه از سنخ گزاره، بلکه مواجهه و تجربه ای دینی است که برای شخص پیامبر رخ می دهد. نوشتار حاضر که به نقد و بررسی این دیدگاه اختصاص یافته است، پس از اشاره ای اجمالی به تجربه دینی، تعریف و ماهیت آن، به توصیف و تحلیل وحی تجربی در ...

محمد تقی بهار (ملک الشعرا) روزنامه نگار، محقق، ادیب و سیاست ورز، یکی از چهره های برجسته تاریخ معاصر ایران است، که با انتشار روزنامه نوبهار توانست بر جریان های سیاسی-اجتماعی عصر خود تأثیر بسزایی بگذارد. در این پژوهش، به روش تحلیل گفتمان، سرمقاله های او در مقاطع سه گانه انتشار نوبهار (مشروطه، دوره رضاشاه، و دوره پس از شهریور 1320) مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش «ناسیونالیس...

غرب­شناسی شاید مفهومی نسبتاً جدید در علوم سیاسی به­ویژه در ایران باشد. در این مقاله ابعاد مختلف برخورد روشنفکران مسلمان و از جمله ایرانی با پدیده مدرنیته و تأثیر آن بر دریافت ایرانی­ها از غرب بررسی می­شود. سؤال اصلی این پژوهش، نقش مدرنیته در شناخت ایران از غرب (غرب­شناسی) و دلایل تنفر ایرانی­ها از آن است. این پژوهش ضمن بررسی انتقادی روند غرب­شناسی در ایران معاصر با تکیه بر مفهوم مدرنیته نشان می­...

دینداری، مفهومی انتزاعی، چندبُعدی و کثیرالاضلاع است که برای تحقیق علمی و سنجش تجربی باید به جلوه های مشاهده پذیرش تحویل داده شود. مروری بر پژوهش های تجربی انجام گرفته در خصوص دین و دینداری نشان می دهد که به طور کلی دو نوع استراتژی را می توان برای سنجش تجربی دینداری مشخص نمود. استراتژی اول، شیوه رایج و متعارف در عملیاتی سازی مفاهیم است؛ یعنی، تعیین و تشخیص ابعاد اصلی و سپس، تعیین و تصریح زیربُعد ه...

امروزه ایده تولید علم دینی در جهان اسلام ایده ای کاملاً شناخته شده است. این ایده پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به خصوص در سال های اخیر در ایران مورد بحث و گفتگو های بسیار قرار گرفته است. با وجود گرایش بسیاری که نسبت به تولید علم دینی در جامعه به وجود آمده است، این ایده با مخالفت تنی چند از اساتید ایرانی از جمله عبدالکریم سروش، علی پایا، مصطفی ملکیان روبروست. مخالفین علم دینی بر این باورند ک...

• اعتیاد ناشی از یک اختلال در تصمیم گیری است • مکانیسم‌های عصبی، زمینه‌ساز ولع مصرف مواد • مصرف دخانیات و الکل در کنار یکدیگر، عملکرد شناختی را به شدت کاهش می‌دهد • ارتباط نقص آنزیمی با اعتیاد • تغییر از احساس تنفر به میل شدید • سوء مصرف مواد، عملکرد جنسی مردان را حتی پس از بازتوانی، دچار اختلال می‌سازد • آیا کودکانی که برای درمان اختلال بیش‌فعالی و نقص توجه ...

پژوهش حاضر با هدف تبیین روان‌شناختی نشوز زن و با شیوه توصیفی‌ـ تحلیلی انجام گرفت و به نتایج ذیل دست یافت. نشوز باعث ارضا نشدن نیاز جنسی و احتمال طلاق می‌شود. یکی از علل خشونت علیه زنان در خانواده‌ها ناکامی جنسی مرد است. نشوز علل متعدد و متفاوت جسمی، روان‌شناختی و ارتباطی دارد. قرآن با یک فرایند سه مرحله‌ای، قدرت مرد را محدود، نشوز را ریشه‌یابی و از خشونت ابتدایی مرد جلوگیری می‌کند. راهکارهای قر...

تحقیق حاضر، برای نخستین‌بار در ایران از منظری جامعه‌شناختی به بررسی موانع اجتماعی و فرهنگی استفاده از فاضلاب تصفیه‌شده پرداخته است. در این تحقیق، با استفاده از روش کیفی، درک زنان از فاضلاب تصفیه‌شده، علل این ادراک و شروط آن‌ها برای استفاده از فاضلاب تصفیه‌شده را بررسی کرده‌ایم. این پژوهش بر اساس مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته با مجموعه‌ای از زنان در فضای دانشگاهی (دانشگاه علامه طباطبایی) صورت گرفته...