انگارۀ محرف بودن کراسه‌های یهودی‌ـ‌مسیحی امروزه چنان بدیهی به نظر می‌رسد که شاید باورنکردنی به نظر برسد که زمانی چنین انگاره‌ای در میان مسلمانان رایج نبوده باشد. این پژوهش در پی آن است تا با استفاده از روش پژوهش در «تاریخ انگاره‌ها» (History of Ideas) تاریخ پیدایش و تکامل این انگاره را به شکلی تطبیقی در تفاسیر شیعه و اهل سنت مورد بررسی قرار دهد. طی این بررسی مشخص می‌شود که این انگاره در هر یک ا...

هدف: توصیف چهار موضع معرفت شناختی تجربه گرایی، عقل گرایی، تاریخ گرایی، و عمل گرایی از جنبه سازماندهی دانش و همچنین تبیین، بررسی، و تحلیل شش رویکرد ارائه شده در سازماندهی دانش (رده بندی انسانی در برابر رده بندی خودکار، کاربرمحور و شناختی، چهریزه ای، علم سنجی، و تحلیل حوزه) از دیدگاه یورلند. روش شناسی: از روش مطالعات کتابخانه ای برای بسط دیدگاه یورلند در مباحث پیشگفته استفاده شد. یافته ها: موضع ت...

کشمکش میان عقل و دین در تاریخ میانۀ ایران، جریانی دامنه‌دار و متأثر از انباشته‌های علمی و فکری مسلمانان در قرون نخستین اسلامی است. عقل و دین صرف‌نظر از اشتراکاتشان، عمدتاً دو نیروی متخالف شناخته می‌شوند؛ به‌طوری‌که استقرار و تداوم یکی از آ‌نها معمولاً اسباب ضعف و رکود دیگری را رقم می‌زند. علوم عقلی و علوم دینی، هرکدام تحت شرایط تاریخی خاصّ خود رو به ‌رشد یا ضعف بوده‌اند. از نقطۀ آغازین اسلام و است...

هدف این مقاله تبیین نظری انگارۀ اکوتوریسم شهری از طریق بررسی مباحث نظری توسعۀ پایدار و ریشه های شکل گیری مفهوم اکوتوریسم است. همچنین، این مقاله درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که تا چه میزان مفهوم اکوتوریسم قابلیت تطابق با محیط های شهری (محیط انسان ساخت) را دارد؟ گروهی از اندیشمندان حوزۀ طبیعت گردی، واژۀ ترکیبی «اکوتوریسم شهری» را، در تضاد و مخالفت با اصول بنیادین معنای اکوتوریسم می دانند. از طر...

بحث عقل و مدرکات آن یکی از مسائلی است که در طول تاریخ اسلام علماء و دانشمندان به ان پرداخته اند و گرهی ان را انکار و برخی ان را اثبات نمکوده اند . در طول تاریخ اسلانم در برخورد با عقل دو گروه وجود داشته است : 1- عقل گرایی ، 2 - نص گراییی . مکتب نص گرایی که تنها مرجع دستیابی به احکام اسلام را ظواهر کتاب و نصوص میداند، در قرن یازدهم توسط محمد امین استر آبادی احیاء و بازساز ی شد . ایشان با تالیف ک...

در تاریخ تفکر، فلسفه و ادیان، «عقل» موضوع بحث های زیادی بوده است. در قرآن کریم واژه «عقل» بسیار به­کار رفته و از آن سخن گفته شده است. بنابراین یکی از سوال مهم آن است که «عقل» در جهان­بینی قرآنی، چه معنایی دارد؟ حوزه معنایی عقل، در قرآن، شامل چه مؤلفه هایی است و چه رابطه ای بین عقل و سایر مؤلفه ها وجود دارد؟ عقل در قرآن همراه با مفاهیم نزدیک به آن، حوزه معنایی خاصّی تشکیل داده که بخشی از جهان بین...

  توجه به مبانی اخلاق برای دستیابی و شناخت دستورالعمل‎های معین رفتار انسانی، یکی از ضروریات حوزه نظری اخلاق است. مبانی معرفت‎شناختی از جمله مبانی مطرح در حوزه فرااخلاق است که به تعیین ملاک‎های کلی در شناخت احکام و گزاره‏های اخلاقی پرداخته، منابع و راه‎های معرفتی را جست‎وجو و ارزش‎گذاری می‏کند. این مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی و از نوع کتابخانه‏ای است، ب...

در طول تاریخ روایات فراوانی به پیامبر اکرم (ص) و ائمه (ع) منتسب گردیده که بررسی صحت انتساب آنها نیازمند کاوش و دقت نظر است. از جملۀ این روایات، گفتاری مشهور است که فیلسوفان و متکلمان، صوفیان، مفسران و فقیهان مسلمان بارها بدان استناد جسته‌اند: «اوَّلُ ما خَلَقَ اللهُ العقلُ...». در مطالعۀ پیش رو بنا داریم انتساب این روایت را به پیامبر اکرم (ص) بازکاویم؛ روایتی که در کمتر منبعی از منابع روایی متقدم شیعیا...