رساله مشتمل بر یک مقدمه و دو بخش است . در مقدمهء رساله فوق بین فلسفه و کلام از دیدگاه اندیشمندان اسلامی مطرح شده و سپس شیوه کار نگارنده در این رساله بیان گردیده. در بخش اول، ابتدا شیوه های مختلف متکلمین درباره اثبات وجود خدا مورد نقد و بررسی قرار گرفته و سپس طرق مختلف اثبات وجود خدا توسط فلاسفه، منجمله برهان صدیقین و مراحل تکاملی آن مورد بحث قرار گرفته است . در بخش دوم رساله ابتدا بطور مفصل مبا...

حکمت به معنای دانش نظری متقن است که به عمل متناسب با آن منتهی می گردد و مانع از جهل است. فیلسوفان مسلمان حکمت را به معرفت ذات حق، تبحر در حرفه و صناعت، علم به اسباب قصوی، تحصیل برترین معلوم از طریق برترین علوم، استکمال نفس و شناخت اعیان موجودات تعریف کرده اند. همچنین واژه حکمت بیست مرتبه در قرآن ذکر شده است که با الهام از روایات و دیدگاه مفسران، معانی چندی از قبیل علم به قرآن و مواعظ و احکام آن...

فناوری اطلاعات همان گونه که عرصه های مختلف زندگی را دگرگون ساخته است ، بر تعلیم و تربیت نیز اثر گذارده است.اما این که این امر تا چه میزان مفید فایده می باشد محل اختلاف است.پاره ای از اندیشمندان ، آن را امری دانسته اند که می تواند موجب تحول بنیادی در تعلیم و تربیت شود.پاره ای دیگر از اندیشمندان این انگاره ی خوشبینانه را به چالش کشیده اند . از جمله ی این متفکران ، اندیشمندان موسوم به پست مدرنیست ...

مسئلۀ «ذهن – بدن» که در حوزة فلسفی اسلامی و فیلسوفان قدیمی غربی به شکل «نفس – بدن» مطرح شده است، از دیرباز یکی از مسائل محوری در فلسفه، به‌ویژه در میان فیلسوفان ذهن متأخر بوده است. در این میان، دو مسئلة «هویت معرفت» و «نحوة ارتباط ذهن و بدن» را می‌توان از بنیادی‌ترین و محوری‌ترین چالش‌ها دربارة دیدگاه‌های گوناگون طرح‌شده دربارة مسئلة ذهن - بدن دانست. این پژوهش بر آن است که دیدگاه‌های مختلف رایج...

در فلسفه اسلامی رئالیسم ساده در مقابل ایده آلیسم مطلق وحتی سفسطه قرار می گیرد و به بداهت اولی و غرابت دیگری حکم می شود، در حالیکه این دو به یک اندازه دفاع ناپذیرند . به موازاتی که از این دو حد نهائی فاصله بگیریم به رئالیسم پیچیده و ایده آلیسم معرفت شناختی می رسیم که افقهای نزدیکی دارند و در مقابل نقد خالص فلسفی بیشتر پایدارند . مدعای اصلی رساله این است که هم ذهن و هم عین پیچیده تر از آن است که ...

آنچه که دراین رساله بدان پرداخته شده آراء فلاسفه و متکلمان اسلامی است . فلاسفه، فیلسوفان بزرگ و صاحب مکتب و موثر برگزیده شده است . فارابی (معلم ث بوعلی (فیلسوف بزرگ مکتب مشائی) شیخ اشراق (فیلسوف بزرگ مکتب اشراقی) و صدرالمتالهین (فیلسوف بزرگ حکمت متعالیه) برگزیدگان نگارنده از خیل فلاسفه بوده اند . از متکلمین نیز سعی شده از مکتب ها و مشرب های مختلف کلامی آراء کسا به بحث گرفته شود که نشانگر تحولات...

یکی از نظریه­‌های توجیه معرفت که از دیرینه­ای بلند برخوردار است، مبناگرایی حداکثری است. بیشتر فیلسوفان سنتی، از افلاطون و ارسطو در یونان تا فیلسوفان مسلمان و عقل‌گرایان و تجربه‌گرایان کلاسیک دوران جدید و شماری از فیلسوفان معاصر، آن را پذیرفته­اند. ملاصدرا نیز در معرفت‌شناسی دیدگاهی مبناگرایانه دارد. البته نباید این نکته را فراموش کرد که مبناگرایی در معرفت‌شناسی غربی بر اساس تمرکز بر علم حصولی ت...

آیت الله جوادی آملی از جمله اندیشمندان مسلمانی است که هیچ یک از تقریرهای برهان وجودی فیلسوفان غربی و مسلمان را نمی پذیرد و آن ها را نوعی مغالطه می داند؛ وی همانند منتقدان غربی این برهان، معتقد است که از هیچ مفهومی، حتی مفهوم خدا یا واجب الوجود، نمی توان وجود خارجی آن را نتیجه گرفت. وی این انتقاد را با مفاهیم فلسفۀ اسلامی توضیح می دهد و اشکال اصلی این برهان را در خلط حمل اولی ذاتی و شایع صناعی م...

معرفت در حوزة فلسفی اسلامی و غربی، به باور صادق موجّه تعریف شده است؛ عنصر محوری توجیه، همواره مورد بحث در میان محقّقان معرفت‌شناس بوده است. فیلسوفان معرفت‌شناس مسلمان، با تکیه بر تقسیم معرفت به بداهت و نظریّت، بداهت را به عنوان گزارة پایه معرّفی نموده و مبناگروی را بر اساس ابتناء نظریّات بر بدیهیّات، طرّاحی کرده­اند. مقصود از بداهت در این نوشتار، استقلال از فکر است. لیکن تقسیم معرفت به پیشینی و ...

آیت‌الله جوادی آملی از جمله اندیشمندان مسلمانی است که هیچ‌یک از تقریرهای برهان وجودی فیلسوفان غربی و مسلمان را نمی‌پذیرد و آن‌ها را نوعی مغالطه می‌داند؛ وی همانند منتقدان غربی این برهان، معتقد است که از هیچ مفهومی، حتی مفهوم خدا یا واجب الوجود، نمی‌‌‌توان وجود خارجی آن را نتیجه گرفت. وی این انتقاد را با مفاهیم فلسفۀ اسلامی توضیح می‌‌‌‌دهد و اشکال اصلی این برهان را در خلط حمل اولی ذاتی و شایع صن...