با وجود سال‌ها ناکامی در بومی‌کردن علوم اجتماعی در ایران، امروزه همان پروژه با عنوان اسلامی‌کردن علوم انسانی با لحنی شدیدتر و تسامح کمتر دوباره مطرح شده است. یکی از چالش‌های تاریخی بین علوم اجتماعی و قلمرو قدرت در ایران این است که برخلاف علوم طبیعی دولت امکان تسلط کامل بر علوم انسانی و بهره‌برداری از آن را به‌عنوان ابزار مقوم سلطه نیافت. از طرف دیگر، دولت به موضوعات علوم اجتماعی مانند مسائل و آ...

حزب عدالت و توسعه با چهره ای دموکراتیک و عملگرا به عنوان یک حزب فراگیر در صحنه سیاسی ترکیه ظاهر شد و با ایجاد تغییرات و تحولات جدی در سیاست داخلی و خارجی این کشور موفق شد تا حد زیادی بر شکافهای اجتماعی ، قومی ، مذهبی و سیاسی ترکیه که ریشه در تاریخ این کشور دارند فائق آید و آرای حزب را در انتخابات پیاپی سراسری ومحلی افزایش دهد. . از اواخر دهه 2010 میلادی هنگامی که حزب عدالت و توسعه توانست پایه‌ ...

تاریخ تحولات سیاسی ایران و جهان بیانگر این واقعیت انکار ناپذیر است که رقابتها و کشمکش ها و بحرانهای جانشینی یکی از مهمترین مباحث چالش بر انگیز در تمام حکومتها بوده و حتی امروز نیز در بسیاری ازکشورهای سلطنتی جهان صادق است. منازعات مذکور که در بیشتر مواقع به بحران شص اساسی سیاسی تبدیل می گردید، در پرتو مجموعه ای از عوامل و از جمله: فقدان قوانین مدون و مشخص جانشین، قدرت استبدادی سلاطین، منافع و مط...

هر گونه تلاش جامعه شناسانه برای تعیین این مسأله که آیا اسلام مانع پیشرفت سرمایه داری صنعتی شده است یا نه‘ باید در متن تحلیلی جامعتر و وسیع تر از مشخصات کلی اجتماعی‘ سیاسی و اقتصادی تمدن اسلامی انجام می گیرد. این مساله گسترده جامعه شناسی تطبیقی‘ به نوبه خود‘ نمی تواند از انزاع دیرینه بر سر شباهت ها و تفاوت های تکامل تاریخی عالم اسلام جهان و مسیحیت مجزا گردد. بدینسان‘ مطالعاتی که برای بررسی روابط...

همزمان با آغاز تحولات کشورهای عربی در سال 2011 در سوریه اتفاقاتی افتاد که منجر به بروز یک بحران نه تنها در این کشور بلکه درمنطقه ی خاورمیانه شد. آنچه در این بحران حائز اهمیت است، نحوه ی رفتار کشورهای قدرتمند بخصوص اعضای دائمی شورای امنیت است که به استناد منشور سازمان ملل وظیفه ی حفظ و حراست از صلح و امنیت بین المللی برعهده ی آنها گذاشته شده است. اما واکنش مثبتی از سوی این سازمان مشاهده نشد و نه...

در نگاه به تحولات معاصر ایران زمین دیدگاه های گوناگونی مطرح شده است. تلاش این نوشتار آن است که ضمن معرفی نظریه ی «اجتماع گرایی» (communitarianism) با بهره گیری از آن به بررسی تاریخ اندیشه ی سیاسی ایران معاصر بپردازد. الگوی اجتماع گرایی به عنوان یکی از رویکردهای پست مدرن، جریانی است که سنت فلسفی و سیاسی مکتب مسلط غرب؛ لیبرالیسم و برخی از مبانی دوران مدرنیته را به زیر سؤال برده است. با استفاده از...

تاریخ تحولات سیاسی ایران و جهان بیانگر این واقعیت انکار ناپذیراست که رقابت ها ،کشمکش ها و بحران های جانشینی یکی ازمهم ترین مباحث چالش برانگیز درتمام حکومت ها بوده وحتی امروزه نیز در بسیاری ازکشورهای سلطنتی جهان صادق است. در این میان تاریخ ایران دوره ی اسلامی به خصوص در حکومت های اثرگذاری چون سامانیان و دیلمیان نمونه های بسیاری از چالش و ستیز بر سر تاج و تخت و جنگ ها و شورش های منبعث از آن را به...

فهم جغرافیای سیاسی، مستلزم درک کنش متقابل جغرافیا و سیاست است. از زمان طرح دانش واژة جغرافیای سیاسی، از این علم تعاریف و تفاسیر مختلفی ارائه شده است که اغلب آن­ها تابع پارادایم حاکم و تخصص مفسران بوده اند. تفاسیر جدید نیز متأثر از مکتب فضا، به گزارة «جغرافیای سیاسی به مطالعة کنش متقابل فضا و سیاست می پردازد» بسنده کرده اند. پرسش­وپاسخ ها در جامعة دانشگاهی ایران نیز گویای آن است که این گزاره، به...

جنبش جنگل در دهه‌های نخست سده بیستم و هم زمان با شروع جنگ جهانی اول در گیلان به وقوع  پیوست. با توجه به شرایط بحرانی جهان، روسیه، انگلستان،آلمان و عثمانی سعی داشتند از جنبش جنگل برای­کامیابی‌های سیاسی خود سود جویند. شکل‌گیری انقلاب بلشویکی در روسیه و طرح انترناسیونالیسم جهانی و همچنین گرایش برخی از رهبران جنبش جنگل به بلشویزم، وحشت انگلیسی‌ها را برانگیخت ­­و این موضوع موجب دخالت آنها در مسائل م...

چکیده بخشی از رفتار سیاسی بازیگران بین‌المللی در قالب ایجاد چالش ژئوپلیتیک در مناسبات واحدهای سیاسی نمود می‌یابد که هدف آن تحمیل اراده یا افزایش هزینه‌های مادی و معنویِ کشور رقیب است. منطقه ژئوپلیتیک خلیج فارس عرصه هماوردی دو سازه هویتی ایرانی-شیعی در برابر سازه هویتی عربی-سنی و کشمکش سرزمینی کشورهای منطقه بوده که در این میان مناسبات ایران و امارات متحده عربی بر سر مالکیت جزایر سه‌گانه، نمود رس...