اثبات واجب الوجود و امکان و چگونگی شناخت او، از اهم مسائل فلسفه است. در میان براهین متعددی که برای اثبات واجب از سوی اندیشمندان، مانند، برهان امکان و وجوب، برهان حرکت، برهان حدوث و برهان نظم و ... ارائه شده، برهان صدیقین از براهین پرسابقه و مشهور به شمار می‌رود. در تاریخ فلسفه اسلامی، اولین کسی که این برهان را ارائه داد، شیخ الرئیس ابن سینا بود و پس از او فلاسفة بسیاری به آن پرداختند و هر یک تل...

چکیده یکی از ساده‎ترین، عمومی‎ترین و در عین حال کهن‎ترین براهینی که برای اثبات وجود خدا اقامه شده، برهان نظم یا برهان غایت‎شناختی است. اندیشمندان بسیاری در تأیید یا رد این برهان قلم‎فرسایی کرده‎اند که در این میان، نقدهای کانت شهرت فراوان دارد. موضع کانت در برابر این برهان، هم جانبدارانه است و هم منتقدانه. او برهان نظم را همواره شایستۀ احترام می‎داند، زیرا تنها برهانی است که راه فهم را برای اعتق...

جورج ماورودس، فیلسوف دین و معرفت شناس اصلاح شده، تلقی جدیدی از برهان ارائه می کند که با کمک آن می توان نگاهی جدید به برهان های سنتی اثبات وجود خدا داشت. او در ماهیت برهان با افزودن دو شرط «قطعیت» و «قانع کنندگی» بر دو شرط سابق «اعتبار» و «صحت»، برهان را یک مفهوم ترکیبی یا دوبعدی تلقی می کند که متشکل از دو عنصر عینی (اعتبار و صحت) و دو عنصر ذهنی (قطعیت و قانع کنندگی) است. با فرض این توصیف از ماه...

پرسش از امکان شناخت یقینی خدا، به عنوان مبدأ هستی، در شمار پرسش¬های مهم مابعدالطبیعه است. میرداماد بر این باور است که خدا، از حیث وجود فی¬نفسه، در شمار امور بدیهی و بی¬نیاز از برهان است؛ اما از حیث وجود رابط، می¬توان شناخت یقینی خدا را از طریق برهان إنّی مرکّب تحصیل کرد. برهان إنّی مرکّب به گونه¬ای شکل می¬گیرد که ملاک حصول یقین نیز در آن رعایت می¬شود. طرح برهان إنّی مرکّب، از ابتکارهای منطقی میرداماد...

هدف از این پژوهش بررسی جایگاه و نقش آنسلم کیفر در هنر معاصر ضمن آنکه تلاش شده است زمینه های کاری و نظرگاه های شخصی وی درباره ی است؛ نقش هنر و هنرمند نیز مطرح شود. این پژوهش به روش کتابخانه ای است،و بیشترین مطالب آن از کتب انگلیسی برگردان شده است. کیفر هنرمندی است که با رویکردی فلسفی – عرفانی و غالباً با مضامینی تاریخی، اسطوره ای و ادبی به خلق آثارش می پردازد؛ و از این رهگذر در جنبش نئواکسپرسیونی...

برهان النظم الذی یشکل موضوع رسالتنا قد عرضناه فیها بقالب ثلاث تقاریر مختلفه وهی اسلوب التمثیل والقیاس والاستقراء مع مختلف صورها وحاولنا استقصاء جلها قدر الامکان ، وبمناقشتها خلصنا بنتائج معینه وکما تطرقنا إلی جمله من الاشکالات التی تخص کل اسلوب مع اجابتها اللازمه - علی فرض وجودها - . لقد کنا نستهدف فی جمله ما نستهدفه من انتخاب هذا الموضوع للرساله العثور علی طرق وتبریرات متعدده لتدعیم ما یحکم به...

برهان صدیقین به شکلی که ابن‌سینا آن را نخستین‌بار برای برهان امکان و وجوب به کاربرد، از طریق آثار ابن‌رشد و ابن‌میمون در قرون وسطی، به آثار توماس آکویناس راه یافت. مفاهیم مربوط به این برهان چنانکه مورد‌نظر ابن‌سینا بود، در این آثار منتقل نشد و آشفتگی برهان در فلسفه بعد از رنسانس غرب نیز ادامه یافت. در این مقاله برهان امکان و وجوب از قرن هفدهم به بعد در تاریخ فلسفه غرب دنبال شده است. مدّعای مقاله...

این پژوهش بر آن است که برهان اجماع عام بر اثبات وجود خدا را با برهان فطرت  مقایسه کند. ابتدا قرائت های مختلف برهان اجماع عام مطرح گردیده است: 1. تفسیرهای زیست شناختی که از عمومیت اعتقاد به وجود خدا، فطری بودن و نیز وجود خارجی خدا ثابت می شود. 2. برهان های ذوحدین ضد شکاکیت که برای اثبات وجود خدا علاوه بر اعتقاد عمومی (بر وجود خدا) از عقل نیز کمک گرفته می شود. همچنین انتقادهای جان لاک و دیگران ب...

در میان ادلۀ اثبات وجود خدا در فلسفۀ اسلامی، برهان های غیرمشهوری هم هستند که در عین صحت و اتقان کمتر مورد عنایت فیلسوفان قرار گرفته اند. یکی از این برهان ها برهان نفس بر اثبات خدا است. در این برهان، با استفاده از نفس انسانی و برخی اوصاف و عوارض آن بر وجود خداوند سبحان استدلال می شود. صدرالمتالیهن (ره) در برخی از آثار خود به صراحت این برهان را یکی از براهین مستقل اثبات واجب الوجود دانسته است. مل...