پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که آزادی عقیده در منظومه فکری آیت­الله جوادی آملی از چه منطق ساختاری برخوردار است. فرضیه این است که ایشان از یک سو سعی می­نماید از منظر اصالت وجود و نیز تشکیک وجود، حقیقت آزادی را تبیین کند؛ از دیگر سو روشمندانه می­کوشد ضمن پرداختن به مقوله آزادی عقیده در فضایی متفاوت از گفتمان رقیب، به یک مفهوم اسلامی از آن دست پیدا کند. نگارندگان با روش تحلیلی - تفسیری ضمن پرداختن...

روش شناسی تفاسیر، از جمله مباحث فلسفه تفسیر بوده و از حوزه های نوپایی است که امروزه مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. شناخت روش مفسّر راه را برای آشنایی با تفاسیر و دیدگاه مفسّران آنها هموار می سازد. این مقاله روش تفسیری آیت الله معرفت در «التفسیر الاثری الجامع» را بیان و بررسی می کند. در آن شناخت نامه ای از مفسر ارائه شده تا خواننده با زندگی نامه مفسر و آثار او آشنا گردد. توصیفی از التفسیر ال...

موضوع اذن شوهر همواره یکی از موضوعات بحث برانگیز میان فقها بوده است. اصل لزوم استیذان زوجه برای خروج از منزل، با استناد به روایاتی که بیان خواهیم کرد از سوی فقها پذیرفته شده است. سؤال اساسی در این زمینه دربارۀ محدودۀ استیذان است که آیا زوجه در هر خروجی به‌طور مطلق نیازمند اذن زوج است یا اینکه استیذان در موارد خاصی (مانند موردی که باحقوق زوج منافات داشته باشد) لازم است؟ سخنان بسیاری از فقهای مت...

این پژوهش به بررسی آراء دو اندیشمند مسلمان، آیت الله جوادی آملی و علامه مجلسی در خصوص «بهشت حضرت آدم×» پرداخته است. پژوهش از نوع استنادی و روش آن تحلیل و تبیین محتوا از نوع مقایسه‏ای است. طی بررسی‏های به عمل آمده از آثار علامه مجلسی، دو گونه اظهار نظر در این خصوص نمایان است. ابتدا با استناد به ظاهر ادله نقلی، بهشت حضرت آدم×<str...

به فضل و عنایت پرورگار متعال و همکاری و همیاری فرهیختگان و اندیشمندان اهل قلم، شماره دوم فصـلنامه علمی تخصصی عقل و دین به زیور طبع آراسته می‌گردد. در این شماره، علاوه بر درج و نشر مقالات تخصصی در حـوزه عقـل و دیـن، مصـاحبـه‌ای نیـز با یـکـی از فرزانگان و اندیشه‌وران علوم عقلی و نقلی معاصر، حضرت آیت الله سید رضی شیرازی از سوی این جانب به عمل آمده است. نگارنده با هدایت و راهنمایی حضرت آیت الله وا...

پژوهش حاضر با عنوان «نقش روسای ساواک در رویارویی با نهضت اسلامی مطالعه موردی نعمت الله نصیری» در پاسخ به این پرسش است که نصیری به عنوان رئیس ساواک در رویارویی با آیت الله خمینی و مبارزان اسلامی چه اقداماتی انجام داد؟ با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه ای و پس از مقایسه داده ها و اسناد در نهایت این نتیجه حاصل شد که نعمت الله نصیری از سال 1343 تا اواسط سال 1356 توانست با سیاست های مختلف خود عل...

با توجه به اینکه رهبر انقلاب اسلامی ایران ، یک شخصیت روحانی و تحصیل کرده حوزه علمیه قم می باشد ، از این رو شناخت حوزه علمیه قم به عنوان محل تحصیل امام خمینی اهمیت زیادی دارد. همچنین حوزه علمیه قم در پیدایش زمینه های انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی داشته است. تعامل حوزه علمیه قم با مسائل سیاسی دوران خود و ارتباط آن در تکوین اندیشه ها و اقدامات سیاسی و نقش امام خمینی در این زمینه ، محور این تحقیق می...

تصمیم گیری اولین و کانونی‌ترین وظیفه هر دولت برای اداره شئون مختلف کشور می‌باشد. اما سیاست خارجی با توجه به تبعات و آثاری که رفتار و عملکرد دولت‌ها در این حوزه دارد، بیش از سایر حوزه‌ها نیازمند توجه به مقوله تصمیم گیری می‌باشد که باید این مهم براساس الگویی مشخص انجام بپذیرد. تصمیم گیری سیاست خارجی باید براساس الگویی باشد که با در نظر گرفتن منابع و امکانات تصمیم گیرنده، کارگزار سیاست خارجی را با...

شورا بعنوان یکی از اساسی ترین اصول نظام سیاسی اسلام، در آیات قرآن، احادیث معصومین و روایات مختلف اسلامی مورد تأکید قرار گرفته و بسیاری از اندیشمندان اسلامیاز جمله آیت الله طالقانی و آیت الله بهشتی نیز بر آن سفارش نموده و دیدگاه هایی در این خصوص ابرازکرده اند.آیت الله طالقانی، شورا را مهمترین راه حل مشکلات و بحرانهای جامعه اسلامی دانسته که بر مبنای آن باید همه آحاد ملت را بصورت واقعی و حقیقی مور...

از مهمترین مبانی علامه طباطبایی در تفسیر المیزان و آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم باور به استقلال قرآن در حجیت، دلالت و تفسیر است. آنها معتقدند قرآن کریم که خود را روشنگر همه چیز معرفی می‌نماید، هم در حجیت و هم در بیان مدلول و مقصود آیات، مستقل است و به غیر خود وابسته نیست. البته هر دو مفسر از دیگر منابع تفسیری مانند روایات و شواهد تاریخی در تفسیر استفاده نموده‌اند که به نظر می‌رسد با مبنای...