دوره نوسنگی یکی از مهمترین ادوار در تطور فرهنگی انسان به شمار می رود که در حدود 8000 ق م در شرق نزدیک قابل شناسایی می باشد. یکی از مهمترین مشاخصات این دوره ظهور استقرارهای موقت و سپس استقرارهای دائمی است. مطالعه ساختار معماری این دو گونه از استقرار در کنار بررسی و تحلیل چراییِ فقدان کامل ساختارهای معماری در دوره های پیش از نوسنگی در شمال - شمال شرق بین النهرین و غرب ایران از موضوعات اصلی این پزو...

چکیده: زیوار آلات و جواهرات شخصی یکی از کشفیات و ابداعات بشر برای جواب به حس درونی و خودآرایی بوده و در نتیجه این حس که به تولید انواع مختلف زیورآلات انجامیده این هنر را جزو یکی از قدیمی ترین هنرهای تزیینی قرار داده است.با قدمت هفت هزار سال که از تولید و ساخت آن می گذرد-و هنوز هم ادامه دارد و پایان نیافته-رد آن را می توان از کهن ترین و قدیمی ترین مهدهای تمدن یعنی بین النهرین و مصر تا به امروز د...

متون دست اول تاریخی و شواهد باستان‌شناختی نظیر محوطه‌های باستانی و مواد فرهنگی (سفال، سکه و ..) و نیز کتب جغرافـیانویسان قـرون اولیـه‌ی اسلامی آگاهی‌هایی از تقسیمات اداری ایالت پارس در دوران تاریخی به ما می‌دهنـد و جملگی شهرستان نائین را جزء کوره‌ی اصطخر فارس می‌دانند. شهرستان نائین یکی از بخش‌های استان اصفهان در حاشیه-ی کویر است. شواهد متعدد و آثار برجای مانده از منطقه پاکوه نایین، نشان از اهم...

محوطۀ گندمزار در حوضۀ آبگیر سد سیمره در شهرستان بدرۀ استان ایلام قرار دارد و از مه م ترین محوطه های زاگرس مرکزی محسوب می شود.کاوش های این محوطه در مدت ۱ ماه انجام یافت. اهداف کاوش های این محوطه نجا ت بخشی آثار تاریخی  فرهنگی، به دست آوردن درک روشن تری از ساختارهای معماری و استقراری شناسایی شده و شناخت رابطۀ آن با گورستان محوطۀ گندمزار و همچنین بررسی استقرارهای به جا ماندۀ اقوام کوچ نشین بود. کا...

فیروزه سنگی قیمتی یا نیمه قیمتی با رنگی متمایز از بافت زمین شناسی است. در فلات ایران از هزاره ششم و پنجم پ.م انسان ها از کانی فیروزه و خصوصیت رنگ متمایز آن بهره برداری می کرده اند. از منظر طبیعی کانی فیروزه در فلات ایران آنجا که شاهد کمربند کانی زایی مس هستیم وجود داشته و استفاده می شده است. از منظر فرهنگی قرارگیری استقرارهای باستانی با شواهد فیروزه در این کمربند و در نزدیکی منابع فیروزه نشان د...

محوطۀ گندمزار در حوضۀ آبگیر سد سیمره در شهرستان بدرۀ استان ایلام قرار دارد و از مه م ترین محوطه های زاگرس مرکزی محسوب می شود.کاوش های این محوطه در مدت ۱ ماه انجام یافت. اهداف کاوش های این محوطه نجا ت بخشی آثار تاریخی  فرهنگی، به دست آوردن درک روشن تری از ساختارهای معماری و استقراری شناسایی شده و شناخت رابطۀ آن با گورستان محوطۀ گندمزار و همچنین بررسی استقرارهای به جا ماندۀ اقوام کوچ نشین بود. کا...

استان چهارمحال و بختیاری، محدوده ای معادل یک درصد از مساحت ایران را در بر گرفته و منطبق بر حوضة آبریز شمالی رود کارون، یعنی یکی از مهمترین شریانهای حیاتی جنوب غربی کشور است. به دلایل متعدّد، جایگاه این منطقه در مطالعات باستان شناسی کشور مورد غفلت قرار گرفته است. در این مقاله، نگارنده کوشیده است تا با نگاهی اجمالی به نتایج ارزشمند دو دهة فعّالیّت باستان شناسان ایرانی و خارجی در این منطقه اهمیت و جا...

منطقه مورد مطالعه در این پژوهش دشت سملقان در شمال شرق ایران است که در غرب شهرستان بجنورد در استان خراسان شمالی قرار گرفته است. دشت سملقان دارای استقرارهای پیش از تاریخی متعددی است اما آثار دوره نوسنگی بر اساس لایه نگاری تنها از استقرار قلعه خان گزارش شده است.در این پژوهش استقرار قلعه خان مورد مسالعه قرار می گیرد و فراین گذر در دشت سملقان و با تاکید بر استقرار قلعه خان مورد بررسی قرار می گیرد. د...