از دوران بسیار کهن حیات بشر، آدمی به واسطه بسیاری از هم سانی های «زن» با «طبیعت» و «محیط زیست» طبیعی اطرافش، وجود زن را به منزله مظهری مقدس گرامی می داشت و می پرستید. این هم سانی ها، نه فقط در اسطوره های مربوط به تولد آدمی و اسطوره های مربوط به تغذیه و تداوم حیات، بلکه حتی در اسطوره های مرگ نیز خود را می نمایاند. بدیهی است که این مفاهیم بنیادین اسطوره ای، ناخودآگاهانه زنان را به طبیعت نزدیک تر ...

مقاله ی حاضر، بررسی دو اثر اسطوره ای و مذهبی است که به دو فرهنگ مختلف تعلق دارند؛ ولی از نظر بن مایه ی داستانی شبیه هم هستند. یعنی مقایسه ی داستان فریکسوس از اساطیر یونان باستان و داستان اسماعیل ذبیح الله از قران کریم که این داستان در تورات نیز با اندک تفاوتی آمده است. بافت دو داستان از نظر سیر کلی و اتفاقات و اعمال قهرمانان، نزدیک به هم است. شخصیت های داستانی دو به دو با هم مشابهت دارند....

زندگی آدمی با اسطوره و آیین عجین شده است؛ اشتراک در مفاهیمی چون رنج، شادی، جنگ، صلح، عشق و سایر عواطف، روزنه‌ای به سوی یک حس مشترک می‌گشاید که دلیلی برای روی آوردن انسان‌های تنها، به جمع می‌شود و به اسطوره و آیین آن‌ها معنا می‌بخشد. خون، بخشی از وجود زیستی آدمی و حیات سیال اوست که از پیکر فرد فراتر رفته، به میان افراد رسیده، بخشی از حس مشترک آدمیان را تشکیل داده و به نوبة خود منشأ بسیاری از اسط...

در مقاله حاضر به بررسی اسطوره شناختی نمایشنامه دلی بای و آهو، اثر عباس معروفی پرداخته ایم. گمان ما بر این است که معروفی برای نیل به شناختی عمیق تر از فرهنگ و ارزش های قوم ترکمن، این نمایشنامه را بر بنیاد اسطوره های این قوم پدید آورده است و بدون کشف و تحلیل این اسطوره ها توفیقی در ورود به ژرفای اثر نخواهیم داشت؛ لذا مسأله اصلی ما در این مقاله این است که این نمایشنامه تا چه اندازه و چگونه از اسطو...

یکی از مهم ترین شعایر دینی که در میان اقوام و ملل مختلف به شیو ههای گوناگون رواجداشته و دارد، آیین قربانی است. این آیین که خود دربردارندۀ بخ شهای مختلف و دارایگوناگونی های بسیار در زمینۀ موضوع، چگونگی و هدف قربانی است، مضمون تحقیقپژوهشگران دین شناس بوده است. این محققان در طی دو سدۀ گذشته رهیاف تهای متنوعی،همچون رویکرد جامعه شناختی، روان شناختی، اسطوره شناختی و پدیدارشناختی را دربررسی این آیین ب...

یکی از مهم ترین شعایر دینی که در میان اقوام و ملل مختلف به شیو ههای گوناگون رواجداشته و دارد، آیین قربانی است. این آیین که خود دربردارندۀ بخ شهای مختلف و دارایگوناگونی های بسیار در زمینۀ موضوع، چگونگی و هدف قربانی است، مضمون تحقیقپژوهشگران دین شناس بوده است. این محققان در طی دو سدۀ گذشته رهیاف تهای متنوعی،همچون رویکرد جامعه شناختی، روان شناختی، اسطوره شناختی و پدیدارشناختی را دربررسی این آیین ب...

آیین در واقع بیان نمادین و گاهی رازآمیز ارزش های فرهنگی و دینی یک جامعه است. ساختار آیین متأثر از اسطوره ها و باورهای متافیزیکی و گاهی مادی مردمی است که در طول سالیان متمادی به آن عمل کرده و آنرا حفظ می کنند. از مهم ترین و متداول ترین آیین های رایج جوامع بشری آیین گذار است. آیینی که مقاطع مهم زندگی انسان را به او گوشزد کرده و به مرور نقش ها و مسؤولیت های جدید و متعالی تری را به او می سپارد. فرد...

چکیده تجلّی وتأثیراسطوره ازجهات گوناگون درزندگی انسان پس ازعصراساطیری ، امری است اجتناب- ناپذیر. این نکته زمانی آشکارترمی شودکه با آرای اندیشمندان این مقوله آشنا تر شویم . دراین پایان- نامه تلاش شده است تاعلاوه برشناخت اسطوره وآیین های اساطیری وارزش واهمّیّت آن درحیات انسان، به یافتن تجلّی وتأثیرو ردّ پاهای محسوس ونامحسوس این آیین ها درمناسک عملی مندرج دربرگزیده ی نثرعرفانی فارسی تا قرن هفتم هج...

اسطوره از باور و عقاید مردمان باستان سرچشمه می گیرد، به شکل دین در می آید و اعیاد و آیین ها و جشن ها را به وجود می آورد. مهرگان جشن و آیین باستانی است که از دین مهر گرفته شده است. دین مهر ریشه در اسطوره ی ایزد مهر دارد. مهرگان نیز مانند جشن های دیگر دارای جنبه های اسطوره ای است. اکثر کتابهایی که درباره ی اعیاد باستانی نوشته شده اند، نگاهی نیز بر مهرگان داشته اند. کتابهای تاریخی از قبیل تاریخ بی...

رمز گشایی روایت بی بی ها چکیده : اسطوره ها و روایتهای اسطوره ای چند معنی و چند ارزه اند . این بدان معناست که اسطوره ها و روایتهای اسطوره ای در افق معنایی هر متن و دوره ، می توانند از لحاظ روساخت و ژرف ساخت تغییر و تحول یابند. روایت بی بی ها دارای دو ساختار پاگشایی و «دین آیین » هستند. اسطوره و روایت بی بی ها چون « بی بی شهربانو» ری و « بی بی شاه زینب » یزدل کاشان اگر چه دارای ژرف ساخت قربانی شد...