چکیده عدالت از مفاهیم بنیادی در دین اسلام است که متفکران بی‌شماری به آن توجه کرده و تعابیر مختلفی از آن ارائه داده‌اند. هدف پژوهش حاضر این است که با بررسی اسنادی مبتنی بر روش تحلیل محتوای کیفی به مطالعۀ مفهوم عدالت از دیدگاه دو اندیشمند مسلمان یعنی فارابی و ابن خلدون بپردازد و در نهایت راه‌کار آنها در خصوص برخورد با بی‌عدالتی را بررسی کند. شایان ذکر است که فارابی و ابن‌خلدون به دو دورۀ تاریخی م...

این مقاله به شیوه تحلیل گفتمان درصدد پاسخگویی به این سوال است که عدالت اجتماعی با نشانه مرکزی «سلامت» در گفتمان دولت‏های پس از انقلاب چگونه بازنمایی شده ‌است؟ یافته‌های مقاله حاکی از آن است که «عدالت اجتماعی» در حوزه «درمان و سلامت» در دولت‏های مختلف پس از انقلاب در قالب نشانه‏های متفاوتی بازنمایی شده، اما مسأله «سلامت» همچنان با مشکلات نظری و عملی زیادی روبه‌روست؛ به‏طوری‏که تمرکز اصلی بر مقول...

اصلی این مقاله تحلیل و تبیین روند چرخش گفتمان هویتی حاکم در ترکیه از کمالیسم به اسلام‏گرایی است. در این تحول گفتمانی، اسلام سیاسی با توجه به متغیرهای اجتماعی، تاریخی، ایدئولوژیکی و هویتی در جمهوری ترکیه، نقشی بسیار مهم را برعهده‏دارد. در این پژوهش، ضمن مرور مختصر عناصر هویتی ترکیه در دوره کمالیسم، به واکاوی تقابل گفتمان­های اسلام‏گرایی و کمالیسم و سرانجام علل هژمونیک‏شدن گفتمان اسلام‏گرایی پردا...

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های روابط بین‌الملل برقراری صلح و پرهیز از خشونت و جنگ، است. برای این منظور، مانیفست‌ها و منشورهای بین‌المللی تقریر گشته و سازمان‌ها و نهادهای همکاری فراوانی میان دولت‌ها ایجاد شده است. هدف از این اقدام، هماهنگی میان منافع کشورها و حل‌و‌فصل مسائل میان آنها به شیوه ی مسالمت‌آمیز بوده است. اما آنچه اکنون مشاهده می‌شود شکست فزاینده ی‌ این تجربه است. در شرایط کنونی، شاهد نوعی ...

هدف اصلی مقالۀ حاضر بررسی تحول گفتمان مجمع روحانیون مبارز است که یکی ازگفتمانهای سیاسی مؤثر پس از انقلاب اسلامی بهشمار میرود. برای تحقق این هدف،لازم بود ویژگیهای گفتمان مجمع روحانیون مبارز را مطالعه و نوع و میزان تحول اینگفتمان را در دولتهای جنگ، سازندگی و اصلاحات و دولت فعلی مشخص کنیم.برای این بررسی از نظریۀ گفتمان لاکلا و موفه، به عنوان چهارچوب مفهومی، و از روشتح...

تاریخ مغرب اسلامی تا پایان دولت موحدین، با تحولات سیاسی گسترده ای روبرو شد. یکی از مهم ترین عوامل تحولات سیاسی، استفاده از گفتمان مهدویت توسط برخی از رهبران بود. بر اساس تحقیقات به عمل آمده در این رساله با استفاده از منابع تاریخی سه جریان گفتمان مهدویت خوارج، شیعه و اهل سنت در مغرب شناسایی شد. بربرها که از دیرباز با اندیشه منجی گرایانه آشنا شده بودند، با تبلیغات رهبران خوارج صفری مذهب برغواطه،...

هدف اصلی این مقاله بررسی جایگاه عدالت و گفتگو در رویه‌های امنیت بین‌الملل است. چگونه گفتگو می‏تواند امنیت بین‌المللی عادلانه‌تری به همراه داشته باشد؟ واقع‌گرایی، لیبرالیسم و سازه‌انگاری، از جمله نظریه‌هایی هستند که می‌توانند به خوبی جایگاه گفتگو را توضیح دهند. روند جهانی‌شدن و پدیدارشدن موضوع بنیادگرایی، عملاً گفتگو را وارد حوزه نظریه و عمل می‌کند. به عبارتی، گفتگو با جهانی‌شدن رابطه‌ای دوسویه د...

این پژوهش با بررسی و تبیین شکل‌گیری گفتمان اسلام‌گرایی در ترکیة معاصر، به نقش و تأثیر آن بر سیاست خارجی دولتمردان جدید (با تأکید بر حزب عدالت و توسعه) در این کشور می‌پردازد. طبق یافته‌های پژوهش که بر‏اساس روش تحلیل گفتمان لاکلاو- موفه به‏دست‏آمده‏ است، اسلام‌گرایان نوین ترکیه (در قالب حزب عدالت و توسعه) بازیگرانی‌اند که به‏طور عملی توانسته‌اند یکی از دال‌های مرکزی گفتمان کمالیستی مبنی بر پیروی ...

در مقاله پیش رو بر اساس نظریه گفتمان در آراء لاکلا و موفه، تأثیر گفتمان مشروطیت بر هنجارهای تصویری عصر قاجار در سه دوره تاریخ ایران مورد مطالعه قرار گرفته است .دوره اول سلطنت ناصرالدین شاه (1313-1264 ه.ق)، دوره دوم سلطنت مظفرالدین شاه (1324-1313ه.ق) و دوره سوم سلطنت محمد علی شاه و احمد شاه (1344-1324 ه.ق). در دوره اول شکل گیری گفتمان پیشامشروطیت با مفصل بندی قانون و دال هایی چون «عدالت»، «آزادی...

نوشتار حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش است که عدالت و توسعه در سه گفتمان لیبرالیسم، سوسیالیسم و اسلام چه جایگاهی دارد و نسبت این دو با هم چیست. مطالب، پس از مقدمه، تحت این عنوان ها سامان یافته است: اول ـ جایگاه عدالت در مدل های توسعه لیبرالی (که به دلیل تنوع برداشت ها، در این مقاله، تنها، دیدگاه رالز و هایک، به صورت تطبیقی، معرفی شده است)، دوم ـ عدالت در مدل های سوسیال (که در اینجا سه روایت تخی...