مخروط افکنه ورامین که شرایط مساعد زیست بوم آن مرهون شعب جاجرود است، بخشی از منطقه گسترده مرکز فلات ایران می باشد که از دیرباز مورد توجه انسانها بوده است. خاک ورامین در اثر رسوبات جاجرود آنچنان حاصلخیز است که پیشه غالب مردمان این ناحیه کشاورزی بوده و بدلیل مرغوبیت این خاک، سفال نیز از اواخر دوره روستانشینی اولیه (نوسنگی) یکی از مصنوعات اصلی و خوش ساخت بومیان بوده است. روستای احمدآباد وسط که به د...

تأثیر عناصر و پدیده های جغرافیایی بر انسان و زندگی او فراوان است. این تأثیرات را می توان حداقل بر جذب و دفع گروههای انسانی، نوع و شکل سکونتگاه، محوطه های استقراری و جابه جایی آن، میزان بهره وری از منابع طبیعی، جمعیت و … مشاهده کرد. در ایـن مقـاله سعی شده است تا بر اساس بررسیهای باستان شناسی ـ که در حوزه زهک سیستان صورت گرفت ـ به نقـش جغرافیا و به خصوص هیدرولوژی در شکل گیری و نابودی تمدنهای مخت...

اندیشه ی سیاسی به هرگونه روایت اندیشمندانه از امر سیاسی قطع نظر از آن که برچه بنیادی استوار باشد، اطلاق می گردد. اندیشه سیاسی با طلیعه زندگی بشر آغاز می شود اما در هر دوره متناسب با سطح پیشرفت فرهنگ به گونه های متفاوت بروز می کند و هدف آن حفظ بقای انسان و جامعه است. اندیشه ی سیاسی به صورت الگوهای رفتاری در جامعه نمودار می شود و در ادبیات سیاسی، کلام سیاسی، فلسفه سیاسی، هنر سیاسی و ... جلوه می ی...

با ورود باستان شناسی توسط محققین و باستان شناسان خارجی به ایران از اواسط دوران قاجار دیدگاه های باستان گرایانه و ملی گرایانه نیز وارد ایران شد. این تفکرات جدید به علت تنوع بافت قومی، زبانی، مذهبی و فرهنگی ایران و فراهم نبودن زمینه های فکری لازم شکلی تبعیض آمیز یافت. به طوری که حکومت پهلوی با استفاده از این تفکرات و نظریاتی مانند نظریه آریایی و با کمک باستان شناسی سعی به ایجاد هویتی واحد با ...

هدف نگارنده از نگارش این رساله این بوده، که با نگاهی دین باورانه به بررسی و بازتاب سیر تکوین و گونه گونی عقاید دینی در آثار باستان شناختی دوره های تاریخی ایران پیش از اسلام در حوزه جغرافیای ایران کنونی بپردازد. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز از روش کتابخانه ای استفاده شده است. این رساله در شش فصل تنظیم شده که پس از فصول کلیات تحقیق و بررسی اجمالی از دین های دوره...

شهرستان نایین، شرقی ترین شهرستان استان اصفهان است و حد فاصل استان خراسان، یزد، و اصفهان قرار دارد و اقلیم آن از نوع بیابانی است. موقعیت قرارگیری این شهرستان به لحاظ واقع شدن در یکی از شاهراههای ارتباطی غرب به شرق کشور و همجواری آن با مراکز فرهنگی چون فارس، اصفهان و خراسان، این منطقه را از دوره ساسانی تا قرون میانه اسلامی به صورت یک بارانداز تجاری مهم و از طرف دیگر آن را به عنوان یکی از مراکز ...

این مقاله در پی آن است که تعلق دیرینه و تاریخی خلیج فارس به سرزمین ایران و پیوستگی آن ¬را با فرهنگ و تمدن ایرانی با استفاده از مستندات باستان¬شناسی و معرفی آثار تاریخی بیان نماید . در این راستا پنج اثر تاریخی مربوط به دوران ایران باستان که به ترتیب در جزیره خارک به عنوان بزرگترین جزایر شمالی خلیج فارس، بندر تاریخی صیراف، حاشیه شهر برازجان و گوردختر در شمال سواحل خلیج فارس قرار دارند، با ...

فیلم های مستند همواره از مهم ترین ابزارها در آموزش و پژوهش های علمی گوناگون  و از جمله باستا نشناسی اند. متأسفانه در کشور ما این کاربرد فیلم های مستند در رشته باستان شناسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این در حالی است که در دیگر کشورها، به این امر بسیار توجه شده است، به گونه ای که امروزه به عنوان رشته ای مستقل در دانشگاه ها تدریس می شود. در این مقاله با توجه به کاستی یادشده، کوشش می شود تا...

تحقیقات و اکتشافاتی که در منطقه ی جیرفت به عنوان کهن ترین تمدن شرق در سال های اخیر صورت گرفته است ، نیاز به ایجاد فضایی برای نگهداری و نمایش آثار و اشیاء بدست آمده را ایجاد کرده است . از آنجا که این اشیاء همگی مربوط به قرن های گذشته هستند، باید بتوانیم از راه ارتباط با اشیاء به درک هستی شان برسیم. این مهم از طریق پدیدار شناسی ممکن خواهد بود . هدف از این تحقیق دستیابی به رویکردی نوین در طراحی مو...

یکی از مشخصه های فرهنگی شرق زاگرس مرکزی در هزاره سوم و دوره مفرغ قدیم گسترش زیستگاههای مربوط به فرهنگ یانیق در این ناحیه است. در بررسی میدانی 1387در دشتهای محدوده شرق زاگرس مرکزی واقع در حوضه الوند ما توانستیم بیش از 90 زیستگاه مربوط به دوره مفرغ قدیم را شناسائی نماییم. بر اساس تجزیه وتحلیل داده های بدست آمده از این بررسی در محیط نرم افزار gis و با استفاده از روش های آماری رابطه بین موقعیت هر ز...