تحلیل متون ادبی گذشته ی ادب فارسی از دیدگاه های جدید می تواند موجب زایش وکشف معانی جدید در این آثار گردد . شاهنامه ی فردوسی از آثار ارزنده ای است که می تواند از دیدگاه های مختلف از جمله روانکاوی بررسی شود و نتایج مفیدی به دست دهد . از میان روانکاوان و روانشناسان که آراء و نظریاتش با آثار حماسی ، عرفانی ، داستان ها و اشعار معاصران و اسطوره ها سازگار و قابل تحلیل است ، کارل گوستاو یونگ بنیانگذا...

نقاب در اصل و در کاربرد مفهومی و اصطلاحی، در دایرة مفاهیم روان شناسی به کار می رود؛ اما در نوشته های یونگ تمایز معناداری یافته است که امروزه، هر گاه از آن سخن در میان باشد، به گونه ای با آرا و افکار یونگ، در پیوند است. از نظر او، نقاب به دو دسته قابل تقسیم بندی ا ست؛ دستة اول، صورتکی است که انسان بر چهره اش می زند و خود را آن طور که نیست، نشان می دهد. دستة دوم، دربرگیرندة پندارها و خیالاتی غیر ...

آنیما و آنیموس دو کهن الگوی بسیار مشهور در ادبیات فارسی هستند که ابتدا توسط روان شناسانی چون یونگ مطرح شدند. این تصویر بارها توسط پژوهشگران در اشعار شاعران مختلف نمود یافته است. کهن الگوی آنیما نیم? زنانه در وجود مردان و آنیموس نیم? مردانه در وجود زنان است. این کهن الگو تحت تأثیر حضور مادر و پدر در وجود هر شخص شکل می گیرد و تحت شرایط اجتماع و زندگی هر شخص می تواند دچار تغییر و تحول شود. یگانگی ...

می توان حضور شیطان در ادبیات نمایشی را به این صورت توضیح داد: یونگ، با مطرح کردن ضمیر ناخودآگاه جمعی، انقلابی در زمینه ی ادبیات به وجود آورد. او ناخودآگاه جمعی را محل تجمع رویاهای بزرگ می دانست و ادبیات، که خاستگاهش همین امیال و رویاهای نهفته است وسیله ای می شود برای بیانِ مضامین مشترک. از آن جا که اساطیر و ادبیات ساخته و پرداخته ی ذهن آدمی ست و کارکرد ذهنِ آدمیان یکی ست، بنابراین مضامین مشترک ...

ازجمله رویکردهای متعدد نقد و بررسی آثار ادبی، نقد اسطوره‏شناختی یا نقد کهن‏الگویی است، که خود یکی از شاخه‏های فرعی نقد روان‏شناختی به شمار می‏آید. این رویکرد که عمدتأ بر پایه‏ی اندیشه‏ی روان‏پزشک سوئیسی، کارل گوستاو یونگ تکوین یافته است، به بررسی عناصر ساختاری اسطوره که در ناخودآگاه جمعی حضور دارند، می پردازد؛ به باور یونگ، این عناصر ساختاری، نوعی تجارب همگانی است که به گونه‏ای در همه‏ی نسل ها ...

نفد ادبی از جمله موضوعاتی است که در ادبیات جایگاهی ویژه دارد و توجّه بسیاری از پژوهشگران و محققین ادبیات را به خود جلب نموده است. در این میان یکی از مکتب های مورد توجّه منتقدان ادبی، مکتب روانشناسی تحلیلی کارل گوستاو یونگ، روانشناس مشهور سوئیسی است که در نیم? دوّم قرن بیستم توسط او بنیان شد. طبق نظری? یونگ، ناخودآگاه جمعی انسان مضامینی در بردارد که آن ها را کهن الگو یا آرکی تایپ می نامد. کهن الگوه...

از جمله رویکردهای متعدد نقد و بررسی آثار ادبی، نقد اسطوره شناختی یا کهن الگویی است که خود یکی از شاخه های فرعی نقد روان شناختی به شمار می رود. . این رویکرد که عمدتا بر پایه اندیشه روان پزشک سوئیسی، کارل گوستاو یونگ تکوین یافته است، به بررسی عناصر ساختاری اسطوره که در ناخودآگاه جمعی حضور دارند، می پردازند.. یونگ معتقد است که دو گروه از انسان ها به سرچشمه های فکری و تجربه های نیاکان باستانی نزدیک...

برای انیمیشن هیچ ناممکنی وجود ندارد. مرزی بین واقعیت و رویا نیست و هر آنچه که بتوان تصور نمود، شدنی است. رویا دیدن از ابتدای خلقت همراه انسان بوده و قبل از کشف زبان وجود داشته است. رویاها اکثرا قابل فهم نیستند و به شکل نمادین با ما ارتباط دارند. به همین دلیل نیاز به تفسیر دارند. رویاها از ناخوداگاه ما می آیند که به آن دسترسی نداریم و فقط در هنگام خواب که خودآگاه فعال نیست ظاهر می شوند. بشر در ه...

مفهوم سه گانه بین نمادها به صورت سه گانۀ مقدس، نمونه های بسیاری دارد. درخت به عنوان عنصر کلیدی و مهم در بیشتر این سه گانه ها به چشم می آید؛ این درخت سرو به دلیل اهمیت بسیار و تقدسی که در فرهنگ و هنر ایران زمین دارد، نقش محوری را در سه گانه ایفا می نماید. پژوهش حاضر درواقع پاسخ به این پرسش اصلی: بازخوانی نقش مایۀ سرو در کهن الگوی سه گانه در ایران است. ازهمین رو، مطالعه و تشریح این نقش مایه با آو...

یکی از بخش های برجسته در منظومه‏های نظامی، معراج‏نامه‎های اوست که وی آنها را به تقلید از سنایی غزنوی سروده است. مطالعۀ این بخش از خمسۀ نظامی بیانگر آن است که شاعر در توصیف این واقعۀ عظیم دینی و تاریخی به منابع سیره و تفسیر توجه ویژه داشته و حوادث را آن‎گونه که در این منابع آمده، البته با نگاهی کلی‎تر و با بیان هنری و شاعرانۀ خود به رشتۀ نظم درآورده است. آنچه در معراج‏نامه‏های نظامی قابل‎توجه می...