از دیر باز فرجام اندیشی یکی از دغدغه های دیرپا و پایای انسانی بوده، و خواهد بود و فرجام شناسی، یکی از موضوعاتی است که نه تنها بر زندگی فردی انسان اثر می گذارد، بلکه تأثیر به سزایی بر زندگی اجتماعی و رفتار متقابل افراد نسبت به یکدیگر دارد. در این راستا، در این پروژه به بررسی «فرجام انسان و جهان در قرآن و عهدین» پرداخته شده است، که با بررسی در شرایع یهود، مسیحیت و اسلام، این مهم به دست آمد که فرج...

دوران حد فاصل ترجمۀ هفتادی تا زمان نگارش عهد جدید، به دورۀ بین العهدین موسوماست. این دوره به سبب هم جواری یهودیان با اقوام دیگر، موجد ادبیات بسیار پرباری بودکه گونه های ادبی متنوعی را در خود داشت. از جمله میتوان گونۀ ادبی مکاشفه را نام بردکه به دلایلی همچون تاثیر اندیشه های ایرانی بر یهود، قوت فراوان گرفت. آزارهایی کهیونانیان و رُمیان بر این قوم روا داشتند، فرجام شناسی نوینی را در مکاشفات بین ال...

بنا بر نظریه غالب (نظریه ملاصدرا) در تبیین معاد جسمانی، انواع نعمت ها و عذاب های اخروی و هر آنچه در عالم آخرت برای انسان اتفاق می افتد، در قلمرو مثال متصل محقق می شود و امور خارج از نفس بوده و مخلوق قوه خیال اوست. نخستین پیامد چنین نظریه ای شخصی بودن معاد است و حال آنکه آیات بسیاری از قرآن کریم ناظر بر وجود ارتباطات جمعی گوناگون (رابطه شهادت، شفاعت، تصرف، پرس و جو، مجالست و محبت، اشراف، مناداه،...

مقاله حاضر در دو بخش، بحث خود را متمرکز کرده است: 1. الگوهای مختلف درباره بینش‏های دنیوی؛ 2. تطبیق اندیشه ‏های امام علی علیه ‏السلام درباره دنیا با یکی از این الگوها. در بخش اوّل، پنج بینش درباره دنیا الگو بندی شده است: الگوهای مربوط به بینش‏های دو جهان ‏نگر؛ الگوهای مربوط به تک جهان ‏نگر. الگوهای تک جهان نگر در دو قسم دنیا محور و دنیاگریز و الگوهای دوجهان‏نگر در سه قسمِ‏دنیای حداکثر، دنیای حد...

پژوهش حاضر با هدف بررسی اعتبار و روایی سازه مقیاس آخرت‌نگری در دانشجویان معتکف و غیر معتکف دانشگاه تهران انجام شد. نمونه آماری این پژوهش دو گروه دانشجویان معتکف (152 نفر) که به شیوه نمونه‌گیری هدفمند و دانشجویان غیر معتکف (45 نفر) را شامل بود که به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند،. ابزار پژوهش مقیاس آخرت‌نگری ابراهیمی-بهرامی احسان بود که اخیراً معرفی شده است. برای بررسی روایی سازه از روش تح...

اعتقاد به معاد و رستاخیز، از بن مایه‌های جهان‌بینی ایرانیان باستان و زرتشتیان می‌باشد، زیرا بدون باور به پایانی برای جهان، آفرینش آغازین نیز کامل  نمی‌شود و امری بی‌هدف است. در این پژوهش، جهان آخرت و تن پسین در دین زرتشتی را مورد بررسی قرار داده‌ایم. و ازمعراج نامه‌های کتیبه کرتیر و ارداویراف نامه مدد گرفته‌ایم تا به اهمیت رستاخیز و بی‌هدف نبودن جهان آفرینش پی ببریم.  هر انسانی بازتاب اعمال خود...

بحث معاد و آخرت شناسی در سنت یهودی تحولاتی را پشت سرگذاشته است. در اسفار پنجگانه بحث آخرت و روز رستاخیز تصریح نشده است. بلکه یک دسته الفاظ مبهم وجود دارد که به طور ضمنی بر آن دلالت می کند. اما در کتاب های سموئیل، عاموس، هوشع، جامعه، اشعیا و ارمیا مساله آخرت، روز واپسین و حساب و کتاب اشاراتی وجود دارد. ولی در کتابهای بعد از دوره اسارت بابلی عالم آخرت و روز واپسین با صراحت بیشتری معنای فرجام شناس...

موضوع اصلی معراج نامه ها، «سفر» است. مسافران این گونه سفرهای روحانی درواقع شارحان سفرنامۀ روح و روان خوی شاند؛ چراکه آنان خود باتوجه به ذوق و عقاید خویش، پله های نردبان عروج را طی می کنند «ویراف» «موبد زرتشتی» «ابن قارح» شاعر و نویسندۀ عرب که البته ازطرف ابوالعلا به این سفر فرستاده می شود  دو مسافر جهان آخرت هستند و این دو سفرنامه، شرح مشاهدات و چگونگی سفر این دو شخصیت است. در مقالة حاضر، کیفیت...

اسلام دین رحمت است ولی عده ای آن را به خشونت متهم کرده اند. یکی از وجوه این اتهام، کثرت استعمال واژه عذاب در قرآن کریم است. در قرآن کریم واژه عذاب، 1. برای هشدار، به عنوان سنت انذاری خداوند ؛ 2. تبیین گناهان منجر به انواع عذاب در عالم آخرت 3. بیان برخی عذاب های دنیوی، به کار رفته است. قسمت اصلی آیات عذاب، مربوط به کیفرهای عالم آخرت و در مورد کافران، مشرکان و ... است. قسمت دیگر محکومیت عذاب حاکم...

گرچه روانشناسی کودک به مفهوم امروزی، محصول فکری دوران تاریخی خاصی است و در قرون میانه نزد اهل تحقیق چه در میان مسلمان و چه پیروان سایر ادیان، به این مفهوم، ناشناخته محسوب می شود با اینهمه متون کلامی فلسفی ، تاریخی و ادبی مسلمانان مشحون از اشارات به کودکی و ویژگیهای ان است. فرانتس روزنتال در این مقاله می کوشد رویکردهای گوناگون مسلمانان را به این مقوله در بستر مکاتب مهم کلامی، آثار، فلسفی، کتابها...