قرآن کریم به عنوان رهاورد نبوت پیامبر اسلام (ص)، متنی و حیانی است که در قالب ادبیات بشری تجلی یافته است. این متن بر اساس مبانی کلامی، معجزه­ی قولی و برخوردار از دو ویژگیِ "حکمت" و "بلاغت" است. ویژگی نخست ناظر بر محتوی و ویژگی دوم حاکم بر قالب است. هریک از دو ویژگی یاد شده شرایط و مقتضیات خاص خود را دارد از جمله به اقتضاء بلاغت مستلزم اسلوبی شکوهمند و متنی سرشار از عناصر زیبایی شناختی است از این ...

این نوشتار در پی واکاوی روش تفسیری علامه فضل الله در تفسیر «من وحی القرآن» است. نویسنده بر این باور است که مهم ترین ویژگی «من وحی القرآن» از نظر روش بلاغت محوری است. مفسر می کوشد قواعد بلاغت و لوازم و پیامدهای سخن بلاغی را مبنای فهم آیات قرار بدهد. در این نوشتار نخست به پیشینه روش بلاغی در تفسیر پرداخته شده است، سپس معیارهای شناخت ابعاد بلاغی از دیدگاه علامه فضل الله مورد بحث قرار گرفته است، آن...

درطول تاریخ همواره سخنورانی بوده اند که با جادوی کلام خود، دلهای ادب دوستان را ربوده، مقبولیت همگانی پیدا کرده اند. صاحب نظران علوم ادبی پیوسته درپی آن بوده اند که پرده از اسرار فصاحت و بلاغت این سخنوران بردارند. به همین منظور به مطالعه وتحقیق در شاهکارهای ادبی پرداخته، به جمع آوری و تحلیل ویژگیهای خاص این سخنان مبادرت ورزیده اند. علی رغم تألیفات فراوان در زمین? علوم ادبی، رموز زیبایی این آثار ...

علاوه بر ضروری بودن اکتساب پیش نیازهای تفسیری، توجه به آرای متقدمان، درباره ی مساله پیش نیازهای تفسیر لازم است. در این جستار، آشکار می شود که غالب مفسران، به آنچه در مقدمه ی تفسیرشان در مبحث پیش نیازهای تفسیر بیان داشته اند، در مقام عمل مقید نبوده اند. همچنین درباره ی علوم پیش نیاز تفسیر، بحث شده است؛ این علوم به هفت دسته ی کلی تقسیم گردیده که هر کدام، از زیرشاخه هایی تشکیل یافته اند. علوم مزبو...

مقایسه و تحلیل دو داستان شمس و قمر و خسرو و شیرین از منظر ساختاری، نشان دهنده ی اوج هنر و بلاغت نظامی در نظم داستان­های عاشقانه است.خواجه مسعود قمی را باید یکی از مقلدان نه چندان موفق نظامی دانست که اگرچه اثر او، به شکلی ساده و ابتدایی، همه عناصر سازنده داستان، از جمله: طرح، شخصیت، زاویه دید، صحنه پردازی و غیره را دارد، اما فاقد کیفیتی است که معمولاً داستان­های موفق از آن برخوردارند. این جستار، ...

بلاغت سنتی، زیبایی شناسی آثار ادبی را تنها در سه حوزه ی علم بدیع، بیان و معانی بررسی می کند. این دیدگاه سنتی، ارزش زیبایی شناختی هر سروده یا نوشته ادبی را تنها آراسته بودن آن به آرایه ها و هنرهایی می داند که در سه قلمرو بدیع، بیان و معانی از آن ها سخن می رود. اما بلاغت جدید، معیار زیبایی اثر ادبی را علاوه بر این سه علم، در شاخص ها و مؤلفه های دیگری جست وجو می کند که موجب تمامیت و کلیت اثر و شال...