همزمانی دوره های تاریخی از یک طرف و مناسبات بین فرهنگی در هر دوره تاریخی، باعث تاثیر و تاثرات فرهنگی و هنری و بالاخص در حوزه معماری می شود که بازنمودهای ویژه ای در هر مقطع زمانی داشته است. این امر در مقایسه تطبیقی دوره بیزانس در ترکیه و دوره سلجوقی ایران دارای اهمیت بیشتری است که دلیل آن را می توان در غنای معماری و شهرسازی دوره سلجوقی جستجو کرد. در این مقاله با روش تحلیلی و مقایسه ای به بررسی ت...

هدف مقالۀ حاضر، بسط و تشریح مفهوم «تمثیل » )قیاس( در معماری و جایگاه آن در روند طراحی است. برای رسیدن به این هدف، در ابتدا به اختصار مفهوم طراحی توضیح داده شده و سپس به شرح تفاوت میان خط مشی فکری نس لهای طراحان معماری و دلایل قبول یا رد نگرش فکری آنها پرداخته می شود. تغییرات نگر شهای طراحی در گذر زمان نشان م یدهد، خط مشی فکری طراحان نسل سوم عامل ایجاد وحدت و یکپارچگی در میان اجزای معماری در رون...

اهداف: ترسیم پرسپکتیو به‌عنوان یکی از شیوه‌های بیان تصویری، نقش بسیار مهمی در فرآیند طراحی معماری دارد که کیفیات فضایی معماری را از دید ناظری ایستا بازگو می‌کند؛ لیکن این نحوه‌ بیان تصویری که در غرب رایج می‌باشد، مطابقتی با نگاه معماری گذشته ایران که در آن فضا ناایستا و در حرکت بوده، ندارد. از‌این‌رو درصورتی که به دنبال ارائه یک روش در تطابق با نگاه هستی‌شناسانه مبتنی بر حکمت اسلامی- ایرانی باش...

با اینکه دانشکده های معماری با هدف تربیت نیروی کارآمد برای طرح و سازمان دهی فضای زیست انسان شکل گرفته اند، به نظرمی رسد عمدتاً هم راستا نبودن نیاز جامعه با برنامه های آموزش معماران و تأثیر آن بر میزان توانایی دانش آموختگان، موجب تحقق نیافتن این هدف در کار حرف های معماری شده است. از طرفی با توجه به نیازهای جامعه و نزدیکی ماهیت دروس طراحی معماری با حرفه معماری، همواره این دروس کارگاهی نقش عمده ای ...

چکید‌‌هبیان مسئله: بی‌هویتی و عد‌‌م تعلق به مکان د‌‌ر کنار عد‌‌م توجه به اقلیم، طبیعت و تاریخ، معماری مد‌‌رن را با مشکلات اساسی روبه‌رو کرد‌‌. همین مسئله معماران معاصر را بر آن د‌‌اشت تا به جست‌وجوی راه‌حلی برای مشکلات برآمد‌‌ه از معماری مد‌‌رن برآیند‌‌. چگونگی برقراری ارتباط بین معماری، تاریخ و طبیعت به گونه‌ای که محصول طراحی توانایی پاسخگویی به نیازهای امروز را د‌‌اشته و د‌‌ر عین حال به...

بهره­گیری هوشمندانه از الگوهای معماری سنتی ایرانی و منقطع شدن روند طراحی بر اساس تجربیات گذشته، در کنار بهره گیری از فناوری­های نوین و روزآمد معماری، از مباحث کلیدی معماری معاصر ایران و جهان به شمار می­رود. روش مقداری یا پارامتریک، به عنوان یکی از روش‎های نوآورانه، امروز بیش از هر زمان دیگر به عنوان راه حلی برای دستیابی به معماری آینده، همراه با توجه به معماری گذشته، مطرح شده اند. این پژوهش بر ...

این مقاله نوشتاری پیرامون نقش شناختِ مکانیسم عملکرد حواس انسان، در ارتقاء کیفیت طراحیِ فضاهای معماری با تکیه بر علم روان‌شناسی احساس و ادراک می‌باشد. یکی از بسترهای پژوهشی که هم‌اکنون در حوزه نظری معماریِ معاصر مطرح است، بحث فضای معماری و نحوه ادراک آن است. معماری هنر مصالحه مابین ما و جهان پیرامون ماست و این میانجگری از طریق ادراکات حسی رخ می‌دهد. نظر به آنکه شناختِ هر چه بیشتر مکانیسم‌های عملکردیِ...

بنای مسجد در بردارنده رسالت دینی و اجتماعی است. در واقع همانند آینه ای است که اوضاع دینی عصر خود را جلوه گر می شود. معماری مسجد، نمایانگر عمق برداشت های فرهیختگان و افراد عادی از جوهره ذهنیت و ایمان جامعه مسلمان آن دوره است. از این حیث بنای مسجد می تواند میزان و ماهیت جهان بینی مسلمانان هر عصر را بازگو کند. معماری مسجد افزون بر اینها بر ارکان معرفتی دیانت اسلام تکیه دارد و به پشتوانه همین معرفت...

در دهۀ اخیر، نگارش آثار تفسیری تاریخی درخصوص معماری معاصر ایران و دوران مدرنیزاسیون، رشد چشمگیری کرده است. عدم تفکیک چارچوب های متفاوت استدلال و تحلیل، توسل به گونه های ناهمخوان تحلیل و توجه نکردن به معیارهای استناد در پارادایم های مختلف تحقیق، موانعی را در برابر علمی بودن این پژوهش ها و اعتبار آن ها ایجاد کرده است. تبیین ساختاری این معضل، هدف این نوشتار است. در این مقاله، ابتدا رویکردها و مبان...

بیشتر کسانی که با معماری گذشتة ایران آشنا هستند، به‌زودی از میان ما خواهند رفت و رفتن ایشان برابر است با از دست دادن گنجینه‌ای از شناخت در این باره. هرچند اهمیت منابع شفاهی در مطالعات تاریخ معماری، به‌ویژه تاریخ معماری ایران روشن است، تاکنون هیچ پژوهشی درباره رابطة حوزة مخصوص این گونه پژوهش، یعنی تاریخ شفاهی، با تاریخ معماری و تاریخ معماری ایران نشده است. در این مقاله به این رابطه و حوزة حاصل ا...