امر خلافت و ولایت، به سان نبوت و رسالت، امری جعلی و الهی است و علاوه بر احادیث متعددی مانند حدیث ثقلین، منزلت و غدیر، آیاتی از قرآن بر این موضوع تأکید کرده است. گرچه برخی از مفسران اهل سنت در تفسیر آیات قرآن از اذعان به این حقیقت شانه خالی کرده اند، اما در بسیاری از موارد به منزلت و جایگاه والای خاندان پیامبر (ص) اعتراف کرده اند و بیان سبب نزول یا مصادیق آیاتی از قرآن را بر آنان منطبق دانسته ا...

یکی از راه هایی که در طول تاریخ اسلام مورد استفاده برخی افراد و مکاتب جهت تفسیر قرآن بوده است، تفسیر به رأی می باشد. تفسیر به رأی یعنی تفسیر آیات قرآن بدون در نظر گرفتن قرائن متصل و منفصل و بدون توجه به روایات معصومین (ع) و بدون توجه به آیات دیگر قرآن و صرفاً بر اساس میل و نظر شخصی. در روایات از تفسیر به رأی نهی شده و از عواقب خطرناک آن همچون خروج از دایره ایمان و ورود به دایره کفر و عذاب جهنم خ...

دیدگاه اختصاص خطاب‌‌های قرآن به معصومان بر برخی ادله روایی تکیه دارد که مهم‌ترین آنها را می‌توان روایات دارای عبارت من خوطب به، روایات نحن الراسخون، حدیث ثلقین، احادیث دوری قرآن از عقل‌‌های مردمان، روایات بیان تفصیل احکام مجمل قرآن و روایات انحصار تفسیر از سوی امام علی علیه‌السلام دانست. بررسی سندی این روایات به‌جز درباره حدیث ثقلین که متواتر است نشان‌دهنده ضعف اغلب آنهاست. از لحاظ دلالی نیز عل...

مقاتل‌‌بن‌‌سلیمان بلخی در تفسیر قرآن، فردی گران‌‌‌‌قدر ولی در روایت مجروح خوانده‌‌‌‌شده‌‌است. پژوهش حاضر که به‌‌شیوۀ تحلیلی-توصیفی انجام شده‌‌است، ضمن بررسی و تحلیل اقوال مختلف دربارة شخصیت مقاتل و ملاحظۀ روایات و کارنامۀ حدیثی‌‌‌‌ وی و قیاس آن با کارنامة دیگر راویان و روایات آنان نشان می‌‌‌‌دهد که اگرچه او در صدر مفسران قرار داشته و در چارچوب مذاهب اهل سنّت اندیشه و عمل کرده‌‌است، از برخی ایراد...

امروزه بیش از هر زمان دیگری پژوهشگران حوزه سلامت به اهمیت سلامت معنوی و تأثیرگذاری آن بر سایر حوزهها واقف شدهاند و به دلیل پیچیدگی حوزه سلامت معنوی به دلیل روحانی بودن آن و وابستگی آن به روح، پژوهشگران این عرصه گرفتار نوعی سردرگمی و عدم جامعیت در این حوزه هستند و لذا نیاز به یک منبع زلال معنویت و جامع برای معرفی سلامت معنوی و شاخصهای آن در همه عرصههای حیات بشری احساس میشود و هدف این پژوهش نیز ت...

کاربرد دو واژه شیطان و ابلیس در قرآن و روایات نشان می دهد که ابلیس نام خاصی برای موجودی شریر است که از سجده بر آدم امتناع ورزید در حالی که شیطان عنوانی عام برای همه موجودات شریر و فریبکار از جن و انس می شود که پیوسته در صدد خارج کردن مردم از صراط مستقیم یعنی قرآن و عترت می باشند. در اینکه ابلیس از جنیان بود یا از ملائکه؛ سه دیدگاه جنّی بودن، فرشته بودن، و فرشته ممسوخ شده وجود دارد که قائلین هرد...

پژوهش حاضر، به شناسایی و تحلیل مولفه های انس با قرآن در آیات و روایات پرداخته و از نظر هدف، بنیادی و از نظر روش، اکتشافی می باشد. شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. جامعه پژوهش متنی و شامل قرآن کریم، بحارالانوار و کنزالعمال و نمونه تحقیق متنی و شامل آیات و روایات مربوط به انس با قرآن از منابع پیش گفته می باشد. پس از بررسی آیات و روایات در منابع، 481 گزاره به دست آمده در ذیل 21 مولفه دسته ب...

بدون تردید داناترین شخص به قرآن و علوم آن پس از رسول خدا (ص)، حضرت علی (ع) است. بخشی از این علوم در قالب نقل، روایت و خطبه به اصحاب و معاصران ایشان انتقال یافت که در آثار و مجموعه های روایی و تفسیری به دوره های بعد منتقل گردید. یکی از این آثار، کتاب نهج البلاغه است که هر چند مدوِّن آن، سیّد رضی، گلچینی از خطبه ها، نامه ها و حکمت های آن حضرت (ع) را عمدتاً در پنج ساله حکومت ایشان، با رویکرد بلاغی گِرد...

با تکیه بر جامعیّت قرآن و ارتباط تفسیری بین آیات آن و احاطه کامل عترت بر معارف قرآن، شیوه تفسیر قرآن به قرآن در سیره تفسیری معصومان(ع) مورد مطالعه قرار گرفته است.  پیامبر به کنش تفسیر آیات قرآن به صورت متقابل اشاره داشت. در سخنان اهل بیت(ع) نیز برای تفسیر قرآن به قرآن چهار اصل مهم شناخته شده است که عبارتند از: جامعیت و مرجعیت قرآن، بهره گیری دانش های جنبی قرآن، شناخت ظاهر و باطن قرآن و نگرش سیست...