شهر یزد در قرن هشتم هـ . ق. شاهد رونق در ساخت بناهای عمومی، خصوصاً "مجموعه ها" بود. یکی از بخش های اصلی هر مجموعه "مدرسه" است. از حدود چهل مدرسه ی ساخته شده در سده ی هشتم هـ .ق. ، یک مدرسه بدون نقش، و شش مدرسه ی دارای نقوش تزیینی به دوران حاضر رسیده است. وی‍ژگی این مدارس، اصالت در نقوش و شیوه ی اجرا، استفاده از رنگ های متنوع، و سبکی خاص در «نقش بندی» است. از جمله ی منابع، متونی مکتوب در میانه ...

چکیده احداث کاروانسراها در ایران از تاریخچه ای بسیار طولانی برخوردار می باشد. بنابر گواهی و شواهد موجود در منابع ،کشور ایران در ساخت این بنا از سایر ملل متمدن آن روزگار پیشقدم تر بوده است. کارآمدی و توجّه به ساخت کاروانسراها نقش بسزایی در رفت و آمد کاروان های تجاری و رشد تجارت در کشور داشته است.به رغم احداث کاروانسراها در اغلب ادوار تاریخی ، کاروانسراسازی در عصر صفویه به طور چشمگیری افزایش ی...

معماری منظر، که در بیان پیشینیان تحت عنوان باغ ایرانی متبلور می گردد، از قدیمی ترین و مهمترین حرکات تمدن بشری در زمینه باغ سازی است؛ تا آن جا که نوشته های باقی مانده از یونانیان و کتب مقدسی چون تورات، در باب مقوله منظر باستان ایرانی بسیار نوشته اند. معماری منظر با دارا بودن ریشه در طبیعت و جنسیتی متفاوت با معماری، نقش و جایگاهی اساسی در زندگی انسان باستان داشته و توانسته است در کنار کارکردهای م...

معماری و موسیقی به عنوان تجلی بخش هایی از هنر روح آدمی دارای جلوه های جمالی و جلالی مشابهی در عرصه بروز و نمود می باشند. هر چند موسیقی با پدیده شنوایی و معماری با پدیده بینایی بیشتر نمود می یابد ولی هر دو هنر از وجوه متشابه فراوانی بهره برده اند. در باغ سازی ایرانی و معماری باغ ایرانی نمود این تشابهات معنایی و محتوایی با موسیقی با شدت بیشتری ظاهر شده است. هدف پژوهش حاضر مطالعه و بررسی وجوه متشا...

در این مقاله تلاش خواهد شد با "رویکرد زیباشناختی معماری" به نقش معماری در احراز هویت های دینی و نمایندگی فرهنگی و هنری در ایران بپردازد. در این راستا، مقاله همچنین به تحلیل یکی از بناهای معماری (مسجد جامع اصفهان) و ویژگی ها و شاخصه های آن می پردازد. در این بحث ابتدا نگاهی به مفهوم معماری ایرانی و رابطه جهانی شدن و معماری ایرانی- اسلامی می کنیم و سپس به جایگاه معماری ایرانی- اسلامی و بطور خاص مس...

معماری ایران در دوران اسلامی به مثابه کارآمدترین ابزار خلق فضا توانسته آثار درخشان و ماندگاری را در معماری و شهرسازی به وجود آورد. خلق آثار شاخص معماری اسلامی ایران در دوره سلجوقی و ایلخانی آغاز و در دوران صفویه به غایت رسید. معماری و شهرسازی سنتی ایران در دوران معاصر و با گسترش ارتباط با جهان غرب، از تفکرات و سبک‌های مدرن تأثیر پذیرفت. این سبک‌ها نتوانستند محملی برای انتقال فرهنگ ایرانی-اسلامی...

مقاله بر آن است که در مفهوم سنت و مرام سنت‌گرایان تعمق و تأملی نماید. آیا سنتِ سنت‌گرایان همان سنتِ گم‌شدۀ ما و عالم معماری ما است؟ آیا این سنت، تداوم فرهنگ سنتی ما است؟ آیا این سنت می‌تواند پردازنده و بازآفرینندۀ معماری سنتی ایران باشد؟ سنت‌گرایان از کی و کجا پدید آمدند؟ مرام آنان چیست و نگاه ایشان به معماری چگونه است؟در پاسخ، این مقاله سنت‌گرایی را پدیده‌ای مدرن و سنتِ سنت‌گرایان را سنتی نخستین،...

گسترش امکان ارتباطات و رشد چشمگیر دانش تکنو لوژی مسیری جدید را برای معماری و هنری که سالها به آرامی سینه به سینه متشکل ،متکامل و متحول می شد ایجاب کرده است .به طوریکه در دهه اخیر شاهد پیدایش دیدگاهها و نظریات مختلف در قالب سبکهای مختلف هنر و معماری بوده ایم در حالیکه معماری و هنر همه جا بطور دائم گرداگرد ما شکل می گیرد هر روز دیدگان ما را به تجربیاتی تازه آشنا می سازد تجربیاتی که می بایست از طر...

تعریف های گوناگونی به منظور تبیین معماری اسلامی ارایه شده اند که اغلب جنبه های مادی و ظاهری موضوع را مورد توجه قرار داده اند . پیشنهاد این مقاله رویکرد حکمی به معماری اسلامی است. بر اساس چنین نگرشی آنچه میان مخاطب و پدید آورنده ی اثر هنری. به عنوان واسطه قرار می گیرد رسانه ای از آموزه های معنوی و ملکات روح انگیز الهی است. معمار سالکی است که با رشد معنوی و کسب فضایل اخلاقی ابزار توسعه ی فیض الهی...

این مقاله به نحو حضور معنویت در معماری ایرانی پرداخته شده است. برای این کار ابتدا باید مباحثی در رابطه با معنا و ه معنویت طرح شود. اما قبل از آن، ضروری است مراتب آگاهی و شناخت آدمی نسبت به جهان هستی طرح گردد، زیرا درک معنا و معنویت در زمر فعالیتهای عقلانی آدمی است. لذا، ابتدا تعریف عقل کل و عقل جزء از منظر حکمت ایرانی – اسلامی ه بررسی و بعد از آن، در مقام مبانی نظری مقاله )پایگاه تئوریک(، رابطه...