با گذشت نزدیک به دو قرن از حضور تئاتر به شکل غربی آن در کشور و بخصوص با راه اندازی چاپخانه و نشر کتاب و ترجمه آثار نویسندگان بزرگ تئاتر و بالاخره رفت و آمدهای ایرانیان به خارج از کشور ، در مقاطعی تئاتر توانست در مجامع شهری ، از جایگاه ارزنده ای برخوردار گردد ولی هرگز آنطور که باید به رسالت خود دست نیافت و نتوانست نهادینه گردد. از مجموعه فعالیت های تئاتری این دوره، فقط می توان چند نفر را با نام ...

بسیاری از نظریه پردازان، تئاتر قرن بیستم را تئاتر کارگردانان می دانند. در این قرن است که جایگاه و پایگاه نظریه های اجرایی از اهمیت ویژه ای برخوردار می گردد و جایگاه عناصر اصلی خلاقیت های تئاتری (متن، بازیگر، کارگردان، دکور، طراح صحنه و لباس و ...) از زوایای مختلف مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. یکی از پرجاذبه ترین این بحث ها، به جایگاه و نقش بازیگر توجه داردزیرا در اجرای تئاتر بازیگر تنها عنصر و...

هدف از نوشتن این مقاله نقد محتوایی و شکلی کتاب نشانه‌شناسی تئاتر و درام است. کتاب نشانه‌شناسی تئاتر و درام ازجمله کتاب‌های مهم و مبنایی تحلیل تئاتر و درام به‌شمار می‌رود. این کتاب با طرح مباحث نظری در چهارچوب نگرش نشانه‌شناختی ساخت‌گرا به‌دنبال بررسی منطق تئاتر رایج و متعارف است و به‌همین‌منظور نویسنده درصدد بوده است با طرح مفاهیمی که به‌نوعی می‌توان آن‌ها را مفاهیم اصلی و زیر...

نور از آغازین روزهای پیدایش تئاتر به مفهوم امروزین آن، همراه تئاتر بوده و تا به امروز کارکردهای گوناگونی برای آن تعریف شده است. وجود نور در صحنه‌ی نمایش همیشه همراه با سایه بوده و غیاب آن، تاریکی را به وجود آورده است. ‌ به همین دلیل می‌توان نور، سایه و تاریکی را عناصر یک حوزه‌ی مشترک دانست و نسبت‌ها و کارکردهای آنها را مورد بررسی قرار داد‌. جایگاه نور، سایه و تاریکی و کارکردهای آنها در تاریخ تئ...

هر مکان دارای بار معنایی مختص به خود است. در اجراهای تئاتر، انتخاب مکان و شناخت روابط میان عوامل اجرایی در مکان اجرا، می‌تواند به انتقال معنای موجود در ذهن کارگردان کمک کند. کارگردانان معاصر دست به تقسیم‌بندی جدید فضا در اجراهایشان زده‌اند و فضا را به شکل‌های متفاوتی به کار گرفته‌اند و رابطه‌ی میان بازیگران و تماشاگران را تغییر داده و گونه‌های جدیدی را به تئاتر معرفی کرده‌اند. از میان آنها می‌ت...

مقاله با بررسی نظر علنا و مراجعین دینی نسبت به هنر و تئاتر آغاز می شود . قسمت بعدی به فعالیت های تئاتری در شهر قم پرذاخته شده است . این بخش به پنج دوره های تاریخی تقسیم می شود : 1- قبل از 1354- بیشتر فعالیت های تئاتری در سطح دبیرستان ها و مناسبت های خاص بوده است . 2- 1354 تا 1357 – با تشکیل گروه های تئاتری خارج از سطح دبیرستان ها و شرکت در جشنواره های تئاتری – تئاتر قم جایگاه خاصی را در سطح ...

رهیافت های فلسفی به سوی تئاتر نتیجه ی امکانات و ظرفیتی است که تئاتر به منظور توجیه زیبایی شناختی از هستی در اختیار ما می گذارد. تئاتر به عنوان یک پدیدارِ زیبایی شناختی به دلیل ظرفیت های اگزیستانسیال و اونتولوژیکالِ خود این امکان را برای ما فراهم می کند که در تبیین هستی به مثابه ی پدیداری زیبایی شناختی راهگشا باشد. رویکردی که می تواند ما را در نیل به سوی این هدف یاری دهد، پدیدارشناسیِ هرمنوتیکی هنر...

هدف: توان جهت دهی موضوعات آیندۀ پایان نامه ها در دانشکده های تئاتر کشور و همچنین تبیین وضعیت کنونی شاخه های فکری موجود در رساله های دانشجویی، روشنگر اهمیت و از اهداف پژوهش حاضر است. روش: این مقاله که در حیطۀ مطالعات کتابخانه ای قرار دارد، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، به جریان شناسی پایان نامه های تئاتر دفاع مقدس پرداخته است. نقاط تمرکز تحقیق از لحاظ مکانی، شهرهای دارای دانشکدۀ تئاتر و از ل...

افزایش چشمگیر تعداد سالن‌های نمایش در طی دهۀ اخیر موجب ایجاد تغییرات بنیادی در فرایند تولید و مصرف تئاتر در شهر تهران شده است. دگرگونی‌هایی که بر عاملان مختلف، از گروه‌های تولیدی و سالن‌داران گرفته تا تماشاگران، تأثیر گذاشته است. پژوهش حاضر با استفاده از مفاهیم نظری جامعه‌شناسی بوردیو و با درنظرگرفتن اهمیت میدان دانشگاه در شکل‌گیری سرمایۀ فرهنگی و تثبیت سلیقۀ مشروع، علل و معانی این تغییرات را ب...

به آثار نمایشی مرتبط با جنگ عراق علیه ایران (1367- 1359)، تئاتر دفاع مقدس می گویند. برای حمایت از این گونه آثار نهادها و تشکیلات مختلفی به راه افتادند؛ که با وجود فعالیت آنها، این نوع تئاتر نتوانست به روند مستمر در تولید و عرضه آثار نایل آید. در این مقاله ضمن تشریح و تحلیل عملکرد انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس در زمین? تولید و اجرای نمایش های مرتبط با دفاع مقدس، به پاسخ این پرسش ها خواهیم پرداخ...