رساله حاضر بررسی ساختواژی کلیدر جلد 5-6 اثر ارزنده معاصر است که نویسنده آن محمود دولت آبادی می باشد. وی در این داستان گفتار شخصیت ها را عینا به لهجه محلی سبزواری منعکس نموده است . این تحلیل به منظور دستیابی به واژه های اصیلی است که در راه تحول زبان جزء واژه های محلی باقی مانده اند. شکافتن این واژه ها و دست یابی به بن مایه آنها ما در ساختن واژه های جدید رهنمون خواهند شد. در این تحلیل، واژگانی که...

چکیده از دیر باز، اگر چه شاعران در تنگنای وزن و قافیه گرفتار بوده اند؛ اما دقت در بارِ معنایی واژه ها و تلاش در به کارگیری بهترین کلمات، آنها را قادر ساخته است تا بیش از نثر نویسان خلاقیت لغوی و ترکیبی داشته باشند. شاعر با ایجاد لغات جدید یا استفادۀ نو از همان لغات گذشته؛ اولا در غنای کلام خویش کوشیده است و ثانیا در دو بخش خلق لغات جدید و ایجاد معانی متعدد برای آنها، زبان سرزمین خویش را زنده و پ...

موضوع صفات در زبانهای روسی و فارسی در برابر زبان شناسان و متخصصان علم فیلولوژی طیف وسیع و متنوعی را باز مینماید.مهمترین وظیفه در این کار پیش رو، مطلعه این بخش از زبان از لحاظ گرامری بصورت کلی و از لحاظ معناشناسی بصورت جزئی و بخصوص در ارتباط با صفات دارای چند معنا، صفات متشابه و صفات هم ریشه به تفصیل میباشد. با مطالعه این موضوع میتوان ویژگیهای ذیل را مشخص کرد: 1) تنوع در استفاده از کلمات چند مع...

پژوهش حاضر به منظور بررسی تحولات فارسی بر اساس بیست نسخه خطی متعلق به سده های پیشین و تطبیق آن نسخه ها با یکدیگر انجام شده است. آنچه تاکنون در مورد املای فارسی گفته و نوشته اند، مربوط به دوره ی معاصر بوده و تاکنون تحقیقی در زمینه ی املای نسخه های خطی صورت نگرفته است و تنها در مقدمه ای که مصححان نسخه های خطی بر متون تصحیح شده نوشته اند، پاره ای ویژگیهای املائی نسخه های یک کتاب را برشمرده اند. سع...

کمی دقت در گفتار گویشوران سیستانی، این مساله را محرز سازد که ساختواژه گویش سیستانی قابل بررسی است و می توان آن را در قالب ساختواژه تصریفی و اشتقاقی توصیف نمود. این پژوهش سعی دارد به بررسی زبانشناختی ساختواژه تصریفی- اشتقاقی گویش سیستانی بپردازد . انجام بخش عملی پژوهش که شامل جمع آوری داده های زبانی است در شهرستان زابل از طریق فهرست واژگان، مصاحبه ، ضبط گفتار آزاد و منابع مکتوب صورت گرفته است. ت...

ساختمان واژگان را در بخشی از دستور زبان بنام صرف بررسی می کنند. صرف یا به عبارت دیگر ساختمان واژه دو گونه است: تصریفی و اشتقاقی. صرف تصریفی آن است که به بررسی نقش نحوی کلمه می پردازد و ساخت اشتقاقی واژه، کلمه را از نظر دو عامل مهم یعنی پیشوندها و پسوندها بررسی می کند. و آن ها را از نظر میزان فعالیت یعنی فعال بودن یا نیمه فعال بودن و یا غیر فعال بودن مورد بررسی قرار می دهد. عده ای از وندها در زم...

موضوع این پایان نامه تحلیل روند وندشدگی اسم و صفت دورة باستان از دیدگاه دستوریشدگی است. این پژوهش سیر تحول و تبدیل 14 اسم و صفتِ دورة باستان به پسوند در دورة نو زبان فارسی را با بهرهگیری از مثالهای سه دورة باستان، میانه و نو نشان میدهد. سپس روند دستوریشدگی این 14 پسوند اشتقاقی و شبهوند را بر اساس سازوکارهای دستوریشدگی هاینه (2003) میسنجد تا در نهایت نشان دهد آیا پسوندهای اشتقاقی زبان فارسی فراین...

هدف از این تحلیل بدست آوردن فهرست پسوندها و پیشوندهایی است که امروزه در زبان فارسی بکار می رود. یافتن مثالهایی که کاربرد این وندها را روشن می کند هدف دوم این تحلیل می باشد. به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر پیکره ای از نثر فارسی استاندارد شامل نثر روزنامه کیهان، مجله سخن و داستانهای گوناگون جمع آوری و سپس براساس قدرت ترکیب وند با اسم، صفت ، ستاک حال و غیره طبقه بندی گشت . زیر طبقه ها بر دو نوع...

همۀ زبان‌های جهان برای تولید واژه‌های جدید از شیوه‌های گوناگونی استفاده می‌کنند. اشتقاق در کنار ترکیب دو فرایند مهم صرفی هستند که نقش اصلی هر دو ساخت صورت‌واژه‌های جدید است. در زبان فارسی اشتقاق یکی از فرایندهای پویا و پرکاربردِ واژه‌سازی است و از جمله مقولاتی است که از دیرباز مورد مطالعه بسیاری از زبان‌شناسان ایرانی و غیرایرانی قرار گرفته است. در قلمروی اشتقاق، زبان فارسی دارای پیش‌وندها و پسون...

تحلیل و مقایسه زبان مادری سخنگویان و زبان دوم، از جایگاه بسیار ویژه ای برخوردار است. نظریه تحلیل مقابله ای به معلمان کمک می کند تا بر پایه شباهتها و تفاوتهای دو زبان، مواد و محتوای آموزشی و حجم مطالب را تهیه و تنظیم نمایند؛ از سوی دیگر شناخت معلم نسبت به نظام ساختواژی و بویژه اصول و مراتب وند افزایی اشتقاقی و استفاده درست از وندهای اشتقاقی و به تبع آن امر مهم واژه سازی در زبان مادری، کمک قابل ت...