این پژوهش به توصیف نظام آواهای گویش نیشابوری می پردازد. در این پژوهش، محقق به ضبط گفتار گویشوران پرداخته است، و هر کجا که لازم بوده از مصاحبه نیز بهره برده است. از آنجا که پیرامون زبان مذکور مطالعه ی جامع خاصی انجام نگرفته، این تحقیق بیشتر به صورت میدانی انجام گرفته است.   برای انتخاب نمونه ها، عامل سن، سواد، جنس و مهاجرت در نظر گرفته شده است. در این پژوهش، ابتدا گویش نیشابوری و محدوده ی جغرافی...

نام‌آواها نام‌هایی هستند که بر صدای حیوانات، پرندگان، انسان‌ها و طبیعت دلالت می‌کنند. گفته می‌شود که آواهای این واژه‌ها برابر با صدایی است که برای نام‌گذاری آن‌ به کار رفته‌اند و در واقع ارتباط میان لفظ و معنا در این واژه‌ها طبیعی است. با این حال، میان نام‌آواهای زبان‌های مختلف تفاوت‌هایی دیده می‌شود که گاهی ناشی از تفاوت در نظام زبانی و گاه برگرفته از تفاوت‌های فرهنگی آن‌ها است. در این پژوهش ب...

این مقاله به برسی گونه های چندگانه برخی لغات فارسی، با نشان دادن سیر تحوّل و مسیر تحوّل آوایی آنها از زمان باستان تاکنون می پردازد. این واژه ها عبارت اند از : هُجیر، خُجیر و هُژیر همه به معنی «زیبا، پسندیده»؛ خروس، خروه و خروچ هر سه به معنی «بانگ کننده، خروس»؛ رزه، رژه و رجه«ریسمان، طناب»؛ گیهان، کیهان، جیهان و جهان؛ جیوه، ژیوه و زیبق به معنی «سیماب، فلز مایع درخشان و سخت»؛ نُپی، نُبی و نوی به معنی «ق...

این مقاله به برسی گونه های چندگانة برخی لغات فارسی، با نشان دادن سیر تحوّل و مسیر تحوّل آوایی آنها از زمان باستان تاکنون می پردازد. این واژه ها عبارت اند از : هُجیر، خُجیر و هُژیر همة به معنی «زیبا، پسندیده»؛ خروس، خروه و خروچ هر سه به معنی «بانگ کننده، خروس»؛ رزه، رژه و رجه«ریسمان، طناب»؛ گیهان، کیهان، جیهان و جهان؛ جیوه، ژیوه و زیبق به معنی «سیماب، فلز مایع درخشان و سخت»؛ نُپی، نُبی و نوی به معنی «ق...

پس از ترجمة آثار باختین در ایران و استقبال روزافزون از نظریة منطق مکالمه و چندآوایی او، دیده می‌شود که متون ادبی کلاسیک و معاصر با رویکرد باختینی بررسی می‌شوند. در مواردی، کلی‌گویی و ساده‌انگاری این نظریه در تحلیل روایت، باعث شده است که زوایا و ژرفای نظریة باختین به‌درستی نمایانده نشود و تحلیل روایت در بیش‌تر موارد، به نقدی توصیفی یا برجسته‌کردن موارد صوری فروکاسته شود. در این نوشتار، نگارنده ...

داستان‌‌ها و روایت‌های مثنوی، در بردارنده آرا و اندیشه‌های گوناگونی است که در بیشتر موارد، از سوی راویان داستان‌ها بر مخاطب عرضه می‌شود. ساختار گفتگوها و فرجام روایت، در بیشتر داستان‌هایی، که به بیان دو مفهوم متقابل می‌پردازد، به گونه‌ای است که به روشنی به برتری آوا و اندیشه‌ای خاص، نمی‌انجامد. در این میان، «فقر و غنا» از مفاهیم متقابلی است که مولوی، داستان خلیفه و اعرابی را بر مدار و توضیح تمث...

فرایند تکرار نوعی واژه‌سازی است که در آن عنصری به پایه اضافه می‌شود، این عنصر که جزءِ مکرر نامیده می‌شود، گاه خود پایه و گاهی بخشی از آن است که در چپ، راست و یا میان پایه تکرار می‌شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی انواع تکرار براساس نظر کافمن (2015) در تالشی است. همچنین به بررسی کاربرد دستوری و معنایی انواع تکرار و تحلیل آوایی هجاهای شرکت­کننده در این فرایند در واژه‎های مکرر تالشی جنوبی پرداخته‌ایم. ...

هر ملتی آرمان های خاص خود را دارد که عینیت بخشیدن به آنها، وظیفه فرهنگ است. در فرآیند این استحاله، معماری و موسیقی که از فرهنگ هر منطقه سرچشمه می گیرند، نقشی اساسی برعهده دارند. معماری و موسیقی، دارای وجوه اشتراک بسیاری؛ از جهات مفهومی، فضای ایجادی، شکلی و مورفولوژی هستند. از دیگر روی، در قواعد بنیادی حاکم و تشکیل دهنده آنها نظیر تناسبات، ریتم، هارمونی، تکرار، زیبایی شناسی و... نیز مشابهت دارند...

فرایندهای واجی، عمل‌کردهایی ذهنی هستند که سبب می‌شوند به‌جای آواهایی که ازلحاظ تولیدی برای فرد مشکل‌اند، آواهای طبقات ساده‌تر به‌کار روند. با افزایش سن و رشد مجموعۀ واج‌ها و مهارت‌های گفتاری کودک، به‌تدریج از تعداد فرایندها کاسته می‌شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی فرایندهای واجی و محدودۀ سنی زوال آن‌ها درگروهیۀ فارسی‌زبان است. نمونۀۀ طبیعیِ فارسی‌زبانِ شهر تهران با استفاده از 106 تصویر گردآوری و مور...