شعر جاهلی را باید آیینة تمام نمای زندگی اعراب جاهلی دانست؛ شعری که تصویرگر حیات مردم آن دوران بوده و پیرامون آن شکل می‌گیرد. شاید بتوان گفت بحث اطلال در مقدمة قصاید جاهلی و توجه به آن، از رایج‌ترین موضوعات شعر جاهلی به شمار می­آید. وقوف بر اطلال، و گریستن بر آنها، به شعر جاهلی محدود نشده، و شاعران دوره‌های بعد نیز از این فن در مقدمة قصاید خود بهره برده‌اند، حتی در عصر عباسی نیز با وجود کمرنگ شد...

چکیده: وصف یکی از پُربسامدترین اغراض شعری در ادبیات عربی است و «طبیعت» در میان این فن شعری از اهمیت والایی برخوردار است؛ چرا که طبیعت دارای تأثیر شگرف بر روح و جان شاعران عرب به ویژه در دوره هایی بوده که انسان، پیوندی ناگسستنی با طبیعت داشته است. طبیعت بیابانی و وحشی سرزمین شبه جزیره در دوره جاهلی و طبیعت بکر و زیبای اسپانیای دوره اسلامی، نمی توانسته تأثیری در جان و جهان اندیشه شاعران این دو دو...

چکیده موضوع و طرح مساله: بررسی سبک شناختی وزن شعر فارسی یکی از موضوعات مهم و مهجور حوزهء ادبیات فارسی است که تا کنون کمتر به آن پرداخته شده است.در این تحقیق بسامد اوزان بکار رفته در دیوان رودکی،ناصرخسرو و خاقانی مورد بررسی قرار گرفته است و وجه اشتراک و تفاوت آنها از این نظر بیان شده است، هدف از این کار نشان دادن سیر بکار گیری اوزان در دوره های مختلف بوده است و اینکه این بسامد های وزنی در دوره ...

چکیده     ابن عباس به عنوان یکی از مفسران بزرگ و بلند مرتبه قرآن کریم از شعر جاهلی برای فهم و درک واژگان نامأنوس قرآن کمک می­جسته است. پرسش­های نافع بن ازرق و پاسخهای ابن عباس با استناد به اشعار جاهلی که قریب به دویست مورد است، سندی است دالّ بر تاکید بسیار این مفسر برجسته بر اهمیت شعر در بیان لغات غریب قرآنی. این شیوه که از آن به «تفسیر لغوی قرآن» تعبیر می­شود به اذعان اکثر محققان علوم قرآنی، ...

پرداختن به موضوع زنان وادبیات آن درهردوره از ادبیات عربی زمینه ای است که از جنبه های گوناگون به آن پرداخته شده است. این پژوهشها به هیچ وجه با پژوهشهایی که در زمینه ادبیات مردان انجام شده است برابری نمیکند و یا حتی قابل برابری با آن نیست وشاید این عدم برابری به علت این دیدگاه باشد که ادبیات مردان وزنان از نظر کمیت با یکدیگر برابری نمی کنند. حقیقتی که نگارنده را برآن داشت که موضوع زنان شاعر در عص...

یکی از شعرهای مشهور جاهلی، قصید ایست 23 بیتی که به شاعری یهودی به نام سموأل منتسب است. در این مقاله دربارهء صحت یا عدم صحت انتساب شعر او به دیگران بحث وگفتگو شده، و به ترجمه قصیده پرداخته شده است. در ادبیات عرب، دوره جاهلیت اهمیت ویژه ای دارد، زیرا اهم تاریخ پیش از اسلام را بیان می کند و هم نشان دهنده پیشرفت ادبیات در دوره جاهلیت است که همین امر خود بستری را در جامعه آن روز فراهم می سازد تا اعج...

چکیده نوستالژی و درد ناشی از آن ریشه در میراث فکری و دینی ما دارد، امّا آن چه این موضوع را تازگی می-بخشد بروز شرایط مدرن و شهرنشینی و تبعات ناشی از آن است که موجب بروز انبوهی از ناراحتی های روحی از جمله" بیگانگی" گردیده است. در جستار پیش رو، نگارنده بر آن است تابه بررسی این پدیده ی روانی در سروده های دو شاعر معاصر عراقی و ایرانی، "نازک الملائکه"و"فروغ فرّخزاد"، بپردازد. تحقیق نشان از آن دارد که...

رثا عالی ترین نمونه شعر عاطفی، صادق ترین نوع شعر، به عنوان یکی از اغراض مستقل شعری از گذشته های دور نقشی پر رنگ بر صفحه شعر شاعران داشته است. رثا به سه دسته «ندب ، تأبین و عزا» تقسیم می شود و از اغراض پرکاربرد شاعر جاهلی و آیینه اعتقاد و نگرش وی نسبت به مسأله مرگ است. مرثیه پاره ای از پیکر? ادبیات در صدر اسلام نیز به شمار می آید. اسلام با ظهور خود باورها و اندیشه های تازه ای را به میان آورد ...

اهدافی که این پایان نامه به دنبال تحقق آن ها بوده بدین شرح است: 1- بررسی ادیان موجود در دوره جاهلی به منظور شناخت منابع و سرچشمه های اندیشه دینی در شعر جاهلی 2- استخراج مصادیق ونمونه های اندیشه دینی در شعر جاهلی و تحلیل و دسته بندی آن ها 3- بررسی میزان عمق اندیشه دینی در نزد شعرای دوره جاهلی و تناقص آن با عملکرد آن ها 4- بررسی وجوه تشابه اندیشه دینی دوره جاهلی با اندیشه دینی اسلامی و مطال...

شعر جاهلی ما را از اوضاع اجتماعی ، سیاسی ، تاریخی و اقتصادی آن دوران آگاه می کند و همچنین یکی از منابع مهم تاریخی برای آگاهی از اوضاع قبل از اسلام است از این روی ( دیوان العرب ) اطلاق کرده اند . از آنجا که شاعر جاهلی به شدت تحت تاثیر پدیده های حسی و مادی است و تنها زندگی پیرامون خود را می بیند ، عنصر واقع گرایی را می توان در اشعار او بوضوح دید. با نگاهی دقیق به شعر آن دوره می توان پی برد که این...