مقالۀ حاضر با تمرکز بر روابط قدرت و مقاومت مندرج در سرمایۀ کلامی گفتمان های رقیبی که در متن منازعۀ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دو دهۀ پیش از انقلاب اسلامی (1357) حاضرند، چگونگی برساخته شدن محدودۀ معنایی و ساختار اجتماعی سوژۀ زن انقلابی را نشان می دهد. بدین منظور، با تکیه بر بنیان نظری و روش شناسی که از پیوند استراتژیک امکانات مفهومی نظریۀ گفتمانی لاکلاو و موفه و نظریۀ تاریخی–گفتمانی وداک برآمده است...

عرفی شدن دین در دو گفتمان اسلام سیاسی وتجدد، دارای معانی متفاوتی است. تجدد در پی عرفی شدن دین است تا مفاهیم اساسی خود را در خارج از حوزه دین معنا دهی کند؛ اما اسلام گرایی در پی عرفی شدن است تا بر اساس تحولات وتغییرات ومقتضیات زمان ودر چارچوب اجتهاد، به مسائل ونیازها در دایره شریعت پاسخ دهد. در تاریخ معاصر ایران این دو گفتمان مبنای بسیاری از تحولات سیاسی ـ اجتماعی است وبرای تحلیل آنها باید با عص...

از سال 2011، منطقۀ خاورمیانه دچار دگرگونی‌های سیاسی- اجتماعی عمیقی شد، این قیام‌های مردمی که از کشور آفریقایی تونس آغاز شد، به کشورهای خاورمیانه نیز سرایت کرد و ساختارهای پیشین قدرت را تحت‌تأثیر قرار داد. چگونگی مدیریت و جهت‌دهی به این تحولات، پرسش اصلی این مقاله است. در واقع، پرسش اصلی این است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به ایجاد تغییرات در منطقة خاورمیانه در سال‌های 2014-2011 چگونه پرد...

این پژوهش درصدد توضیح و تبیین تأثیرپذیری تسخیرکنندگان سفارت آمریکا(دانشجویان پیرو خط¬امام) از اندیشه¬های گفتمان اسلام¬گرا، گفتمان بومی¬گرا،گفتمان چپ و ملی¬گرا در دهه¬های 40و50 می¬باشد. البته برای روشن شدن موضوع نیم نگاهی هم به دوره¬های قبل از این تاریخ دارد. پژوهش حاضر از یکسو درصدد توضیح وجود بی¬اعتمادی نسبت به آمریکا _ ناشی از کودتای 28مرداد 1332_ است که با حمایت آمریکا از حکومت پهلوی در طول ...

تلاش متفکران ایرانی با مسئله غرب‌شناسی منجر به شکل‌گیری طیف‌های مختلف فکری از غرب‌زدگی تا غرب‌ستیزی شده است. در این میان، شناخت دیدگاه‌های ِمتفکران فعال ِگفتمان اسلام انقلابی در محیط جمهوری اسلامی بخاطر تاثیرگذاری در سپهر نظر و عرصه عمل حایز اهمیت است. شناخت ماهیت و نوع نگاه آیت الله خامنه‌ای به تمدن غرب  مسئله‌ای اساسی در فهم جهت گیری و چگونگی تعامل یا تقابل  انقلاب اسلامی با این پدیده می‌باشد. ...

جمهوری اسلامی ایران دوره های امنیتی گوناگونی را پشت سر گذاشته است. نوشتار حاضر با بهره‌گیری از روش «تحلیل گفتمان» به این پرسش می‌پردازد که گفتمان امنیتی دولت‌های نهم و دهم از چه عناصر گفتمانی برخوردار بود و چه آثار و پیامدهایی داشت؟ مقاله حاضر بر حول این فرضیه شکل گرفته که «گفتمان دولت‌های نهم و دهم بازگشتی دوباره به گفتمان قبض و بسط انقلابی است که در شرایطی متفاوت و با مؤلفه‌هایی دیگرگون صورت ...

چکیده انقلاب اسلامی و در پی آن، تأسیس نظام جمهوری اسلامی مناسبات جدیدی را در روابط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و گفتمان نو پدید آورد که هدف آن، نوسازی جامعه بر اساس احکام شریعت بود. در گفتمان جدید، سازه‏های هویت از طریق الهیات سیاسی مبتنی بر اسلام شیعی ترسیم قدرتمندی از هویت شهروند مسلمان  را فراهم آورد که مورد پذیرش داوطلبانه بسیاری واقع گردید. این منطق ارزشی یک نظام معن...

مقاله حاضر به تبیین تأثیر تحولات موسوم به بیداری اسلامی در منطقه عربی بر نظم نوین منطقه ای و در حال ظهور در خاورمیانه می پردازد. مطابق فرضیه مقاله، سه سناریو یا چشم انداز محتمل و ممکن برای نظم نوین منطقه ای در روند بیداری اسلامی وجود دارد که در حال رقابت و یادگیری منطقه ای هستند. این سناریوها یا روایت های سه گانه را می توان با عناوین نظم اسلام گرایی انقلابی، نظم اسلام گرایی سلفی و نظم اسلام‏گرا...

رژیم های انقلابی ماهیت گوناگونی داشته و در اشکال متنوعی ظاهر گشته اند. در برخی از شرایط، دیکتاتوریهای نظامی، حزبی و فردی ایجاد شده و در برخی از مواقع، رژیم های دموکراتیک از انقلاب سر برآورده اند. انقلاب به عنوان یک عامل، فی نفسه رژیم را دموکراتیک یا اقتدارگرا نمی سازد. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک رژیم انقلابی بر اساس نظریه دموکراتیزاسیون و سکولاریزاسیون موردی تلقی می گردد که قابل تبیین نیست...

انقلاب اسلامی ایران تحولی عظیم و بنیادی و انقلابی معنوی بود که بسیاری از ساختارها را درهم شکست و تحولات اجتماعی و انقلابی در جهان را نیز دچار تغییراتی کرد، به همین دلیل تأثیر شگرف و متفاوتی در صحنه جهان گذاشت. این تحول بنیادین که به رهبری امام خمینی(ره) به وقوع پیوست براساس اصولی بنا نهاده شد که نشأت گرفته از مذهب تشیع بود و با خیلی از انقلابهای مادی گرای عصر حاضر متفاوت بود، از این رو چالشهای ...