مسجد کبود تبریز یکی از نفایس معماری ایرانی است که با وجود اهمیت بی بدیل این بنا در منظومۀ میراث معماری ایرانی، ابهاماتی دربارۀ آن وجود دارد. مقالۀ حاضر به بررسی یکی از این ابهامات می پردازد که دربارۀ ویژگی های سبکی این مسجد است،. دلیل تردیدها دربارۀ شیوۀ معماری این بنا، مربوط به هندسۀ پلان و ترکیب حجمی خاص آن است که باعث شده این بنا از دیگر نمونه های معماری مسجد در ایران متمایز باشد. شیوۀ معمار...

عناصر معماری همواره در جهت آسایش انسان طراحی می‌شده‌اند. یکی از این عناصر یخچال‌ها هستند که در آنها برای فصل‌های گرم سال یخ تهیه می‌شده است. هندسه از عوامل تأثیرگذار در طراحی عناصر معماری است. با شناخت فرم‌های گوناگون اجزای یخچال‌های هر منطقه ازجمله استان کرمان و گونه‌بندی آنها، توانمندی معماران در آشنایی با رموز هندسی به‌کاررفته در آنها آشکار خواهد شد. هندسه به‌طور مستقیم در شکل و فرم دیوار سا...

ارزش‌های بومی و منطقه‌ای نزد صاحب نظران و هنرمندان بسیار پر اهمیت‌تر از آن است که بتوانند علاقه فزاینده به جهانی شدن را در آن‌ها ایجاد کند. معماری پایدار که در بناهای سنتی ایران وجود دارد، با شاخصه‌هایی چون توجه به ویژگی‌های اقلیمی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی- فرهنگی عجین می‌باشد. در معماری سنتی ایران ساختمان براساس فرهنگ و هویت قومی ایرانی شکل گرفته است و هیچگاه نوع پلان بر خلاف باورهای دینی...

فرم در معماری ایران نقش عمده‏ای ایفا می‏کند. چهارتاقی گونه‏ای از فرم‏های متداول در معماری ایران است و پیشینه‏ای کهن دارد. که با بررسی ساختار و مطالعه روند شکل‏گیری و توسعه آن می‏توان با سیر تحول و تداوم معماری اعصار متمادی ایران آشنا شد. خراسان، از نگاه تعدادی از محققان، خاستگاه معماری چهارتاقی و فرم چلیپایی و پلان چهار ایوانی است نگارندگان مقاله، با این رویکرد، به مطالعه سیر تحول و تداوم فرم چ...

در میان آموزه‌های استاد پیرنیا درباره معماری سنتی ایران، آنگاه که سخن از معماری خانه به میان می‌آید، به «مستطیل طلایی ایرانی» و کاربرد گسترده آن توسط معماران سنتی اشارات صریحی می‌شود. ایشان مستطیل محاط در شش ضلعی منتظم را مستطیل طلایی ایرانی نامیده‌اند و اظهار داشته‌اند که معماران ایرانی در طرح حیاط مرکزی و اتاق‌های خانه‌ها از این مستطیل یا مستطیل نصف آن استفاده می‌نمودند. این موضوع توسط نویسند...

بادگیر‌ها در سیمای شهرهای قدیمی مناطق گرم و مرطوب پس از مناره‌های مساجد، نقطه اوج خط آسمان شهر قلمداد می‌شوند. بادگیر که جزء جدایی‌ناپذیر خانه‌های لافت بوده در اکثر خانه‌ها به‌تدریج عملکرد خود را از دست داده است. اتاق‌هایی که در ارتباط با بادگیر بوده‌اند عملاً تبدیل به یک فضای بدون استفاده ‌شده‌اند. در بسیاری از خانه­ها تعمیر بادگیر صورت نمی‌گیرد و در بازسازی خانه‌ها این عنصر تخریب می‌گردد. در خ...

در این مقاله تلاش شده است تا مفهوم بینامتنی بودن مفاهیم سنتی و نوین در جهان بینی منبعث از سنت و جریانات نحله های فکری دوران جدید- تجدد، فراتجدد، واسازی و فولدینگ- با رویکرد نشانه شناختی در آثار شهرسازی و معماریِ معمار اندیشمند پیتر آیزنمن، با رجوع به آثارش و تحلیل دقیق نشانه شناختی هر کدام، مورد اشاره قرار گیرد. روش تحقیق مقاله حاضر، توصیفی- تحلیلی است که از روش استدلال منطقی با ابزار گرداوری اط...

ضرورت منظم بودن سازه‌های بتنی قالب‌تونلی در پلان و ارتفاع، علی رغم تسریع روند ساخت و تضمین کیفیت بالاتر، محدودیت‌های زیادی از نظر طراحی معماری بدنبال داشته و در عرصه‌هایی که امکان ساخت به صورت متقارن وجود نداشته باشد، کاربرد این سیستم را محدود می‌سازد. فقدان مقدار مشخصی برای ضریب رفتار در آیین‌نامه‌های فعلی زلزله نیز، از چالش‌های مهم در طراحی این سازه‌ها است. در این مطالعه به بررسی رفتار لرزه‌ا...

پس از ورود ابزارهای دیجیتال به حوزه معماری تحولات شگرفی در زمان محدود در این حوزه رخ داد. این ابزارها که در ابتدا برای انجام ترسیمات معماری استفاده می شدند، پس از طی مدت زمانی به ابزارهایی سودمند برای حل مسائل معماری بدل شدند. برخلاف نو ظهور بودن کاربرد ابزارهای دیجیتال، شیوه تفکر الگوریتمیک که نیازمند درک ریاضی، قدرت درک داده ها و توانایی حل مسئله می باشد، قدمتی طولانی دارد. روشهای الگوریتمی...