چکیده برخی از علوم، ابزاری دراختیار گسترش علوم دیگر هستند. همان طور که منطق را ابزاری برای نگهداری فکر از خطا می دانند و قواعد آن را برای صحیح فکر کردن و استدلال منطقی ارائه کردن در علوم بسیاری بکار می برند. هرمنوتیک نیز که به عنوان دانش تفسیر و تبیین شناخته می شود، هر چند در آغاز برای تفسیر متون مقدس شکل گرفت، ولی در سیر تکاملی خود در بسیاری از علوم، کاربرد خود را نشان داد و به گسترش آنها کمک...

متن حاضر نمایة «پژوهشنامه علوم سیاسی» فصلنامه علمی ـ پژوهشی انجمن علوم سیاسی ایران، از شماره یکم (زمستان 1384) تا هجدهم (بهار 1389) را شامل می شود. این شمارگان حاوی 119 «مقاله علمی ـ پژوهشی» است که از شماره اول تا هفتم، هر مجلد حاوی شش مقاله، و از شماره هشتم تا هجدهم، دربرگیرندة 7 مقاله علمی است. نمایة حاضر در سه بخش، «نمایه عنوان»، «نمایه پدیدآورندگان» و «نمایه موضوعی» تنظیم شده و امید است دست...

هژمونی آموزه های علمی سیاسی مدرنیستی وفرامدرنیستی غربی پارادایم غالب علمی وآموزشی سیاسی دانشگاه ها وحتی تدریجاً مراکز علمی، آموزشی وپژوهشی حوزوی را در می نوردد. بحرانی بودن وبحران زایی دانش سیاسی جدید، از سویی، پیشینه وپشتوانه مدنی ایرانی واسلامی، از سوی دیگر ونیز هوشمندی، نوگرایی وباورمندی نیروها ونهادهای ایران اسلامی، تجدید یا تأسیس دانش سیاسی را ایجاب می کنند. اصلاح ساختار سیاسی وعلمی کشور هم...

هدف برنامۀ درسی دانشگاهی رشتۀ علوم سیاسی، افزون بر آموزش و پژوهش در علم سیاست، تربیت افراد کارآمد با توانایی علمی بالا برای تجزیه و تحلیل مسائل سیاسی کشورهای جهان است. یک برنامه ریزی مطلوب باید دربرگیرندۀ این نکته باشد که یک فرهیخته می بایست به چه مهارت هایی مجهز باشد تا بتواند در بازار کار حضور مؤثر پیداکند؟ امروزه فرهیختۀ علوم سیاسی به انبانی از انبوهه واژگان و مفاهیم تبدیل شده و این توان را ...

در پاسخ به این پرسش که چرا روشنفکری دینی ارگانیک پس از مدتی در جمهوری اسلامی ایران تبدیل به غیرارگانیک شد.این رساله می کوشد با استفاده از متدلوژی اسکینر وچارچوب نظری بازخود اندیشی تعامل بین روشنفکری دینی وجمهوری اسلامی ایران را مورد مطالعه قرار دهد. ابتدا مفهوم روشنفکری از ایده های گرامشی اقتباس شده وسپس مفهوم مورد نظر از روشفکری دینی نیز به همین شکل بسط داده شده است.آنگاه به طور گزینشی دو روشن...

در این مقاله ابتدا به مثالهای فکری(پارادیم ها)در پژوهشهای حوزه علوم انسانی و اجتماعی اشاره شده است . بر این اساس رویکرد پژوهش کیفی و رویکرد پژوهش کمّی در علوم تربیتی مورد نظر قرار گرفته است . پس از آن مطالعه موردی به عنوان یک روش پژوهش ‘ که میتواند به شیوه کیفی و کمی انجام پذیرد ‘ توصیف شده و مراحل انجام آن بیان گردیده است. سرانجام‘به عنوان مثالی از کاربرد مطالعه موردی‘نتایج یک پژوهش‘که درباره ن...

هرچند مطالبه­ی بومی­گرایی برای رشته­ی علوم سیاسی ایران، سابقه­ی نسبتاً طولانیِ حدود سی ساله بعد از انقلاب اسلامی دارد، امّا این پدیده، طیِّ دو یا سه سال اخیر، تحت اراده­ی نظام سیاسی، به میزانی تشدید شده که موضوعِ «تحوّل ماهوی و بنیادین علوم انسانی» و به تبع آن علوم سیاسی، در دستور کار متولّیان نظام آموزش عالی کشور قرار گرفته است. به نظر می­رسد، به دلیل برخی همانندی­ها بین جامعه و انقلاب ایران و چین، بر...

این مقاله با هدف فراهم نمودن مقدمه‌ای کلی درباره برخی مفاهیم نظری‌ِ اساسی و مورد استفاده در پژوهشهای علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی، نگارش یافته است. ابتدا، سه اصطلاح «فرا نظریه»، «نظریه» و «الگو» که در عنوان این نوشته آمده، تعریف و بررسی شده و سپس، مثالهای بیشتری از موقعیتی که پژوهشگر ممکن است الگو یا نظریه‌های گوناگون موجود در پژوهشهای اطلاع‌جویی را مورد توجه و آزمایش قرار دهد، فراهم آمده...

یکی از مهم ترین دوره های حکومتی در ایران،در عصر صفویه می باشد که به رغم اهمیت زمانی این دوره و وجود منابع غنی پژوهشی مانند نسخ خطی و سفرنامه ها متأسفانه در زمینهء اسناد-که مهم ترین منابع تاریخ پژوهی به شمار می روند-فقیر و تهیدست می باشیم؛زیرا سندهای آن عصر غالبا از میان رفته و اکثر پژوهشهای موجود بر پایهء منابع تاریخی صورت گرفته است.در زمینه هائی همچون موضوعات اداری،مالی و اجتماعی-که دچار ضعف م...

علوم سیاسی، به مثابه یک رشته دانشگاهی، علمی است متکثّر و متنوّع، به گستره سیاست در همه ابعاد آن. در ایران بعد از انقلاب اسلامی، بحث در مورد بومی گرایی در همه امور، از جمله علوم مدرن، مطرح بوده؛ اما ظاهراً در سال های اخیر، بومی کردن علوم انسانی و به تَبَع آن علوم سیاسی، قوّت و شدّت بیشتری یافته است. حال، سوال این است که بومی گرایی در علوم سیاسی به چه معنا هایی است؟ و کدام یک از آنها، ارجح است؟ بومی شدن...