باستان شناسان و تاریخ دانان به دنبال زبان شناسان سال ها در تشخیص قومیت «هندواروپایی» و موطن اولیۀ آن ها به جست وجو و مطالعه در آثار به جا مانده از این مردم پرداختند. در این مطالعات فرهنگ هایی همچون «آندرونوو» (andronovo) و «جیحون» در استپ ها و واحه های آسیای مرکزی به اقوام «هندوایرانی» شناخته شدند که احتمالاً در اواخر هزارۀ چهارم را اوایل هزارة سوم قبل از میلاد، در استپ های آسیای مرکزی از اقوام ...

ترکمنهای آق قوینلو، از اخلاف اغوزخان، تحت تاثیر تهاجم مغول به ایران، قفقاز و آسیای صغیر مهاجرت نمودند. پس از مرگ ابوسعید ایلخانی به سال 736 هجری قمری، برای کسب قدرت به تکاپو پرداختند و ظهور تیمور و اطاعت امیر قرایولوک عثمان از وی، زمینه تشکیل دولت آق قوینلو را در دیاربکر و به مرکزیت "آمد" فراهم آورد. با مرگ تیمور، قراقوینلوها فرصت پیشرفت در امور یافتند، ولی نهایتا با شکست جهانشاه قراقوینلو حسن ...

شواهد و مدارکی موجود است که نشان می‌دهد شاهان اشکانی با معرفی خود به عنوان وارثان و جانشینان قانونی و مشروع هخامنشیان مدعی مالکیت بر مرزهای آبا و اجدادی خویش گردیدند و با توسل بدین اندیشه یعنی احیای امپراطوری هخامنشی، از آن چون ابزاری برای کسب مشروعیت و توجیه حاکمیت و تثبیت قدرت سیاسی خویش استفاده نمودند. از این‌رو، در مقاله حاضر تلاش شده است با استناد بر منابع و شواهد موجود و با استفاده از شیو...

سرزمین گسترده‌ی آسیای مرکزی دارای ویژگی‌های خاص جغرافیایی است که باعث بروز نوع خاصی از معیشت در کنار ساکنان آن شده است. از مجموع متون کلاسیک چنین بر می‌آید که فلات‌ها و کوه‌پایه‌های آسیای مرکزی در سده‌های باستان، مامن کوچ روهایی بوده که از طریق پرورش احشام و کشاورزی، روزگار می‌گذراندند. فلات‌های وسیع این ناحیه همواره به سبب نقش کوچ‌روهای باستانی در پرورش احشام و هم چنین تأثیری که در مقاطع مهمی ...

این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه هنر بودایی در آسیای مرکزی، به ویژه در کشورهای آسیای میانه، گسترش پیدا کرده است. امپراتوری موریا (321 تا 185 ق.م.)، در زمان حاکمیت دولت یونانی باختری دراواسط قرن سوم ق.م سعی کرد دین بودایی را در باختر گسترش دهد.کوشانی ها با تشکیل دولتی مستقل (حدود 100 ق.م)، تمدن جدیدی را در تاریخ باختر رقم زدند. بعدها امپراتوری کوشانی همسایه ی شرقیِ دولت اشکانی شد، تا...

شواهد بسیاری است که افلاطون و ارسطو و حتی سقراط از اندیشه شرق و بویژه ایران تأثیر پذیرفته اند. این مهم متأثر از دو رویداد بود. ابتدا، اوضاع آن زمانه یونان، مراوده یونانیان و ملل شرق خصوصاً ایرانیان، تردد مغ ها به آسیای صغیر و سفر متفکران یونانی به کشورهای شرق زمینه این آشنایی را مهیا کرد. دوم، ویژگی های والای شاه آرمانی ایران که همواره مبنای اندیشگی دینی و سیاسی دولت ایرانی محسوب می شد. شاهی خوب...

مرصادالعباد اثری عرفانی است که از امهات آثار منثور زبان فارسی بشمار می رود و نظایر آن در میان کتب صوفیانه انگشت شمار است. به اعتراف خود نویسنده، او هنگام تحریر اول و دوم این اثر سی سال آوارگی در محیط آسیای صغیر و مصر و روم را پشت سر گذارده که این محیط به زعم تاریخ نگاران و پژوهش گران مولد و پای گاه اندیشه ها و اساطیر مانویان و گنوستیک ها بوده که با توجه به آن چه در مرصادالعباد می بینیم، دور از ...

حضور هشتصد ساله مسلمانان در اندلس دستاوردهای بسیار داشت و در این میان، داروشناسی و داروسازی در دوره موحدان از جایگاهی خاص برخوردار بود. در این دوره چندین داروشناس نامدار همچون غافقی، ابن رومیه، ابوالخیر اشبیلی و ابن بیطار فعالیت علمی داشتند و صدها گیاه دارویی را به مجموعه کتاب های داروشناسی افزودند که نسبت به گذشته این دانش، بسیار قابل توجه بوده است. دانش داروشناسی در این دوره از جنبه طبقه بندی...

تشکیل حکومت صفوی در آغاز قرن دهم هجری با ظهور قدرت ازبکها در ماوراء النهر و گسترش امپراتوری آسیایی عثمانها در غرب قلمرو صفویان، همزمان شد. در این میان سیاستهای مذهبی صفویان در جهت ترویج تشیع به عنوان مذهب رسمی، زمینه مناسبی برای ازبکان و عثمانیهای گسترش­طلب فراهم ساخت تا ادعاهای ارضی و سیاسی خود را در پناه اختلافات دینی توجیه کنند. از این روست که در این دوره، در کنار درگیریهای سیاسی و نظامی، ما...