فروغ فرخزاد از چهره های صاحب سبک شعر پارسی است. یکی از وجوه مهم سبک شناختیِ شعرِ او، زبان متمایز شعرهایش است که در هر دو محور عمدة نحو و واژگان برجسته است. این نوشتار، واژگان شعر فروغ را با شیوة توصیف و ارائه آمار بررسی کرده و هم چنین به تبار لغات، دایرة واژگانی، برجستگی واژگان خاصِ مفرد و مرکب و نیز نوع و ساختمان فعلِ اشعار او و پیوند میان سبک واژگانی و عواطف و ذهنیت شاعر پرداخته است.

چکیده واژة «صالح المؤمنین» در چهارمین آیه از سورة تحریم ﴿... فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبرِْیلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمَلَائِکَةُ بَعْدَ ذَلِکَ ظَهِیرٌ﴾ حاکی از منزلت و جایگاه ویژه ای است که خداوند آن را برای بهترین و شایسته ترین شخصیّت بعد از پیامبر قرار داده است. روایات شیعی و نیز بسیاری از روایات عامّه، مصداق این شخصیّت را تنها، حضرت علی (ع) دانسته اند . البتّه برخی از مفسّران عامّه به بهانة قرائت یکسان این واژه در دو حالت ...

بیان در لغت به معنی روشنی و آشکاری و در اصطلاح یکی از سه شاخ? علوم بلاغت است که در آن از شیو? بیان مطلب و مقصودی واحد، به گونه های مختلف، بحث می شود. هر شاعر یا نویسنده ای برای بیان مقصود خود، با کمک نیروی تخیّل شکل های متفاوتی از بیان را ممکن است به کار ببرد که در مجموع از هم? آن ها به عنوان صور خیال (تصویر) یاد می شود، بنابراین فنّ بیان در حقیقت بحث دربار? تصویر و شکل های مختلف ارائه آن ها است....

«قید» نامی است که دکتر آذرنوش در سال 1367 ش بر منصوب های غیررکن در نحو عربی نهاده است و نشانه آن را نصب دانسته است.مسئله مقاله حاضر این است که ضمن تایید این نامگذاری، با دلایلی قید را دارای دو قالب می داند: یکی مفرد و منصوب که دکتر آذرنوش به آن اشاره کرده بود و دیگری مرکب و مجرور با حرف جر که ما آن را ادعا کرده ایم و دلایلی برای اثبات آن آورده ایم. آن دلایل عبارت است از: خویشاوند شمردن نصب و جر...

قصیده‌ی شعری، ساختاری است هنری که هدف آن به تصویر کشیدن احساس شاعر ازحالتی عاطفی است. شاعر برای تحقق این هدف، کلمات را به کار می‌برد؛ زیرا واژه‌ها ماده‌ی اساسی زبان و جان کلام شعری هستند و احساساتی را  که در لحظه‌ی آفرینش هنری بر انسان می‌گذرد، در خود جای می‌دهند. در همین راستا، شاعر برخی سبک‌ها را برمی‌گزیند؛ چرا کهسبک معرّف شخصیت ادبی صاحب آن و ترجمان عقاید و برداشت او از مسأله یا مسایلی است ک...

قصیده‌ی شعری، ساختاری است هنری که هدف آن به تصویر کشیدن احساس شاعر ازحالتی عاطفی است. شاعر برای تحقق این هدف، کلمات را به کار می‌برد؛ زیرا واژه‌ها ماده‌ی اساسی زبان و جان کلام شعری هستند و احساساتی را  که در لحظه‌ی آفرینش هنری بر انسان می‌گذرد، در خود جای می‌دهند. در همین راستا، شاعر برخی سبک‌ها را برمی‌گزیند؛ چرا کهسبک معرّف شخصیت ادبی صاحب آن و ترجمان عقاید و برداشت او از مسأله یا مسایلی است ک...

کنایه، یکی از فنون بلاغی است که بیشتر از مجاز و استعاره کاربرد دارد. به همین منظور بلاغیان در تعریف و تبیین اقسام آن در طول قرن­ها - با وجود اختلاف نظرهایی که داشته­اند – تلاش­های برجسته­ای کرده و آثار ماندگاری از خود به جای گذاشته­اند. تفسیر کَشّاف، مشهورترین منبع تفسیری بلاغی است که در فهم زیبایی­های ادبی و معانی بلند قرآنی، بدان ارجاع داده می­شود. نظر به اهمیت زیاد کنایه در تفسیر کشاف، در پژوه...

در مقالۀ حاضر به یکی از ویژگی‌های مهم زبان فارسی که آن را از زبان‌های ضمیرانداز نسبی(partial NSL) متمایز می‌کند می‌پردازیم. براساس پارامترهای ضمیراندازی ریتسی (1982) که بیشتر با تمرکز بر تهی بودن ضمیر فاعلی شخصی و تأکید بر مفهوم ارجاعیت (referentiality) ارائه شده است انتظار می‌رود زبان‌های ضمیرانداز ثابت (consistent NSL) در هرنوع بافتی ضمیراندازی را مجاز بدانند. درمقالۀ حاضر خلاف این پیش‌بینی د...