در این پژوهش تلاش می شود تا نقش اجتماعیی و گویش تنکابنی (از گویش های زبان مازندرانی غربی) براساس متغیرهای سن، جنس، شغل، تحصیلات و زبان مادریِ همسر، در شش حوزۀ اجتماعی خانواده، دوستی، همسایگی، دادوستد، آموزشی و اداری، در جامعۀ زبانی این منظور 250 آزمودنی براساس گروه سنی، سطح تحصیلات، جنس، شغل و زبان مادری صورت تصادفی، برگزیده شدند. سپس داده ها (شامل 36 سؤال)، با استفاده از پرسش نامۀ الگوی پژوهشی ...

هدف از نگارش این مقاله، توصیف و تحلیل چند فرایند واجی پربسامد در گویش دزفولی و مقایسۀ آن ها با فارسی معیار در چارچوب نظریۀ بهینگی است که در واج شناسی نظریه ای نوبنیان و یکی از رویکردهای محدودیت- بنیاد است. تحقیق حاضر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و در گردآوری نمونه ها و داده ها از روش میدانی استفاده شده­است. بدین منظور، پانزده ساعت از مکالمۀ عادی گویشورانِ شرکت کننده با میانگین سنی سی تا پن...

این مقاله با مقایسه نحوه به کارگیریِ راهبردهای فراگفتمان در مقالات علمی ـ پژوهشی زبان فارسی و انگلیسی به بررسی این موضوع می­پردازد که آیا نویسندگان بومی زبان فارسی در نگارش مقاله علمی به زبان خود از نظر به کارگیری فراگفتمان مشابه هنجارهای جامعه گفتمانی علمی عمل می­کنند یا خیر. بررسی و مقایسه 36 مقاله علمی فارسی از گویش وران بومی زبان فارسی و 36 مقاله علمی انگلیسی از گویش وران بومی زبان انگلیسی (...

این مقاله با مقایسة نحوة به کارگیریِ راهبردهای فراگفتمان در مقالات علمی ـ پژوهشی زبان فارسی و انگلیسی به بررسی این موضوع می­پردازد که آیا نویسندگان بومی زبان فارسی در نگارش مقالة علمی به زبان خود از نظر به کارگیری فراگفتمان مشابه هنجارهای جامعة گفتمانی علمی عمل می­کنند یا خیر. بررسی و مقایسة 36 مقالة علمی فارسی از گویش وران بومی زبان فارسی و 36 مقالة علمی انگلیسی از گویش وران بومی زبان انگلیسی (...

جستار حاضر به بررسی نسبیتِ زبانی با تأکید بر اصطلاحات خویشاوندی در گویش لکی دره‌شهر می‌پردازد. گویشِ لکیِ دره‌شهر از گویش‌های زبان کُردی (کُردیِ جنوبی) و گویش اغلب ساکنین شهرستان دره‌شهر، از توابع استان ایلام، می‌باشد که در نبردی نابرابر با زبانِ فارسیِ معیار در حال تغییر و دگرگون‌شدن است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است. برای نمونه‌برداری اطلاعات و داده‌ها، از روش میدانی استفاده شده است. به این صو...

اهمیت و جایگاه زبان­شناسی مقابله ای در بررسی تفاوت ها و شباهت ها میان دو یا بیشتر از دو زبان، به­ویژه مقایسۀ زبان فارسی با زبان­های دیگر،  نیازمند برنامه­ریزی و انجام تحقیقات بیشتری است. امروزه، در این زمینه، کارهای زیادی در حوزه­های مختلفِ:  دستور، آواشناسی، گفتمان، واژگان و حتی بررسی مقابله­ای دو متن از دو زبان، به انجام رسیده­است. درپژوهش حاضر که در زمینۀ واژگان است سعی شده اسم­های اندازه­گیر...

هدف از جستار حاضر که عمدتاً توصیفی- تحلیلی است، بررسی فرایندهای واجی تضعیف موجود در گویش هندیونی در چارچوب واج‌شناسی زایشی است. داده‌های پژوهش به روش ضبط و یادداشت‌برداری مکالمۀ گویشوران کم‌سواد تا بی‌سواد جمع‌آوری شد، به‌علاوه یکی از نگارندگان بر گویش هندیونی کاملاً مسلط بوده و از شمّ زبانی خود نیز بهره برده است. داده‌های مورد بررسی بر اساس الفبای IPA آوانگاری شده‌اند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن ...

شناسایی، گردآوری و مطالعه در بارۀ گویش‌های محلّی، نه تنها از نابودی آن‌ها جلوگیری می‌‌کند، بلکه سبب استحکام روابط فرهنگی میان امروز و دیروز می‌گردد و زمینۀ تقویت و توسعۀ زبان و فرهنگ ملّی را نیز فراهم می‌آورد. گویش تاتی اشتهاردی، از آن دست گویش‌های جنوب غربی ایرانی است که با همۀ دیرینگی، هنوز به حیات خود ادامه می‌دهد و با توجه به منطقۀ جغرافیایی آن، تا چند دهۀ پیش، دست نخورده باقی مانده بود؛ امّا ...

فعل مجهول در ادوار تاریخ زبان فارسی شکل ها و کاربردهای مختلفی داشته است. به طور کلی از دیرباز تا امروز در زبان ها و گویش های ایرانی، شیوه های زیر را می توان در ساخت یا مفهوم فعل مجهول مشاهده کرد: الف) ریشه / مادة فعل+ پسوند مجهول ساز؛ ب) اسم مفعول (صفت مفعولی) یا مصدر+ فعل کمکی؛ ج) صیغة سوم شخص جمع فعل های متعدی معلوم بدون عامل. در زبان فارسی و گویش های ایرانی امروز، هریک از شیوه های مذکور به...

چکیده گویش بستکی از شاخه های زبان لارستانی محسوب می شود که این زبان از شاخه های به جامانده از زبان فارسی میانه (پهلوی) است. گویش بستکی درشهرستان بستک از توابع استان هرمزگان زنده و پویاست و گویش وران زیادی دارد. در این تحقیق سعی شده است ارتباط گویش بستکی با زبان فارسی میانه و زبان فارسی امروز و چگونگی تدوین دستور زبان این گویش بر مبنای دستور زبان فارسی، شباهت ها و تفاوت های این دو بررسی شود. م...