در این مقاله پس از بررسی مختصری در مورد پیشینه­ی استعاره و تحلیل استعاره­ی مصرحه­ی مطلقه، به هنر نمایی خاقانی در این زمینه اشاره شده‌است. خاقانی در موارد متعددی در استعاره­ی مصرحه­ی مطلقه، به جای این­که برای مشبه و مشبهٌ‌به ملایماتی بیاورد، ملایمی را آورده‌ که ایهام دارد. یکی از معانی ایهامی آن از ملایمات مشبه و معنی دیگر از ملایمات مشبهٌ‌به‌است. به نظر می­رسد این شگرد که ظاهراً در هیچ­کدام از کتب...

با گذشت چند دهه از پژوهش های معاصر استعاره، استعارۀ مفهومی در میان سایر نظریه ها، جایگاه ویژه ای یافته است و پیوسته در پیوند با رشته های دیگر نگاه های تازه ای را وارد جریان پژوهش استعاره می کند. نظریۀ استعارۀ شناختی معتقد است که استعاره ها همه جا حضور دارند و ادراک افراد متأثر از ساختارهای استعاری است. از این رو ما با پرسش هایی از این دست مواجه ایم که ارتباط مخاطب با استعاره چگونه است؟ آیا استع...

از دیدگاه روش شناسی هرمنوتیکی، استعاره، با داشتن ویژگی های منحصر به فرد، ابزاری کارآمد در فهم پدیده های پیچیدۀ علوم گوناگون تلقی می شود. در قلمرو علم مدیریت نیز برخی نظریه پردازان سازمان تلاش کرده اند تا با بهره گیری از استعاره های متعدد سازمان را فهمیده و تبیین کنند. این مقالهبا فرارفتن از مقولات مدیریتی رایج، از استعاره ای ریشه ای بحث می کند که از منظری هستی شناسانه به طرح پرسش از هستی و حقیق...

استعاره مقوله­ای است که امروزه بیش از پیش، نگاه نظریه­پردازانِ علوم مختلف بلاغی، زبان شناسی و فلسفی را به خود معطوف ساخته است. از جمله مکاتبی که نگاه ویژه­ای به  استعاره دارد، مکتب شناختی است. معنی­شناسی شناختی نیز شاخه­ای پاگرفته از مکتب شناختی است که هرگونه فهم و بیان مفاهیمِ انتزاعی در قالب مفاهیمِ ملموس­تر را کاربردی استعاری می­داند. در این پژوهش، بعد از ارائۀ تعاریفی کلّی پیرامون این مبحث، اعمّ...

    خلاقیت زبان‌آموزان غیرفارسی‌زبان دانشگاه بین‌المللیِ   امام خمینی و توانایی آنها در تشخیص استعارات زبان فارسی   رباب خسروی [1]   سمیه پیری [2]   تاریخ دریافت: 11/8/90   تاریخ تصویب: 19/4/91     چکیده   در مطالعۀ حاضر، تأثیر متغیر خلاقیت زبان‌آموزان غیرفارسی‌زبان بر توانایی آنها در تشخیص برخی از جملات استعاری (مرده و نو) و لفظی مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، 45 نفر از زبان‌آموزان سط...

هدف: از آنجایی که پژوهش‌های انجام شده روی کودکان دارای سندرم ویلیام مطرح می‌سازند که تنها تفاوت این کودکان یا کودکان طبیعی عدم درک استعاری است، این پژوهش سعی دارد با بررسی و مقایسه درک و کاربرد عبارات استعاری یدنمند این کودکان با کودکان طبیعی، به شناخت بهتری از درک استعاری این کودکان را ارائه کند. روش: این پژوهش به بررسی مقایسه‌ای ده کودک طبیعی (5/4 تا 5 ساله) و ده کودک دارای سندرم ویلیام (در ه...

هدف پژوهش حاضر معرفی کاربرد نظریۀ استعارۀ مفهومی در هنر و به دست دادن روشی کارآمد برای هنرمندان تصویرگر است تا هنگام رویارویی با نمونه غزل عرفانی فارسی (نمونۀ موردی غزلی از کلیات شمس) توانایی لازم برای دستیابی به زیرساخت‌های غزل را به دست آورند. برای رسیدن به این غایت از روش مطالعۀ استعارۀ مفهومی در شعر و تصویر استفاده شده و ویژگی‌های کاربردی این نظریه به منظور دست‌یابی به تصویرگری غزلیات که قا...

شیخ کـمال خجندی، شاعر قرن هشتم هجری، معاصر خواجه حافظ شـیرازی است، که بیشتر اشعارش را تحت تأثیرخواجه سروده است.در این پژوهش، صور خیال غزلیات دیوان کمال خجندی، در چهار مبحث اصلی تشبیه، مجاز، استعاره و کنایه بررسی شده است. توضیح مختصری درباره نحوه زندگی کمال، خصوصیات اخلاقی و قدرت شاعری او داده شده است. در ادامه، به اختصار، تعریفی از علم بیان و مباحث اصلی آن به میان آمده است، سپس بسامد آن ها در ی...

سبک طنزپردازی حافظ، برخاسته از محیط اجتماعی حاکم بر قرن هشتم است. حافظ، شاعر مصلحی است که به قصد مبارزه با کژی ها و نابسامانی ها، تیغ طنز خود را بر غدّۀ ریا فرود آورده است. از لحاظ سطح فکری، طنز انتقادی او درون گراست و به طنز اجتماعی، مذهبی، فلسفی و سیاسی تقسیم می شود؛ زبان انتقادی او عفیف، غیرمستقیم و آراسته به انواع صناعت و بلاغت ادبی است. سطح ادبی اشعار طنزآمیز او همچون محتوا، متعالی است. مهم...

در نظریّۀ شناختی استعاره، ادراک مفاهیم انتزاعی به واسطۀ استعاره‌های مفهومی میسر می‌شود به گونه‌ای که با حذف این استعاره‌ها، بخش بزرگی از معنای این مفاهیم نیز از دست می‌رود. با فرض پذیرش این نظریه، وجود به عنوان یکی از مهم‌ترین مفاهیم در فلسفۀ ملاصدرا نیز به واسطۀ استعاره‌های مفهومی گوناگونی فهم می‌شود. استعارۀ «وجود به مثابۀ امر سیال» ویژگی‌های جسم سیال را به وجود در الهیات نگاشت می‌شود. جسم سیا...