عصر نامسلمانی ایلخانان، در دوره ای که خاندان جوینی در رأس ساختار اجرایی حکومت بودند، نوعی پویایی در حیات فرهنگی و احیاناً اقتصادی و اجتماعی داشت که در پناه مدارای موجود، تحمل نگرش انتقادی را پذیرا بود. پویایی و نگرش انتقادی مذکور، با دوره برتری خاندان جوینی و وابستگان بدان ها هم زمان بود. این نگرش انتقادی، به عنوان نمود واگرایی جامعه ایرانی، در برابر مغول های بیگانه و نامسلمان، در قالب شعر و ادب...

زبانِ طنز از قدرتی بس ژرف برخوردار است؛ قدرتی که در سایه آن گوینده می تواند بسیاری از معضلات را بازگو و در بهتر شدن اوضاع تلاش نماید. زمانی که جامعه به بلایا و آشفتگی های فرهنگی و اخلاقی فراوانی دچار باشد، بر دامنه طنز، به ویژه هجو و هزل افزوده می شود. در این مقاله اثبات شد که عطاملک جوینی با طبعِ شوخ و انتقادی خود، همانند بسیاری از شوخ طبعان و منتقدان تاریخ این سرزمین، از این ابزار شگفت و تأثیرگ...

یکی از کتاب های قرن هفتم هجری تاریخ جهانگشای عطاملک جوینی است که به نثر فنّی و فاضلانه ای نگاشته شده است. این کتاب که در دوره مغولان (تألیف: 658 ـ650) به نگارش در آمده است، از نظر ادبی و تاریخی ارزش فراوانی دارد. عطاملک که خود شاهد قتل و کُشتار مغولان در ایران بوده، بسی از این موارد را در کتاب خود بیان کرده است. چنین فردی طبیعتاً نسبت به مسایل پیرامون خود بی توجه نخواهد بود و ویرانی های روزگار را ...

تاریخ دریافت: 26/2/90                تاریخ پذیرش:  6/3/91 e-mail: [email protected]                                                  در دوره­ ایلخانی و در پایان کار خاندان جوینی، تا روی کار آمدن غازان نهاد وزارت وارد دوره­ای پر فراز و فرود شد. ارغون که در واکنش به دوره­ی­ احمد تگودار و برتری خاندان جوینی به ایلخانی رسید، امیری مغولی را به مقام وزارت برگزید. روی کار آمدن امیر بوقا وقفه­ای درف...

هر کس از پنجر? تجربه و اندیش? خود به جهان می نگرد. برداشت های ما از پدیده ها و اتفاقات، متأثر از نفسانیات، تجربیات و پیش زمینه های ماست. روایت هایی که ما از جهان پیرامونمان ارائه می دهیم، نه بازنمایی حقیقت، بلکه گزارشی از آن است. گزارشی که در گذر از راهروی اندیش? ما از اصالت خود دور می شود و خواهی نخواهی با آنچه بوده است، زاویه پیدا می کند. از این نظرگاه روایت های ما اصیل نیست و نمی توان بی ترد...

کتاب تاریخ جهانگشای جوینی اثر خامۀ توانای علاءالدین عطاملک جوینی یکی از ارزشمندترین کتاب‌هایی است که در حوزۀ تاریخ و زبان و ادبیات فارسی در دست داریم. کتاب وی علاوه بر این که از نظر تاریخی حائز اهمیّت فراوان و در بردارندۀ مطالب دقیق، و روشن‌کنندۀ گوشه‌های تاریکِ وحشتناک‌ترین برهۀ تاریخ ایران است، از دید ادبی نیز درخور توجه و دارای ارج و ارزش فراوان است. در این مقاله کوشش شده است که نگاهی بر جنبه‌...

تراژدی، در میان انواع ادبی، تأثیرگذاری بیش تری در ذهن مخاطب دارد و باعث می شود مخاطب حوادث را عینی تر و زنده تر احساس کند و دریابد و گاه خود را با قهرمان تراژدی مقایسه کند. در تاریخ ادب فارسی این نوع ادبی کم تر مورد توجه شاعران و نویسندگان قرار گرفته است. در تاریخ جهانگشای جوینی ساختار روایی حوادث و ویژگی شخصیت سلطان محمد خوارزمشاه و سرانجامِ کار او به گونه ای است که بسیاری از نشانه های نوع ادبی...

تصحیح نسخه های خطّی از آن چنان اهمیّتی برخوردار است که بخش اعظم پیشرفت علم به ویژه در حوزه ی علوم انسانی را باید مرهون زحمات مصحّحین نسخه های خطّی دانست و اگر مطالبی را که علما و دانشمندان به صورت گفتاری و نوشتاری ارائه می دهند به علوم ماضی متّصل نباشد، حائز ارزش چندانی نخواهد بود. آنچه که باعث اتّصال علوم گذشته و حال می شوند، نسخه های تصحیح شده می باشند. معین الدّین جوینی که به اقرار تذکره نویسان ا...

توصیف نوعی شیوه ی بیان است که به وسیله ی آن می توان اشیا ، آدم ها،رفتارها وصحنه ها راباکلمات نمایش داد. شاعر یا نویسنده بااستفاده از توصیف میان خود وموضوع ارتباط برقرارمی کند.مسأله ی این پایان نامه توصیف و ویژگی های توصیف ، انواع ، تکنیک وکارکردهای توصیف درتاریخ جهانگشای جوینی است.بررسی ها نشان داده است که انواع توصیف شامل شخصیّت ها، مکان، زمان، طبیعت، عناصرطبیعی، کشتار، جنگ، اشیا و جانوران است....