احمد محمدپور، استادیار جامعه شناسی دانشگاه واندربیلت *   جلیل کریمی، استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه   مهدی علیزاده، کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان   ابوبکر شریعت‏پناه، کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه کردستان     چکیده   این مطالعه با هدف بررسی نگرش نسبت به پایبندی به شیوه‏های ازدواج سنتی در بین دانشجویان روستایی و شهری و نقش عوامل فرد ـ محیطی بر آن انجام شده...

ازدواج در فرهنگ ایرانی مهمترین و مقبول‌ترین راه برای تشکیل خانواده و ساماندهی بقای نسل و کسب آرامش روانی است.این پژوهش به بررسی کارکردهای ازدواج از منظر سه نسل از زنان اصفهانی توجه دارد و هدف آن تبیین و تحلیل بین نسلی عوامل مؤثر بر نگرش افراد نسبت به کارکردهای ازدواج است و به این سؤال پاسخ می‌دهد که نگرش سه نسل از زنان اصفهانی نسبت به کارکردهای ازدواج تحت تأثیر چه عواملی است؟ در مبانی نظری ...

 عقد ازدواج مهم ترین پیمانی است که هر فرد در زندگی خویش منعقد می‌‌سازد. از این رو نسبت به عقود دیگر از ویژگی‌هایی برخوردار است. فریب و نیرنگ در هر جا و در هر قراردادی زشت و ناپسند است، و در چنین پیمان مقدسی‌زشت‌تر به نظر می‌رسد. با این وجود چنین عملی مورد توجه قانونگذار قرار نگرفته است. حقوقدانان عقیده دارند ماده۱۱۲۸قانون مدنی که ناظر بر اوصاف مورد نظر طرفین است، م...

پژوهش حاضر در پی فهم مسئلۀ ازدواج در دوران کودکی و علل و زمینه­های آن از نگاه کودک-زنان ازدواج‌کرده است. برای رسیدن به هدف مذکور از روش تحلیل تماتیک استفاده شد. اطلاعات از میان کودک-زنانِ استان خراسان رضوی (شهرهای گناباد، بردسکن، تربت حیدریه و بجستان)، که در سنین کودکی ازدواج کرده بودند و هنوز هم زیر 18 سال داشتند، جمع­آوری شدند. درمجموع 41 نفر مورد مصاحبه قرار گرفتند. در مرحلۀ کدگذاری باز 39 مف...

این مقاله، تفاوت ها و تغییرات بین نسلی در ارزش ها و نگرش های مرتبط با ازدواج و تشکیل خانواده را در بین دو نسل مادران و دختران مقایسه و تحلیل می کند. داده های تحقیق، از طریق پیمایش، در شهر یزد جمع آوری و اطلاعات مربوط به 155 نفر از نسل مادران و 155 نفر از نسل دختران مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج بیانگر اجماع و توافق نظر هر دو نسل در مورد سن مناسب ازدواج و همچنین مخالفت با چندهمسری مردان است ک...

قصه ها منابع مهمی هستند که در بسیاری از فرهنگ ها به وسیلة زنان نقل می شوند و در آ نها از وضع یت زنانطبقة فرادست و فرودست جامعه سخن می رود؛ بنابراین، بررسی آن ها می تواند نقش مهم ی در شناخت زو ایایمختلف زندگی زنان داشته باشد. هدف از این نوشتار، بررسی وضعیت زن در فرهنگ بختیاری بر اساس سی قص ةمکتوب است. فرهنگ بختیاری، فرهنگی مردسالار است که به رغم نگرش مثبت به زنان، آنان را فرودست تر ازمردان می ...

«آفرین پیمان کد خدایی» نام متنی است که در شمار اسناد ازدواج بازمانده از دوران کهن ایران بویژه فرهنگ مزدایی قرار دارد. تا جایی که نگارنده اطلاع دارد در مجموع به جز متون کوتاه که نمی توان مسائل ازدواج را در آنها به دقت بررسی کرد، سه متن بلند بعنوان اسناد ازدواج نمونه، از فرهنگ مزدایی و کهن ایران در دست است که به شرح زیر عبارتند از: نخست «درباره پیمان کدخدایی» تنها با تحریر پهلوی، دیگر، نکاح از رو...

گزینش همسر فرآیندی است که تابع قواعدی از ارزش ها و هنجارهای اجتماعی است. هدف این پژوهش شناخت همه جانبه همسر گزینی با توجه به بافت اجتماعی صدر اسلام، در سیره معصومین است. روش در این پژوهش، تاریخی و از نوع اکتشافی، توصیفی و داده در آن کیفی است. مبنای تحلیل داده ها، تحلیل گفتمان است. گفتمان هم صورتی خاص از زبان و هم صورتی خاص از تعامل اجتماعی است؛ لذا در سه سطح، تحلیل اجتماعی، شناخت اجتماعی و ابعا...

ازدواج با محارم یکی از مباحثی است که در میان آداب و رسوم اجتماعی ایران باستان، و به ویژه آیین زردشتی، مورد بررسی بسیاری از پژوهشگران این حوزه قرار گرفته است. بحث بر سر رواج این آیین در میان ایرانیان و عدم روایی آن، تحقیقات و بررسی‏های چشمگیری را در پی داشته است. آنچه در این میان مغفول مانده و به نظر می‏رسد کمتر مورد توجه قرار گرفته باشد، باورها و آداب و رسوم دینی و مناسک مذهبی ایرانیان باستان و...

یکی از نهادهای حمایتی از کودک در حقوق ایران، حضانت است. در قانون مدنی در مواد مربوط به حضانت که با عنوان «در نگهداری و تربیت اطفال» شروع شده است، ماده­ی  1168 مقرر داشته است: «نگاهداری اطفال هم حق و هم تکلیف ابوین است». از این ماده می توان برداشت نمود که قانون­گذار از حق حضانت پدر و مادر نسبت به طفل به ­طور یکسان حمایت نموده است؛ با وجود این، شیوه­ی تدوین برخی از مواد قانونی به­گونه­ای است که ش...