سطوره از دیرباز پیوندی ناگسستنی با ادبیات داشته است و در همه دوران‏ها، در گونه‏های ادبی بازتاب یافته است.در این میان عطار یکی از سرایندگان سترگ شعر فارسی است که از بازتاب اسطوره‏های گوناگون در دیوان خویش، بهره برده است. عطار با استفاده از اسطوره‏های ملی ،عناصر تاریخی و دینی و طرح شخصیت‏های حماسی در شعر خود، بر نقش هویت‏سازی آنها تأکید می‏کند. عطار در دیوان قصائد و غزلیات خود، آگاهانه و هنرم...

انقلاب‌ها علاوه بر بعد ملی و سرزمینی دارای بازتاب‌های فراملی و جهانی هستند. نظریه‌پردازی در  مورد این بعد از انقلاب‌ها به‌طور عام و در مورد انقلاب اسلامی ایران به‌طور خاص کمتر مورد توجه بوده است. این مقاله با استفاده از نظریه تحلیل گفتمان لاکلائو وموف در پی توجه به این بعد بوده و در صدد است به این سؤال پاسخ دهد که از منظر تحلیل گفتمان لاکلائو وموف، قابلیت و نحوه بازتاب یافتن یک گفتمان انقلابی ه...

اسطوره یکی از ابزارهای مهم و کارآمد در سخن پروری است. این ابزار در دست شاعرانی توانمند وسیله ای می-شود تا ایشان با آن به تقویت معنی و مضمون شعر و عمق و غنای سخن و نیز زیباسازی آن بپردازند. مسعودسعدسلمان نیز از شاعران نامداری است که از اسطوره در شعرش استفاده کرده است، بنابراین در این رساله به بررسی و تحلیل اسطوره های قوم ایرانی در شعر این شاعر نام آشنای ادب فارسی پرداخته شده است. روش کار به این ...

بنابر باور «مکتب آمریکایی» ادبیات تطبیقی مقایسه ی یک ادبیات با ادبیات های دیگر و همچنین مقایسه ی ادبیات با سایر حوزه های اندیشه، ذوق و دانش بشری است و ادبیات پدیده¬ای جهانی و کلیّتی است که اجزای آن، یعنی: ادبیات¬های ملّی، از وحدتی اندام¬وار و انسجامی یگانه برخوردارند. بازتاب این اتحاد در حماسه¬¬های اساطیری، هم به دلیل همسانی در محتوای حماسی و هم به خاطر برخورداری از بن¬مایه¬ها و ژرف¬ساخت¬های اساط...

ملکوت بهرام صادقی (1315-1363) تاکنون فقط یک داستان بلند در حوزۀ داستان های اسطوره ای و جریان سیال ذهن به شمار می رفت. این نظر در جای خود درست و تأییدشده است؛ اما از منظر «رئالیسم جادویی» هیچ گاه به طور جدی به این اثر پرداخته نشده است. حال آن که رگه های قوی این جریان چنان در آن بازتاب یافته است که می توان آن را سرآغاز و نقطۀ عطف رئالیسم جادویی در ایران دانست. این مقاله ویژگی های مهم سبک رئالیسم ...

چکیده کودتای 28 مرداد 1332به عنوان نقطة عطفی از لحاظ اسطوره‌گرایی در ادبیّات داستانی معاصر ایران به شمار می‌رود. نویسندگان این دوره از بیان صریح و رئالیستی دورة قبل فاصله می‌گیرند و به بیان نمادین و مبهم روی می‌آورند. از آنجا که اسطوره را به دلیل گستردگی و سیّال بودن آن می‌توان در موقعیّت‌های مختلف بازآفرینی کرد و نیز به دلیل وجوه زیبایی‌شناسانه‌اش، نویسندگان با مراجعه به آن می‌خواستند داستان را ...

نیمة پایانی منظومة حماسی برزونامه، اثر عطاء‌بن یعقوب ناکوک رازی، برگرفته از ماجرای مبارزة سوسن رامشگر با پهلوانان ایرانی است که به سبب ساختار نسبتاً مستقل آن، داستانی مجزا و منفصل معرفی شده است. به نظر محققان این حماسه همانند سایر حماسه‌های ملی، در زیرساخت روایتگر اساطیر کهن ایرانی قرار گرفته است. از نظر خوانش اسطوره‌ای، اسطورة آفرینش در بندهش، از طریق دو عنصر کنش و شخصیت، در ساختار این اثر باز ...

خاستگاه بسیاری از اسطوره ها و باورهای جوامع باستان و بازتاب آن ها بر روی نگاره ها و آثار هنری از پدیده ای کیهانی یا زمینی، در محیط پیرامونی آنان الهام گرفته شده است. نقش مای? شیر، از جمله نقوشی است که جایگاه خاصی در تمدن های مختلف دارد. شیر در رویکردهای اسطوره ای و نمادین با مفاهیمی چون انقلاب تابستانی،آتش شمسی، پاسداران دروازه ها و قدرت نظامی مرتبط است که تصویر شیر و نمادپردازی آن در هنر بین ا...

ورود عرصه ی تکنولوژی در عصر حاضر، موجب تضعیف پیوندهای اجتماعی و دور شدن بشر از ذات واقعی اش شده و امروزه، مسائلی از قبیل بحران هویت خودنمایی می کند؛ به گونه ای که این مسأله موجب آشفتگی انسان معاصر شده است. در این راستا، پژوهش پیش رو در پاسخگویی به بحران های ذکر شده، با بهره گیری از اصول انسان مدارانه ی معیار اجتماعی- فرهنگی توسعه ی پایدار، در پی استخراج شاخص هایی از این معیار بوده تا بتوان از ...

از آنجا که اسطوره و نماد در بازنمود تحولات فکرى فردى و اجتماعى مى‏تواند نقشى عمیق ایفا کند، در این مقاله مى‏کوشیم با بررسى کارکرد اسطوره و نماد در آثار قیصر امین‏پور، به تحلیل گفتمانى آثار او مبادرت کنیم. شایان ذکر است که اسطوره‏ها عینى شدن تجربه اجتماعى بشرند و مى‏توانند بیانگر اوضاع اجتماعى مخاطبان خود باشند و به مخاطبان خود کمک کنند تا دنیایى را که در آن زندگى مى‏کنند بهتر درک نمایند. امین‏پ...