امروزه ، هرمنوتیک – چه آن را از سنخ دانش بدانیم یا از جنس روش، و چه از مقولة هنر و مهارت – به درخت تناوری تبدیل شده است که در خاک علوم و فنون ریشه دوانیده و بر حوزه های مختلف معرفت انسانی سایه گسترانیده است . هرمنوتیک در حرکت تاریخی اش ادوار و مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته و چهره های گوناگونی به خود گرفته است، اما همواره وجه مشترک همة این گرایشها و شاخه ها، مسئلة فهم بوده است. ویژگی ساختاری و...

هانری کربن به زعم خویش یک فیلسوف است، اگر چه گاه گستره ی وسیع مطالعات او و گذر از مدینه های تمثیلی اش، از آلمان تا ایران، بر تن او جامه ی یک شرق شناس را پوشانده است. او پیش از جستجوی طلبش در شرق و از شرق، به عرفان پروتستانی وقوف کامل دارد و پدیدارشناسی را در زادگاه این فرادهش آموخته است. این گذشته چونان یک موقعیت زندآگاهانه بر خوانش او از متون عرفانی و فلسفی ایرانی و شرقی سایه انداخته است. پیش ...

این نوشتار برآمده از پژوهشی دربارۀ ارتباط میان معماری و پدیدارشناسی است، یعنی همان مکتبی که تأثیر آن بر جریانات هنری امروز، به ویژه معماری پسامدرن، آشکار است. م یدانیم که یکی از تأثیرات این مکتب فلسفی در حوزۀ مبانی نظری معماری، باز شدن باب مباحثی در پدیدارشناسی مکان، جایگاه بستر و زمینۀ اثر در طراحی معماری، و همچنین اهمیت یافتن مباحث پدیدارشناسی ذهن و تأثیر آن در نقد آثارِ معماری است. تعلیق پی ش...

«رافائل کاپورو» از منظری فلسفی اطلاعات را تعریف کرده است. کاپورو پیش فرضهای سوبژکتیویستی حاکم بر دانش اطلاع‌رسانی را که ریشه در ثنویت سوژه، ابژه دارند نقد کرده و بر اساس هرمنوتیک فلسفی «هایدگر» و «گادامر» نظریه‌ای هرمنوتیکی ـ اگزیستانسیال دربارة اطلاعات مطرح می‌کند. او در این نظریه می‌کوشد اطلاعات را در پیوند با روال اگزیستانسیال زندگی طرح کند. بر این اساس، اطلاع ساحتی اگزیستانسیال از و...

مردم شناسی همیشه در پی درک و شناخت فرهنگ یا فرهنگ های "غیر خود" بوده است. در این میان نیاز به ترجمه لغات، ایده ها و معنا از فرهنگی به فرهنگ دیگر اجتناب ناپذیر می باشد. در نتیجه، ایده ترجمه فرهنگی در مردم شناسی ایده ای بنیادین است. این مطالعه در پی آن است که با رویکردی قوم نگارانه بر چالش هایی که مترجم فرهنگی به هنگام تبیین فرهنگ یک قوم با آن رو به روست متمرکز شود. نگارنده سعی دارد با شیوه ای قو...

پرداختن به فلسفة علوم انسانی بدون طرح بحث از فلسفة علم امکان‌پذیر نیست. هیدگر هرچند به‏صراحت به فلسفة علوم انسانی ورود نکرده است، با توجه به ایده‌هایی که در باب فلسفة علم طرح کرده و نیز از طریق تتبع در مطاوی برخی آثار و درس‌گفتارهای وی، امکان طرح پرسش از فلسفة‌ علوم انسانی وجود دارد. با عنایت به مناقشاتی که پدیدارشناسی هرمنوتیکی هیدگر درحوزة علم ایجاد کرده است و نیز تحلیلی که...

هدف: هدف مقالۀ حاضر، آسیب‌شناسی مبانی دین‌پژوهی از منظر رهیافت هرمنوتیکی است که طی آن، عناصر و دقایق سازندۀ رهیافت هرمنوتیکی روشنفکری دینی، توصیف و تبیین و نقد شده است. روش: انجام پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی بوده است. یافته‌ها: گفتمان هرمنوتیکی روشنفکری دینی، گفتمانی برون‌دینی است که روش‌شناسی آن سنخیت و همگونی با کتاب مقدس و نص ندارد و توشه‌گیری همیشه و مستمر این نحلۀ فکری از نظریات جدید، از ج...

مسئله ی دور هرمنوتیکی از جمله مسائل بنیادین هرمنوتیک مدرن است که با تقریرهای متفاوتی توسط نظریه پردازان این حوزه بیان شده. هرمنوتیک رمانتیک این دور را به مثابه یک اصل روش شناختی معرفی می کند، این در حالی است که هرمنوتیک فلسفی آن را سیاق وقوع فهم تلقی نموده و ابعادی وجودی بدان می دهد. هیدگر معتقد است که دور هرمنوتیکی بازتاب ساختار وجودی دازاین است، گادامر نیز آن را توصیفی از فرآیند وقوع فهم می پ...

فلسفه پدیدارشناسی که فلسفه ای مدرن محسوب می شود به تحقیق در باب تجربه و ادراکات می پردازد. دکارت که همه چیز را مورد شک قرار می دهد حتی خود شک را، به وجود آگاهی و اندیشه که فاعل شک می باشد یقین پیدا می کند و عامل اندیشنده را سرچشمه تمام علوم می داند: من می اندیشم پس هستم. فلسفه پدیدارشناسی که حیطه فعالیت و بررسیهای خود را به ادراکات و دریافتهای ذهنی بشر معطوف می کند، فلسفه ای نئو - دکارتی می باش...

پایان نامه ی حاضر کوششی برای ارائه تصویری روشن از جایگاه روش پدیدارشناسی ادموند هوسرل، به عنوان یکی از مهمترین جریان های فکری معاصر، در هرمنیوتیک فلسفی هانس گئورگ گادامر است. ابتدا آراء هر کدام از این دو فیلسوف را در دو فصل جداگانه توصیف و تحلیل و سپس در فصل چهارم با هم مقایسه کرده ایم. با مقایسه ی هرمنیوتیک فلسفی گادامر با پدیدارشناسی هوسرل، فهمیدیم که گادامر خودش را به جنبش پدیدارشناسی متعلق ...