در این رساله کوشیده ایم شعر دهخدا را مورد نقد و بررسی قرار داده جایگاه شاعری او را نشان دهیم و پاسخی برای این پرسش بیابیم که چرا دهخدا هرگز شعر را جدی نگرفت ؟ چرا سیاست و مبارزه قلمی را کنار گذاشت و از صحنه فعالیت های اجتماعی به تحقیق در کنج خانه روی آرود؟ و چگونه دهخدای کم حوصله دوره مشروطه تبدیل به محققی صبور و پژوهشگری را با اراده استوار گردید که سی سال از عمر خود را در راه تالیف لغت نامه عظ...

ایرانیان مسلمان با پی‌‌‌‌ریزی تمدن ایرانی-اسلامی و انتقال آن به شبه‌‌قاره هند نقش مؤثری در پیشرفت‌‌های تمدنی ایفا کردند. نخبگان ایرانی که با توجه به عوامل دافعۀ‌‌‌‌ موجود در ایران و عوامل جاذبه‌‌آفرین در هندوستان به دربار گورکانیان مهاجرت کردند؛ به‌‌دلیل شایستگی‌‌‌‌های فراوان خود توانستند منشأ خدمات مؤثری در حوزه‌‌های مختلف تمدنی شوند. یکی از این نخبگان، امیر فتح‌‌الله شیرازی است که با درایت و ...

در این پژوهش سعی شده است تا با تحقیق و جست وجو در مفاهیم زمان و فضا مقایسه ای میان سبک دراماتیک چخوف و سبک دراماتیک رادی صورت پذیرد. بدین منظور دو رویکرد پدیدار شناسی (برای تحلیل فضاسازی) و روایت شناسی (برای تحلیل زمانمندی) همزمان به کار گرفته شده اند. در فصل اول کلیات بیان شده است. در فصل دوم به مفاهیم بنیادین روایت شناسی و پدیدارشناسی اشاره رفته است. در بررسی نسبت های گوناگون میان روایت و زما...

رساله ی حاضر با عنوان «بررسی زمینه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگیِ شعر فارسیِ عصر اکبر شاه گورکانی در شبه قارّه ی هند»، در راستای بررسی بسترهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مناسب رواج و بالندگی شعر فارسی در عهد اکبر شاه به عنوان دوره ی اوج رواج زبان و ادب فارسی در آن سرزمین تدوین گردیده است . این پژوهش به مدد بهره-مندی از منابع معتبر و دست اوّل تاریخی و ادبی و با تأکید بر سروده های پنج شاعر برجسته ی عهد اک...

چکیده حشر اکبر یکی از مسائل کلامی است که فرق اسلامی بر آن اتفاق دارند و معارف مربوط به آن از حیث سعه مفهومی، گستره، محل و کیفیت وقوع درخور توجّه است. این معارف در مقاله حاضر با رویکردی عقلی‌نقلی از نگاه فریقین و به‌ویژه توجّه به تحلیل و رأی دو اندیشمند عقلگرا صدرالدین شیرازی و فخر رازی بررسی شده است. بدین‌منظور، به موازات صدق تعبیر «حشر اکبر» بر مرحله نخست قیامت کبرا تا تعمیم آن بر کل موقف قیامت...

متن حاضر ادامه مقاله ی قبلی است . دراین مقاله درباره امپراطور اکبر شاه (اکبر اعظم) ‘ جهانگیر‘شاهجهان‘اورنگزیب و ملکه نورجهان شاهزاده خانم زیب النساء سخن رفته است . محتوای مقاله ارزش ادبی ‘ تاریخی و فرهنگی دارد و روابط هند و ایران در دوران مغولان گورکانی را هم نشان می دهد. مطالب از تذکره ای فارسی جمع آوری و به سبک مدرن نوشته شده است که امید است برای استفاده دانش پژوهان ادب فارسی و فرهنک شناسان ...

سوالی اصلی این پژوهش این است که آیا شبهات ادعایی اکبر ثبوت به آخوند خراسانی صحت داشته و قابلیت استناد دارد؟ بر این اساس، این پژوهش چگونگی روایت مطالب، ارتباط این نوع مطالب با نوع متون متقن مستند و ارتباط با نوع رفتار و کنش سیاسی صادره از آخوند خراسانی و کیفیت مطالب ایراد شده با زمینه و زمانه زیستی و اجتماعی آخوند با رویکرد توصیفی تحلیلی و از میان داده­های کتابخانه­ای بررسی می­شود. نتیجه ا...

بررسی تأثیر شهید ثالث در گسترش فرهنگ شیعی در هندوستان سلیمان حیدری* محمدعلی رنجبر** چکیده قاضی سید نور الله مرعشی شوشتری (شهید ثالث) از علمای شهیر سده دهم و یازدهم هجری در شوشتر زاده شد (956 ق) و پس از بهره‌گیری از عالمان آن روزگار و پدرش سید شریف‌الدین، برای کامل کردن تحصیلاتش به مشهد رفت و بر اثر آشوب‌های عصر شاه اسماعیل دوم، به هند کوچید. او بر اثر تسلطش بر علوم مذهبی و مکاتب فقه اهل تسنن، ب...

از جمله مباحث کلامی، بحث رؤیت، یعنی دیدن خداوند متعال است. مشبّهه و مجسمّه به تبع برخی از یهودیان، برای خدا جسم قائل شده و گفته اند: حق تعالی را می شود دید. اشاعره گرچه خدا را مادّی نمی دانند، گمان کرده اند در قیامت برای مؤمنین قابل رؤیت است و برای اثبات مدّعای خود، ادّلهٴ عقلی و نقلی آورده اند. به عقیدهٴ معتزله و امامیه ادعای اشاعره با مبنای آنها در تضاد است. حضرت امام خمینی４ رؤیت را ممکن، ولی قلب...