فرزانه خواجه‌اوا (خجندی) از شاعره‌های مشهور و معاصر تاجیکستان است که اشعار او وردِ زبان مردم است. خواجه‌اوا هم‌زمان با رستاخیز فکری و فرهنگی مردم تاجیک پا به عرصة سخن نهاد. در این مقاله، برخی از ویژگی‌های سبکی و فکری اشعار این شاعرۀ تاجیک با ذکر نمونه‌هایی از شعر او تبیین و بررسی شده است. افکار فلسفی بکر، بیان توصیف‌های واقع‌گرایانه از زندگی، اعتقاد به قدرت انسانی در نبرد خیر و شر، بیان اندیشه و...

فرهنگ به عنوان مجموعه­ ای از خاستگاهِ اندیشه، هنجارها، عادات و باورهای جوامع انسانی که ضمن ایجاد قوام و پویایی جامعه؛ بازگوکننده تاریخ و هویت ساکنین یک کشور می­ باشد، در گذر زمان و با تکیه بر آموزش­ و ارتباط میان انسانها دائماً دستخوش تحول شده است. در این میان باورهای فرهنگی روستانشینان به دلیل داشتن ارتباط محدود با دیگر جوامع و نیز حاکم بودن سنت بر زندگی آنها در طی تاریخ کمتر دچار تغییرات بنیادی...

مردمان بومی مردمانی هستند که از ادوار گذشته و به ویژه پیش از استعمار دارای تاریخ، پیوندها، و سنت‏های مشترک با یک دیگر بوده‏اند که سبب جدایی آن ها از جامعه اصلی و مرکزی و برخورداری از نظام‏ها و الگوهای ارزشی و فرهنگی خاص خود شده است. این مردم، که در چارچوب‏ها و نظامات قدرت مرکزی زندگی می‏کنند، با سرزمین و محل اقامت خود رابطه‏ای عاطفی و معنوی دارند و نیز حفظ و صیانت از فرهنگ و میراث غیر مادی خود ...

اسم و نام پدیدۀ مهم فرهنگی و اجتماعی است که پیش از تولد تا پس از مرگ با انسان همراه است. این عنصر در باورهای دینی، ملی، ادبی، فکری و تاریخی افراد جامعه ریشه دارد. مردم به نام نیک خود مباهات می کنند و برای فرزندانشان نام مناسب برمی گزینند. یکی از الگوهای پرطرف دار و پربسامد ایرانیان از گذشته های دور تا به امروز، استفاده از نام های مقدس مذهبی بوده است؛ نام هایی که به صورت ساده، مرکب و مشتق، ساخته...

«فولک» (folk) به معنی مردم و «لور» (lore) به معنی دانستنی ها و علم به کار می رود و کلمه فولکور (folklore) در مفهوم اصطلاحی عبارت است از: «مجموعه ای از تولیدات، آثار، خلاقیت و عقاید و سنن گروه یا جامعه ای معین که با شیوه های ملموس و غیر ملموس و در قالب اشکال هنری (اعم از اجرایی غیر اجرایی) و ادبی یا به صورت دانش بومی (شامل دانش طبی، دانش کشاورزی و دانش زیست محیطی) منابع طبیعی و منابع ژنتیک و مان...

بیان مسئله: شواهد بسیاری نشان می‌دهد که رابطۀ شهر تهران و کوه‌های البرز، دارای مطلوبیت نیست و شهر تهران و مردم آن نمی‌توانند از مواهب و ظرفیت‌های کوه‌های شمال آن به خوبی بهره‌مند شوند. تحقیقات صورت‌گرفته پیرامون رابطۀ شهر تهران و البرز نیز نشان می‌دهد عموم مردم شهر تهران نسبت به کوه‌های البرز دچار بی‌تفاوتی شده‌اند. نگارندگان مقاله بر این باورند که مسئلۀ بی‌تفاوتی ساکنین شهر تهران نسبت به کوه‌ه...

هویت فرهنگی مردم یک جامعه شامل باورها، عقاید و آداب و رسوم آن قوم است . در این مجموعه جلوه های مختلف هویت فرهنگی در آثار سه نویسنده ی معاصر: احمد محمودو علی اشرف درویشیان و سیمین دانشور بررسی شده است. عناصر فرهنگی با مولفه های مختلفی مانند باورها و اعتقادات دینی و مذهبی و شکل های مختلف حضور این باورها در زندگی عملی شخصیت ها، باورهای عامیانه، عقاید خرافی، کنایه ها و ضرب المثل ها، آداب و رسوم گو...

هنر دوره قاجار در دوشاخه هنر درباری و عامیانه قابل بررسی است. هنر عامیانه، دارای مضامین مذهبی و ملی است و هنرمندانی که از دل چنین گفتمانی برخاستند، اشخاص مکتب ندیده‌ای بودند که با ذوقی خودجوش به آفرینش باورهای طبقه خویش با شیوه‌ای متفاوت دست زدند. پرسش این است که چگونه می‌توان بازتاب این اعتقادات و باورها را در هنر عامیانه مورد مطالعه قرارداد. برای بررسی این مسئله به مطالعه موردی نقاشی‌های بقاع...

اشیاء که در زندگی عادی مردم، مبتنی بر نوعی عقلانیت ابزاری هستند، گاه در زندگی روزمره، از جایگاه و کارکرد معمول خود فراتر رفته، کاربرد و جایگاه فرهنگی و مرتبط با جهان ماوراء پیدا می­کنند. قفل­ها از جملة اشیایی هستند که در فرهنگ ایرانی، با تأثیر از فرهنگ و اعتقادات اسلامی و به ویژه مذهب تشیع کارکرد اعتقادی یافته­اند. در این تحقیق که با هدف شناخت تأثیر ایدئولوژی و مذهب بر فرهنگ مادی دورة قاجار و ب...

کارکرد تعاملی بین سه جنبهء زیستی،روانی و اجتماعی انسان موجب‌ شده است که وجود مشکل در یکی از این ابعاد،او را در دو جنبهء دیگر نیز دچار مشکل سازد.اگر تهاجم فرهنگی را در طبقهء مشکلات اجتماعی انسان قرار دهیم،باید اطمینان داشته باشیم که به دنبال خود،علاوه بر معضلات اجتماعی، مشکلات زیستی و روانی نیز برای مردم فراهم آورد؛مثلا افرادی که به شیوه و سبک غربی آرایش می‌کنند از نظر روانی نیز مشکل دارند و از ...