تحلیل حرکتی سامانه گسلی کوشک نصرت در ناحیه شمال ساوه نشان می‌دهد که سازوکار این گسل (با راستای WNW-ESE)، در زمانی پس از میوسن زیرین، از راستالغز- مورب‌لغز معکوس راست‌بر به مورب‌لغز معکوس چپ‌بر (در برخی پهنه‌ها تا راستالغز چپ‌بر) تغییر کرده است. شواهد ساختاری بازمانده از حرکت راست‌بر گسل عبارتند از: 1) حوضه کششی کوشک نصرت که در نتیجه خمیدگی راست پله مسیر گسل در شمال ساوه توسعه یافته و در داخل آن...

بهمن یکی از انواع حرکات تودهای است که به حرکت سریع تودهای از برف در جهت شیب دامنه اطلاق میشود. بهمنها در مسیر حرکت خود علاوه بر برف، سن و خاک و گیاه را حمل میکنند و منجر به آسیب رساندن به خطوط ارتباطی، ساختمانها و خطوط انتقال نیرو در مسیر حرکت بهمن میشوند. بنابراین ضروری است مناطق بهمن خیز شناسایی شود اقدامات جدی در جهت جلوگیری از خسارت بهمن صورت گیرد. در این پژوهش دامنههایی که دارای پتانسیل...

بازالت‌های جوان آذربایجان‌شرقی در پهنه البرز باختری- آذربایجان جای گرفته‌اند. تکاپوهای آتشفشانی از پلیوسن تا کواترنری با بیرون‌آمدن گدازه‌ها از سیستم‌های شکستگی و گسل‌ها روی داده است. سنگ‌ها الیوین‌بازالت و تراکی‌بازالت هستند. کانی‌های اصلی آنها الیوین، پیروکسن، پلاژیوکلاز در خمیره‌ای شیشه‌ای و یا ریز‌بلور هستند. بافت این سنگ‌ها هیالوپورفیریتیک و هیالومیکرولیتیک پورفیریتیک با درشت‌بلورهای الیوی...

دگرشکلی در خاور ایران ناشی از فعالیت پهنه های گسلی با روندهای متفاوت می باشد. در محدوده ی بین این پهنه های گسلی یکسری مناطق گوه ای شکل ایجاد شده است. منطقه ی مورد مطالعه یکی از این پهنه های گوه ای شکل است که در بین دو گسل امتدادلغز راستگرد کوچ با روند شمالی– جنوبی و شاه آباد با روند شمال باختری– جنوب خاوری قرار گرفته است که دگرریختی های متنوعی در آن (از جمله گسل خوردگی و چین خوردگی سنگ های رسوب...

در این نوشتار با استفاده از پیشینه لرزه­خیزی در منطقه زمین‌ساختی البرز، به شناسایی مکان­هایی می­پردازیم که بیشترین احتمال را برای رویداد زمین­لرزه در این ناحیه دارند. در این راستا، متغیرهای لرزه­خیزی (a، b) در ناحیه البرز، به صورت محلی و برای نقاطی با فاصله 10 کیلومتر از یکدیگر محاسبه شده و نقشه متغیرهای لرزه­خیزی منطقه به‌دست آمده است. نقاطی از نقشه مش­بندی شده منطقه که دارای کمینه­ مقدار b هس...

رخداد سیمیرین در شمال ایران حاصل برخورد قاره‌ای است که با ناپیوستگی‌های  ناحیه‌ای و تغییرات شدید در رسوبگذاری همراهی می‌شود. بررسی‌های تنش دیرینه در گستره البرز نشان می‌دهد از نورین تا باژوسین میانی (گروه شمشک)، کشش در راستای 030 درجه توسط گسل‌های عادی همزمان با نهشت صورت گرفته است. نویسندگان  این مقاله زمین‌ساخت کششی را همزمان با مراحل کافت‌شدگی حوضه کاسپین جنوبی می‌دانند. در البرز مرکزی، سازن...

سازوکار راستالغزی خاور ایران در طی 5 میلیون سال گذشته موجب ایجاد گسل‌های راستالغز فعال در پیرامون و درون بلوک لوت شده است. مقدار نرخ لغزش در طی کواترنر سامانه گسلی نهبندان شامل نه خاوری و باختری در خاور پهنه لوت حدود mm/year5 و روی سامانه گسلی نایبند در باختر پهنه لوت حدود mm/year3/0 ±7/1 اندازه‌گیری شده است. بر این اساس میزان نرخ لغزش از باختر به خاور پهنه لوت نسبت افزایشی قابل توجهی دارد. شرا...

همچنین مطالعات آماری صورت گرفته بر روی پهنه های لرزه زای معرفی شده حاکی از این امر است که پهنه لرزه زای مکران با ضریب لرزه خیزی نسبی 581/0 دارای بیشترین احتمال وقوع زمین لرزه با بزرگای بالا می باشد و پهنه لرزه زای البرز با وجود ضریب لرزه خیزی نسبی 021/1 دارای کمترین احتمال وقوع زمین- لرزه با بزرگای بالا می باشد. مطالعات حداکثر شتاب افقی زمین نیز بیانگر این مطلب است که بیشترین خطر لرزه ای در پهن...

منطقه ی مورد بررسی در دشت مغان و در پهنه ی البرز باختری قرار دارد. برای شناخت شرایط دما و فشار ساخت سنگ های آتشفشانی و تأثیر آن بر رسش مواد آلی موجود در سنگ های رسوبی دشت مغان بررسی های ژئوترموبارومتری (زمین دما فشارسنجی) انجام شد. در ژئوترموبارومتری از مقدار تیتانیم در بیوتیت، از شیمی آمفیبول-پلاژیوکلاز به عنوان ترمومتر، همچنین از مقدار آلومینیوم هورنبلند به عنوان بارومتر و از ترکیب بیوتیت برا...

شاخص‌های زمین‌ریخت‌شناسی زمین‌ساخت فعال ابزار مفیدی برای بررسی تأثیر فعالیت زمین‌ساخت در یک ناحیه است.‌محاسبه این شاخص‌ها به وسیله نرم‌افزارهایArcGIS و سنجش از دور (RS)، در یک منطقه بزرگ برای تشخیص ناهنجاری‌های احتمالی مرتبط با زمین‌ساخت فعال سودمند است.این روش به‌ویژه در مناطقی که کار مطالعاتی کمی برروی فعالیت زمین‌ساختی آن با استفاده از این روش صورت گرفته مانند حوضه آبریز کارون بزرگ، می‌تواند...