مطالعه حاضر با هدف تحلیل مردم شناختی محتوای قباله های ازدواج در دوران معاصر(قاجار و پهلوی) تدوین شده است. در این راستا نتایج مربوط به بررسی50 سند ازدواج و مصاحبه با افرادی که نکاح نامه آنها در دوره پهلوی ثبت شده است، با توجه به چهار نظریه ساختارگرایی، مبادله، کارکردگرایی و کنش متقابل نمادین تحلیل شدند. به استناد نظریه ساختارگرایی؛ ساخت، ترکیب خاص و همبستگی اجزاء یک مجموعه با هدف معین است که همه...

معرفی کتاب کتاب همگامی ادبیات و نقاشی قاجار به قلم علی محمدی اردکانی با تأکید و توجه بر فاصلۀ تاریخی(1210-1264ق) نوشته شده است. این دوران -که تقریباً نیمۀ نخست قاجار را شامل می شود- با حکومت آقا محمدخان(1210-1212ق)، فتحعلی شاه(1212-1250ق) و محمدشاه(1250-1264ق) مصادف بوده است. وضعیت فرهنگی و هنری این دوران نیز از یک طرف در ادامۀ جریان فرهنگی زندیه قرار دارد و از سویی دیگر مقدمه ای برای شکل گیری ف...

بررسی زیباشناختی نسخه های خطی قرآن کریم در زمان قاجاریه که در این پژوهش مجال سخن یافته، نشانگر بلوغ هنری و قریحه و ذوق هنرمندان ایرانی است. آرایش و تزئین قرآن کریم، از قرون اولیه اسلامی مورد توجه هنرمندان بخش های مختلف قلمرو تمدن اسلامی بوده است. از این رو بررسی عناصر زیباشناختی به کار رفته در نسخ قرآن کریم فرصتی برای درک اندیشه های خلاق هنرمندان این آثار و نیز الگویی مناسب برای هنرمندان عصر حا...

چکیده کتابت قرآن کریم، در ارتباط با هنر و تمدن دوران اسلامی از معنا و مفهوم بسیار گسترده و عمیقی برخوردار است که نه تنها مسیر تحول خط و خشنویسی بلکه عناصر دیگری چون تذهیب، رنگ و نقش، کاغذ، صحافی، و . . . را در بر می گیرد و بدون شناخت ودر نظر گرفتن هریک از این عناصر نمی توان مفهوم جامعی از کتابت دوران اسلامی به ویژه هنر کتابت قرآن ارائه داد. در حقیقت هنر صفحه آرایی امروز، ریشه در هنر کتابت دور...

قرآن نِگِل یکی از نسخه‌های قدیمی قرآن کریم است که در روستای نِگِل شهرستان سنندج استان کردستان نگهداری می‌شود. این نوشته در پی آن است که علاوه بر بررسی و تحلیل، ویژگی‌های این نسخه خطی، اهمیت و جایگاه آن در نزد مردم و چگونگی انتقال به روستای نگل و سوابق تاریخی، نوع خط و زمان نگارش، هنر تذهیب و تشعیر آنرا نیز مشخص نماید. پرسش اساسی تحقیق این است؛ آیا این قرآن در محدوده جغرافیای فرهنگی ایران، با شیوه ن...

دربار تیموریان مرکز شکوفایی هنرهایی نظیر نقاشی، معماری، تذهیب، کتاب آرایی و موسیقی بود و خطاطی و خوشنویسی در بین هنرهای این دوره اهمیت ویژه­ای داشت. به همین جهت کتاب­ها و کتیبه­های متعدد از این دوره باقی مانده که حاصل فعالیت خطاطان صاحب فن در سبک­های مختلف است. امیر علیشیر نوایی، وزیر هنردوست دوره سلطان حسین بایقرا، یکی از حامیان ویژه خطاطان و کاتبان بود و در دوره­ی وی علاوه بر نگارش و تذهیب کت...

نیمه اول صفوی یکی از اعصار طلایی هنر کتابت قرآن در ایران است و سبک ها و مکاتب هنری شاخصی در شهرهای مختلف تحت حکومت صفوی پدیدار شده است. یکی از مکاتبی که همواره در طول تاریخ ایران نقشی کلیدی در هنرهای مربوط به کتاب­آرایی ایفا کرده است، مکتب شیراز می­باشد. نقطه اوج هنر تذهیب نسخ دست نویس و قرآن­نگاری در شیراز را باید در سال های قرن نهم و دهم ه. ق جستجو کرد. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال است ک...

ایران، این کهن سرزمین، این کهن دیار هنر و نقش و عرفان پوشیده شده از گرد فراموشی یادها و هویتی است که سالها برای حفظ و نگهداری آن خون ها ریخته و جنگ ها به چشم دیده است. دیدن، یافتن و بررسی این هنر و هویت تنها دلیلی است که می توان پیش از هر چیز رازهای درونی خود را بیابی و به اصل خویش باز گردی. بررسی بخش کوچکی از این دریای هنر و عشق و تاریخ و پیشینه های فرهنگی و هنری ایران به عنوان میراث جاودان هو...

ظهور اسلام و اهمیتی که مسلمانان و به ویژه ایرانیان برای زیباسازی قرآن قایل بودند سبب افزایش فعالیت هنرمندان در جهت زیباساختن نگارش آیات قرآنی شد. قاریان به منظور مکث و یا پایان تلاوت روزانه از علامت هایی بهره گرفتند و مذهبین به منظور زیباسازی آیات قرآنی این نشانه ها را تزیین نمودند. یکی از این نشانه ها نشان پنج آیه است. از آنجا که شیوه های گوناگون به کاررفته در تذهیب قرآن بخشی بزرگی از هنر این ...

نیمه اول صفوی یکی از اعصار طلایی هنر کتابت قرآن در ایران است و سبک ها و مکاتب هنری شاخصی در شهرهای مختلف تحت حکومت صفوی پدیدار شده است. یکی از مکاتبی که همواره در طول تاریخ ایران نقشی کلیدی در هنرهای مربوط به کتاب­آرایی ایفا کرده است، مکتب شیراز می­باشد. نقطه اوج هنر تذهیب نسخ دست نویس و قرآن­نگاری در شیراز را باید در سال های قرن نهم و دهم ه. ق جستجو کرد. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال است ک...