گفتمان مجموعه‌ای از احکام و گزاره‌هاست که شرایط را برای عاملان اجتماعی معنادار می‌کند. در رویکردهای گفتمانی، برخی از مفاهیم و موضوع‌ها کنارگذاشته می‌شوند؛ زیرا نظام‌ گفتمانی بنا به ماهیتی ‌که دارد برخی از موضوع‌ها و مفاهیم را برجسته می‌کند و برخی دیگر را به کنار می‌نهد. در نظام ‌گفتمانی برخی از دانش‌ها بر اساس مطلوب‌های نظام قدرت برجسته می‌شوند؛ زیرا آن دانش‌ها بنا به ماهیتی که دارند به آن نظام...

در عصر مشروطیت در سایه یک گذار ابرگفتمانی، رابطه انتساب دال‌ها و مدلول‌ها و مصادیق در سامانه مفصل‌بندی گفتمان علمای مشروطه‌خواه متحول و دستخوش بازاندیشی گردید. علمای مشروطه‌خواه، به ظرفیت‌سازی و تئوریزه کردن مفاهیم نوین در پوشش آموزه‌های برآمده از نصوص دینی و آموزه‌های اسلامی پرداخته و راهی را برای طرح موضوعات عرفی (مبتنی بر عقل و تجربه بشری) در کنار مبادی شرعی (استوار بر نقل و نص) گشودند...

هم‌زمان با عزم پادشاهان صفویه بر حاشیه­رانی و کوتاه کردن دست صوفیان قزلباش از دستیابی به قدرت و تنفیذ شریعت به مثابه­ ابزار کسب مشروعیت، متون ردّیه­ برخی فقیهان بر ضد تصوف نیز در نیمه­ دوم عصر صفوی رشد قابل توجهی یافت. یکی از فقیهان اخباری اثرگذارِ این عرصه ملا محمدطاهر قمی است که با نگارش رسائل متعددی در مخالفت با تصوف، حکمت و فلسفه از پرکارترین ردّیه­نویسان این برهه­ زمانی محسوب می­شود. این مقال...

چکیده این پژوهش بر آن است تا با استفاده از نظریه تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه توصیف جامعی از اصول تفکر سیاسی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را در دهه اول انقلاب ترسیم کند و با واکاوی در بیانیه های این تشکل، مؤلفه های دال مرکزی و دال های شناور گفتمان جامعه مدرسین، به ویژه دیدگاه های فقهی ـ سیاسی در این چهارچوب تبیین شود تا رابطه آن ها با یک دیگر و نحوه ارجاع این دال ها به مدلول مشخص شود. بر این اساس،...

واژگان کلیدی: زنانه شدن، زبان زنانه، تحلیل گفتمان، جمهوری اسلامی ایران، گفتار مشروعیت ساز، رفتار سیاسی زنان در این پایان نامه ابتدا به بررسی ساختار زبان زنانه پرداخته شده است و با استفاده از نظریات متفاوت پیرامون زبان زنانه تلاش گردیده که شاخصه های زبان زنانه (اعم از متن، نوشتار و گفتار) استخراج گردد. در ادامه نشان داده شده است که از ابتدای انقلاب تاکنون روند زنانه شدن جامعه روندی صعودی بوده ا...

A writer/politician uses his personal or his group ideology along with a special goal in producing a political text.This ideology can be extracted by recognition of disavowal discourse policy in which, at first, something positive is presented and then rejected by a special term like” but”, and is used for self-legitimation and other-delegitimation. Micro-structure of the texts of the western e...

چکیده این پژوهش بر آن است تا با استفاده از نظریة تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه توصیف جامعی از اصول تفکر سیاسی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم را در دهة اول انقلاب ترسیم کند و با واکاوی در بیانیه‌های این تشکل، مؤلفه‌های دال مرکزی و دال‌های شناور گفتمان جامعة مدرسین، به‌ویژه دیدگاه‌های فقهی ـ سیاسی در این چهارچوب تبیین شود تا رابطة آن‌ها با یک‌دیگر و نحوة ارجاع این دال‌ها به مدلول مشخص شود. بر این اساس...

در سده ی اخیر غرب مفهومی پرمناقشه در فضای فکری کشور بوده و گفتمان های هویتی، دلالت های متفاوتی برای آن تولید کرده اند که هژمونیک شدن هریک، پیامدهای اجتماعی متفاوتی را رقم زده است. با توجه به موقعیت منحصربه فرد تلویزیون در ایران، نحوه ی بازنمایی غرب در آن می تواند گفتمان معینی را تضعیف یا تقویت کند. همچنین با توجه به مدل مالکیتی تلویزیون، بررسی تصویر غرب در این رسانه، جایگاه کلیدی این مفهوم در س...

چکیده ندارد.

قدرت و ایدئولوژی دو مفهوم کلیدی در رویکرد گفتمان انتقادی هستند که با هدف حفظ یا تغییر روابط اجتماعی به کلام معنا می‌بخشند. ایدئولوژی به مثابۀ مجموعه‌ای از باورها است که نقش تعیین کننده‌ای در مناسبات قدرت دارد و از منظر گفتمان انتقادی، ابزار برقراری روابط نابرابر قدرت در جامعه است و به آن مشروعیت می‌بخشد. سودمندی بررسی مناسبات قدرت و ایدئولوزی در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی در این است که تحلیل‌گ...