امروزه پژوهشگران به این باور رسیده اند که اشعار دوره جاهلی تا چه اندازه می تواند در بردارنده اخبار و آگاهی هایی در حوزه های گوناگون تاریخی و فرهنگی و... باشد که ما را به آن رهنمون می سازد. از این رو، به چکامه های دوره جاهلی اهتمام ورزیده و به آن پرداخته اند، هر چند کشمکش بر سر اینکه آیا به راستی اشعار منتسب به دوره جاهلی، مربوط به آن دوره است یا خیر همواره با کم یا زیاده روی هایی رو برو بوده اس...

پژوهشگران مسلمان از همان آغاز کتابت در سده دوم هجری به جمع آوری و تدوین ادب کهن عربی دست یازیدند، برآن شرح و تعلیق فراوان نگاشتند و درآثار خود سخت به آن تمثیل جستند. تدوین و گردآوری اشعار کهن در مجموعه های نفیس وارزنده سبب شد تا شعر از گزند تحریف و دستبرد مجدد مصون ماند. در میان منتخبات و جنگهای شعری ‘ شرح اعلم شنتمری بردواوین شعرای جاهلی که از روایات و گزیده های مفصل شعری آکنده است ‘ بیش از دی...

میمون بن قیس مشهور به اعشی،یکی از شاعران طبقه ی اول عصر جاهلی است که او را به جهت تفنّن بسیار در سرودن شعر « صنّاجه العرب = چنگی عرب » نامیده اند. وی در همه ی موضوعات شعری طبع آزمایی کرده و به تنوّع در این موضوعات مشهور است. بیشتر اشعار وی در مدح امیران و اصحاب مشاغل سروده شده است. مدایح وی تکسّبی بوده و به همان مضامین دوره جاهلی است با این تفاوت که اعشی مثل شاعران عصر عباسی در مدح صفات ممدوح بسیار...

دوره­ی جاهلی، از نظرسبک شناسی دوره­ی وصف های دقیق است. معشوق در ابیات آغازین چکامه های بلند جاهلی با رنگ های زنده و مهیج خودنمایی می کند و مصادیق رنگ سفید در میان سایر رنگ ها کاربرد بیشتری دارد. از سوی دیگر, رنگ سیاه در تصویر شاعر غالباً تنها به کار نمی رود, بلکه با سفید درمی آمیزد تا از رهگذر این تضاد, زیبایی بیافریند. در بسیاری از مواقع, رنگ ها از جایگاه اصلی خود دور می شوند و آینه ای برای انع...

شاعران عرب اشعار خود را به هنگام ظهور اسلام به سبک شاعران جاهلی می سرودند تا اینکه به اسلام گرویدند. پس از بعثت پیامبر گرامی (ص)، دو دسته از شاعران پیدا شدند، قریش در مقام تحدی با پروردگار و رسول خدا بر آمد و همین امر موجب شدکه مهاجرت از مکه به مدینه پیش آید تا جایی که قریش و یاوران آنها در سویی صف آرایی کردند و پیغمبر (ص) وکسانی که با آن حضرت (ص) به مدینه مهاجرت نموده بودند در سویی دیگر قرارگر...

شاعران عرب اشعار خود را به هنگام ظهور اسلام به سبک شاعران جاهلی می سرودند تا اینکه به اسلام گرویدند. پس از بعثت پیامبر گرامی (ص)، دو دسته از شاعران پیدا شدند، قریش در مقام تحدی با پروردگار و رسول خدا بر آمد و همین امر موجب شدکه مهاجرت از مکه به مدینه پیش آید تا جایی که قریش و یاوران آنها در سویی صف آرایی کردند و پیغمبر (ص) وکسانی که با آن حضرت (ص) به مدینه مهاجرت نموده بودند در سویی دیگر قرارگر...

تاریخ بیهقی شاهکار نثر قرن پنجم هجری و سرمشق تاریخ نویسی اخلاف او و نمونه نثر استادانه و گنجینه ای از شواهد ادبی و قراین اوضاع اجتماعی و سیاسی آن دوران است.بیهقی بر لغت و ادب عرب احاطه داشته که شرط لازم منصب دبیری در آن زمان بوده است.با توجه به اینکه نثر تاریخ بیهقی بینابین است و با نثر دوره اول متفاوت است؛ در میان شواهد آن،اشعار عربی زیاد نیست.در این اشعار،بیهقی نام شاعر را نیز در کنار اثرش ذک...

غزل مجون((بی پرده)) روایی‘در عصر جاهلی شکل گرفت‘و امرؤالقیس پرچمدار آن بود‘با وجود این که دین مبین اسلامی بر مسیر شعر و ادب اثر نهاد‘وشاعران را به رعایت عفت کلام در غزل فراخواند‘تنها یکی از شاعران موالی که اهل حبشه بود‘پرچم این شیوه غزل گویی را در صدر اسلام بر دوش کشید‘او به سحیم عبد بنی الحسحاس موسوم بود‘ و پیرو اشعار مجون روایی به حساب می آمد ‘ پافشاری او در رعایت این شیوه موجب شد که جانش را ...

تصویرسازی مفاهیم ذهنی در قالب پدیده­های عینی، به ویژه تجلی مفهوم «مرگ» به صورت ملموس، در قصاید شاعران دوران جاهلی بسیار به چشم می­آید. از همین رو، پژوهش حاضر، هدف خود را برآن گذاشته است تا با استناد به نظریۀ «چهار الگوی فضای ذهنی» فوکونیه و ترنر، برای پاسخ­گویی به این پرسش چگونگی تصویرسازی و آفرینش آمیزه­های مفهومی «مرگ» در دوران جاهلی،   به بررسی و تحلیل ابیات مرتبط با این موضوع نزد شعرای این ...

دوره­ی جاهلی، از نظرسبک شناسی دوره­ی وصف های دقیق است. معشوق در ابیات آغازین چکامه های بلند جاهلی با رنگ های زنده و مهیج خودنمایی می کند و مصادیق رنگ سفید در میان سایر رنگ ها کاربرد بیشتری دارد. از سوی دیگر, رنگ سیاه در تصویر شاعر غالباً تنها به کار نمی رود, بلکه با سفید درمی آمیزد تا از رهگذر این تضاد, زیبایی بیافریند. در بسیاری از مواقع, رنگ ها از جایگاه اصلی خود دور می شوند و آینه ای برای انع...