هر یک از سوره های قرآن کریم ـ علی رغم طرح موضوعات مختلف و متنوع به عنوان یک مجموعه ی به هم پیوسته دارای تناسب و ارتباط خاصی مابین آیات خود هستند. با بررسی هر یک از سوره های قرآن و نمایش نحوه ی ارتباط آیات آن می توان ادعا نمود که کل آیات آن سوره، در یک نظام خطی و شبکه ای با یکدیگر در ارتباط هستند. در این پایان نامه سوره ی مائده به عنوان نمونه ی پژوهش در نظر گرفته شده است تا با بررسی بخش های مختل...

قرآن کتاب زندگی و مایه ی هدایت بشر است. در زمینه ی قرآن تحقیقات زیادی صورت گرفته است که یکی از آنها بحث تناسب و انسجام آیات قرآن است. انسجام قرآن فقط مربوط به بحث سور و آیات نیست بلکه مربوط به دایره ی لغات نیز هست. در این پژوهش به ارتباط بین اوصاف و اسماء الهی که در فواصل آیات قرار گرفته اند با مضامین آیات در سوره ی بقره پرداخته شده است که در فن بدیع تناسب اطراف نام گذاری شده و از میان اقسام آن...

چکیده انسان آنگاه که از خداوند سخن می گوید اوصاف دربارهٔ او را بر زبان جاری می کند. از این رو، برای فهم معنای درست گزاره های ناظر به اوصاف الاهی، ناگزیر از تحلیل معناشناختی در این باره هستیم. اسماء و صفات الاهی همگی نشانه ای هستند که خود خداوند آنها را برای خواندن بندگانش به نحو اشتراک لفظی، و نه معنوی، وضع کرده است. در تمامی این اسماء و صفات، هدف، وصف حق تعالی به این صفات نیست، بلکه این است که ...

سرآغاز دین، معرفت خداوند است که اوصافش به کامل‌ترین شیوه در قرآن بیان شده است. قرآن نیز به عنوان اصلی‌ترین منبع معرفت‌شناختی دینی، مورد قبول همة مسلمانان است. تلاش برای بدست ­دادن قواعد و ضوابط تفسیر کلام خداوند، سبب تدوین علوم ادبی در زبان عربی گردید؛ و مفسران،  این علوم را اساس و مبنای تفسیر آیات قرآن قرار دادند. مکاتب کلامی و متکلمان، در مقام اثبات آراء گوناگون، به اصول ادبی استناد کرده و از...

 بررسى و نقد دیدگاه‌هاى گوناگون درباره همسان‌سازى تفسیر قرآن و متون بشرى است. نویسنده، پس از اشاره‌اى کوتاه به فهم‌پذیرى متون و کاربرد ابزارها و روشهاى متفاوت در راستاى فهم و تفسیر متون الهى و بشرى، به فهم‌پذیرى قرآن پرداخته و سه دیدگاه را مطرح کرده است. دیدگاه نخست، نظریه کسانى است که فهم‌پذیرى قرآن را باور ندارند. دیدگاه دوم؛ باور کسانى است که فهم‌پذیرى قرآن را پذیرفته، اما ویژه پیامبر و معصو...

دانشمندان مسلمان، در معناشناسی صفات خبری روش‌هایی از قبیل؛ تاویل، تشبیه، توقف و اثبات بلا کیف را مطرح کرده‌اند. ابن‌خزیمه فقیه و محدث بزرگ اهل سنت در کتاب التوحید، با استنادبه آیات و روایات به معنا‌‌شناسی صفات خبری پرداخته است. سؤال این است که روش معناشناسی، استدلال‌ و تحلیل‌های او چیست و با چه نقدهایی مواجه است؟ فرضیه ما این است که روش وی، بر پایه اصالت معنای ظاهری الفاظ بنا شده و استدلال‌های ...

نقد و بررسی ترجمه های فارسی قرآن کریم، از جمله مباحثی است که در چند دهه اخیر در حوزه پژوهش های قرآنی، مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که حدود 500 آیه قرآن درباره احکام شرعی است، که به «آیات الاحکام» نامدار است، لزوم توجه و دقت مترجمان قرآن را به چگونگی و درستی در ترجمه معطوف می دارد. در این پژوهش چگونگی ترجمه آیات الاحکام قرآن با توجه به کتاب های مهم لغت، تفاسیر، آیات الاحکام، و ... در دو...

یکی از صفات الهی، مرید بودن خدای متعال است. در اثبات صفت اراده برای حق تعالی هم آیات و روایات و هم استدلال¬های عقلی موید این مطلب است. در قرآن کریم آیات بسیاری بر مرید بودن خداوند دلالت می کند. از جمله: فرمان او چنین است که هرگاه چیزی را اراده کند به آن می¬گوید باش و آن موجود می¬شود. دلیل اتصاف خداوند به اراده این است که خداوند به همه ممکنات علم دارد و قدرت وی به گونه¬ای یکسان به همه تعلق می¬گی...