ملاصدرا هم به وجود عقل فعال معتقد است و هم به وجود مُثُل افلاطونی. وی در آثار خود به طور مفصل به هر کدام از این دو پرداخته است. پرسشی که مطرح می­شود این است که این دو در هستی­شناسی ملاصدرا چه نسبتی با هم دارند. به نظر نگارنده با سه دلیل می­توان ثابت کرد که با توجه به فلسفۀ ملاصدرا هر دو یک حقیقت وجودی می­باشند. دلیل اول تشابه خصوصیات هستی­شناسانه­ آنها است. دلیل دوم نسبت مشابهی است که ملاصدرا بین...

این نوشتار به دنبال آن است تا مجموعه معانی وکاربرد های واژه مابعدالطبیعه یا متافیزیک را ازنظر کانت مورد تحقیق قرار دهد و تعریف و توصیفی را که درمورد هریک ازآنها صورت گرفته است، بیان کند. یکی از بحث انگیزترین موضوعات فلسفه کانت، معنای مابعدالطبیعه است.با تامل درآثار کانت روشن می شود که به طور کلی کانت واژه مابعدالطبیعه یا متافیزیک را درسه حالت «مطلق» به صورت «مابعدالطبیعه» یا«متافیزیک»، وحالت«مض...

تعیّن هر اثر هنری، حاصل تجسّمی ذهنی است که در فرایند نوعی شناخت شکل می گیرد. بدین منظور، تحلیل فرایند شناسایی در این خصوص، می تواند در معرفت به چگونگی تجسّم آثار هنری، در ذهن هنرمندان، سودمند باشد؛ لذا، شاخه ی شناخت شناسی در فلسفه می تواند راهگشایی برای بررسی عملکرد ذهنی هنرمندان باشد؛ در این باب، کانت، معروفترین فیلسوف حوزه ی معرفت شناسی، ساختاری مشخّص برای ذهن تبیین کرده است؛ بطوریکه مسیر را برای...

در این پژوهش ابتدا به متافیزیک یا مابعدالطبیعه که یکی از مباحث برجسته در فلسفه است، پرداخته شده است؛ مباحثی که انسان می تواند برای بسیاری از سوالات اساسی خود دربار? وجود و هستی، در آن پاسخی بیابد. در این راستا، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای به بازکاوی موضوع متافیزیک در غزلیات سعدی پرداخته شده است. دنیای ادبیات قلمروی است مملو از فضای متافیزیکی، و سعدی نیز...

یکی از مهمترین مسائل در فلسفه علم مسأله ی تحدید است. این که چه چیز علمی است؟ و غیر علمی کدام است؟ فیلسوفان را براین داشته تا ملاک دقیقی برای این موضوع در نظر بگیرند. غیرعلم شامل، شبه علم، متافیزیک و عموماً همچنین منطق، ریاضیات محض، فلسفه ، دین و سیاست هم می¬شود. شبه علم و متافیزیک خود شامل زبان بی معنا، تئوری نظری، حدس¬های موضعی، و آن چیزی که امروزه علم خرافه نامیده می شود می گردد. کانت مرز میان...

عنوان این مقاله برداشتی است از اندیشه ی مارتین هیدگر[1] که معتقد بود تنها "نگاه شاعرانه" به "هستی" قادر است بشر امروز را که به شدت درگیر تکنولوژی غربی شده و به عبارتی به اسارت آن چه خود ساخته است در آمده، از بی جهانی، خود بیگانگی[2] و بی هدفی نجات دهد. از سوی دیگر هیدگر رویکرد متافیزیکی انسان در دوران مدرن را مانع حضور و ظهور "حقیقت" و "هستی" می داند ، و معتقد است تنها به واسطه ی بازگشت به زبان...

با اینکه اغلب به غلط تصور می­شود که فلسفۀ تحلیلی، به عنوان یک جنبش ضد-متافیزیکی، هیچ ارتباطی با متافیزیک ندارد، اما دلایل خوبی وجود دارند که بر اساس آن می­توان تمایلات متافیزیکی فیلسوفان تحلیلی را تصدیق نمود و متعاقباً ماهیت ضد-متافیزیکی فلسفه تحلیلی را در تمام مراحل شکل­گیری­اش به حداقل رساند. چون فلسفه تحلیلی یک جنبش تاریخی است که ماهیت اصلی آن در چند مرحله شکل یافته است، لذا با پیگیری این مرا...

رساله حاضر سعی بر آن دارد تا شعر اجرایی معاصر امریکا و «متافیزیک حضور» ژاک دریدا را نقادانه تعریف و بررسی نماید و خوانشی جدید ارایه دهد. دریدا با میراث بزرگ خود موضوع پژوهش های بسیاری بوده است؛ واژه «واسازی» تقریباً به تمامی علوم دانشگاهی ورود پیدا کرده است؛ عنوان «خوانش ساختارشکنانه ...» موضوع بسیاری از رساله ها و پایان نامه ها بوده است؛ اما بر اساس کنکاش پژوهشگر مطالعه جدی ای بر روی ارتباط میا...

بنیادی ترین مساله متافیزیک ارسطو مساله هستی ( وجود ) است و این نکته مسلم است که مساله هستی یا وجود و هست یا موجود در همه مراحل گسترش فلسفیش برای ارسطو هر چند نه به یک نحو مطرح بوده است این مساله در متافیزیک به شکل گسترده و مشخص بیان می شود ارسطو در متافیزیک علم به موجود را به شیوه های مختلف بیان نموده و به مناسبت موضوعات متعدد و متنوعی نیز برای آن قرار داده است در اغاز کتاب چهارم مابعدالطبیعه ر...