برخی معیارهای برتری، مانند انتساب به پیامبر، سلامت جسمانی، حسن وجه، نژاد، شخصیت و ... در فقه مشاهده می‏‏شود که در ظاهر با اصول انسانی و اخلاقی ناسازگار می نماید. در این مقاله، ابتدا این معیارها شناسایی می‏‏شود و سپس به دلیل تردید در وجود چنین احکامی در شریعت، با بررسی‏‏های فقهی و تتبع در میان آثار فقها، میزان استواری آنها تحقیق می شود. در این میان، وجود برخی از احکام در شریعت، مردود شناخته می ش...

احادیث انبیاء (علیهم السلام) عنوان دسته ای از روایات در منابع حدیثی اسلام است که بازگوکننده گفتاری از انبیاء الهی (علیهم السلام) و یا کتب آسمانی پیشین است. این احادیث از یک سو پراکنده و از سوی دیگر در موضوعات گوناگون است. با گردآوری و دسته بندی این روایات، نتایج در خور توجهی به دست می آید. در منابع حدیثی فریقین 1053 روایت به نقل از 34 پیامبر وارد شده است. موضوع 60% آن ها اصول اعتقادی، 27% مباح...

فلسفه اخلاق یا فرا اخلاق یا اخلاق تحلیلی رشته ای علمی- فلسفی و نوپاست که به صورت مدون در قرن بیستم در دنیای فلسفه مطرح گردید. آنچه در این علم بررسی می شود مسائل منطقی، معرفت شناسی و معناشناختی ای است که در مجموع، مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق را فراهم می آورند و معیارهای لازم را برای نقد اخلاق دستوری در اختیار می نهند. در یک کلام، فلسفه اخلاق، منطق اخلاق است. در فرا اخلاق نظریات متفاوتی در ب...

اصولاً قواعد حقوقی متشکل از احکام و ضمانت اجراها می‌باشند و هر حکم قانونی‌ای توسط یک یا چند ضمانت اجرا پشتیبانی می‌شود تا کتاب قانون به توصیه‌نامه‌ای صرف بدل نگردد و نظام ضمانت اجراها ضامن اجرای بایدها و نبایدهای قانونی شود. از آنجایی که این بایدها و نبایدهای قانونی به تحدید آزادی‌های اشخاص می‌انجامد، لذا صرفاً در حد نیاز زندگی اجتماعی ضرورت وضع پیدا می‌نمایند. از طرفی بخش اعظمی از همین ضمانت اجر...

موضوع این نوشتار ، فلسفه اخلاق است . فلسفه اخلاق شاخه ای از فلسفه است که به تفکر فلسفی در باب اخلاق ، مسائل و احکام آن می پردازد. دو حوزه اصلی فلسفه اخلاق ، اخلاق هنجاری و فرااخلاق است . در قرن بیستم و در میان فیلسوفان تحلیلی ، میان این دو حوزه تمایزی مبنایی برقرار شد. فرااخلاق بررسی فلسفی ماهیت ، توجیه ، عقلانیت ، شرایط صدق و شان احکام و اصول اخلاقی است. احکام و اصولی که بدون مضمون خاصشان در ن...

طرح مهم ترین پرسشهای حوزه های گوناگون فلسفه اخلاق در راستای دست یابی به ادراک و رهیافت خاص قرآنی در زمینه مباحثات نوین فلسفه اخلاق و داوری ارزشی رفتار است.  پانزده محور این بخش عبارتند از: تعریف اخلاق، ارتباط دین و اخلاق، بنیادها و خاستگاه اخلاق، قلمرو اخلاق، منشأ احکام و قواعد اخلاقی، مفاهیم و قواعد اخلاقی، نقش و تأثیر ثواب و عقاب در انگیزشهای اخلاقی، معیار و ملاک فضیلت اخلاقی، نسبیت و اطلاق د...

هدف: هدف از این تحقیق، بررسی نقش ارزش‌های اخلاقی در آینده‏پژوهی اسلامی بوده است. روش: روش تحقیق، کتابخانه‏ای بوده و با استفاده از ابزار فیش تحقیق، مطالب مورد نظر، گردآوری و پس از تجزیه و تحلیل لازم، نتیجه‎گیری شده و در پایان نیز پیشنهادهایی ارائه شد. یکی از پرسش‌های مهم مطرح شده در تحقیق، در خصوص رابطۀ علم با ارزشهای اخلاقی است. یافته ها: ضرورت ابتنای آینده‏پژوهی اسلامی بر مبانی دین اسلام بدیهی...

اسفندیار غفاری‏نسب، استادیار بخش جامعه‏شناسی دانشگاه شیراز *   محمدتقی ایمان، استاد بخش جامعه‏شناسی دانشگاه شیراز     چکیده   در این مقاله به بررسی نقش و اهمیت معیارهای اخلاقی در جامعه‏شناسی کاربردی پرداخته می‏شود. اخلاق کاربردی به بحث در باره نحوه به کارگیری نظریه‏های اخلاقی هنجاری در امور گوناگون می‏پردازد، و معطوف به موارد جزیی و عینی است و می‏کوشد معضلات اخلاقی را رفع نماید. جامعه‏شناسی کار...

اسلام دینی اجتماعی است و احکام فردی آن نیز آهنگ اجتماعی دارد و از آن ها برای اصلاح و تقویت روابط اجتماعی و تحقق اخلاقی تربیت اجتماعی و اجرای اهداف مقدس جامعه بهره می گیرد. هدف اسلام در این سیر، تنها ساختنِ فرد دین دار نیست؛ بلکه ساختن جامعه دین دار نیز هست، جامعه ای که روابط اجتماعی آن براساس اهداف و احکام دین سامان گیرد، جامعه ای ارزشمند است که در آن سعادت فرد با سعادت جامعه پیوند خورده است و ت...