تفسیر اخلاقی، یکی از گونه های متمایز تفسیر قرآن کریم است و از جمله مهم‌ترین مؤلفه-های این مکتب تفسیری، مبانی و زیرساخت‌های معرفتی آن محسوب می شود. اعتقاد به وحیانی بودن قرآن، حجیت ظواهر قرآن و جواز تفسیر آن که از مبانی عام تفسیری است، در تفسیر اخلاقی قرآن نیز وجود دارد اما آنچه رویکرد اخلاقی به تفسیر قرآن را از سایر رویکردهای تفسیری متمایز می‌کند، مبانی خاص آن است که مهم‌ترین آنها عبارتند از: ه...

سبک بیانی قرآن به گونه ای است که ارائة معانی و مفاهیم ژرف آن جز با افزودن عبارت های تفسیری مقدور نیست و نمی توان به فهم کاملی در این زمینه دست پیدا کرد. از این رو، با همة تلاشی که نویسندگانو مترجمان کرده اند، باز هم پاسخگوی خوانندگان نمی باشند. دلیل این امر، وجود آیات مجملی است که دلالت آنها روشن نیست. بنابراین، مترجمان برای تبیین برخی آیات، افزوده های نمایانی در ترجمة خویش به کار برده اند. اغل...

فخر رازی و شیخ طوسی گرچه به لحاظ کلامی دارای دو خاستگاه فکری اند اما با توجه به رویکرد عقل گرایانه خود در تفسیر در قلمرو نسخ دارای دیدگاه های خاصی اند این رویکرد عقل گرایانه برخاسته ازمبانی تفسیری این دو مفسر بزرگ مسلمان است. مبانی تفسیری که در حکم پیش فرض ها و اصول بنیادین مفسرآن قرآن است، در نحوه کیفیت تفسیری مفسر بازتاب می یابد. صرف نظر از جنبه های گونه گون مبحث نسخ - که از دیرباز محل بحث مح...

با توجه به اینکه عترت پیامبر(ص) در جایگاه ترجمان قرآن هستند، شناخت روایات آن بزرگواران در تفسیر قرآن از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. پژوهش حاضر به گونه¬شناسی روایات امام جواد(ع) و امام هادی(ع) در تفسیر قرآن می¬پردازد. مراد از گونه¬شناسی، تفکیک روایات وارد شده در تفاسیر نقلی، در گونه¬های متعدد، بر اساس میزان و نحوه¬ی ارتباط آنها با تفسیر قرآن است. در مجموع، روایات رسیده از این دو امام بزرگوار(ع) ...

چکیده روش شناسی روایات تفسیری معصومان (ع) به دلیل جایگاه خاص سنت در تبیین قرآن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و از آنجا که عصر امام سجّاد (ع) توأم با خفقان سیاسی، انزوای شیعیان و انحراف های دینی بود، بررسی چگونگی روش ایشان در تبیین آیات قرآن، نگاه ویژه ای را می طلبد. امام سجّاد (ع) در عصر خود سیاست تقیه را در پیش گرفت، به فعالیت های آموزشی روی آورد و در حوزه تفسیر با تطبیق آیات بر شرایط زمان...

گونه شناسی، روشی برای تفسیر کتاب مقدّس است که بر اساس آن، برخی افراد، رخدادها، اعمال و مکان هایی که در عهد عتیق از آنها سخن رفته است، به مثابه اخباری پیشین از مسیح، یا رخدادها، اعمال و مکان های مرتبط با وی، آن چنان که در عهد جدید مندرج است، قلمداد می شوند. عناصر این نسبت های گونه شناختی، عبارت از «گونه ها » در عهد عتیق و «پادگونه ها » در عهد جدید دانسته می شوند. در این سیستم بر وحدت میان عهد ...

این پژوهش با عنوان «گونه شناسی و آموزه های روایات تفسیری سوره لقمان» در صدد است که این سوره را از دو جهت مورد بررسی قرار دهد: نخست گونه شناسی روایات تفسیری وارد شده ذیل آن و سپس استخراج آموزه های این روایات. در بخش گونه شناسی روایات به بررسی 92روایت در انواع گونه هاپرداختیم؛ که در این به بررسی21روایت تبیین مفهومی،20روایت اخلاقی، 17مورد تعیین مصداق(جری و تطبیق)،روایات استناد به قرآن و نیز بیان ...