چکیده بررسی گزیده ای از متون نظم و نثر پارتی و پارسی میانه ی مانوی (آوا شناسی، ترجمه و ریشه شناسی) به کوشش معصومه خواجه زاده درخت کهن سال شعر و ادب ایرانی با قدمتی سه هزار ساله، آثار درخشان و جاودانی به بار آورده است که چون ستاره های تابناک در آسمان ادب سرزمین هنرپرور ایران می درخشند. هر یک از این آثار، به زبان های ایرانی و دوره های متفاوتی از تاریخ تعلق دارند. زبانی که اقوام ایران...

زمان پیدایش شعر پارسی دری یکی از مهم ترین موضوعاتی است که همواره مورد توجه پژوهشگران گذشته و معاصر عرصۀ شعر و ادب فارسی بوده است. در کتاب های المعجم فی معاییر اشعار العجم شمس قیس رازی و لباب الالباب محمد عوفی، نخستین گویندۀ شعر فارسی (پارسی دری) بهرام گور دانسته شده است. از سخنان شمس قیس و محمد عوفی می توان دریافت که اولین کسی که سخن پارسی را منظوم کرده، از ادب عرب برخوردار بوده و شعر تازی می گ...

بررسی اسطوره‌شناختی ـ تطبیقی غار به عنوانِ یک نماد کهن، از سویی می‌تواند جنبه‌هایی کمتر شناخته شده از کارکردهای این نماد را آشکار سازد و از دیگر سو امکان درک دقیق‌تر چراییِ به کار بستن این نماد را فراهم می‌کند. نگارندگان با روش تحلیلی ـ تطبیقی در بررسی اسطوره‌شناختی نمود‌های غار و کارکرد‌های آن در متون مختلف، کوشیده‌اند به یک دسته‌بندی جامع و مانع از نمود‌های غار دست یابند. همچنین بر پایۀ این دست...

   مقایسه ی ادبیات دو ملت که از نظر زبان و جغرافیای سیاسی با هم تفاوت دارند ، به کشف اندیشه ها و تحولات  ادبی مشترک می انجامد و نشان می دهد دو شاعر علی رغم تفاوت زبانی تا چه اندازه در سبک و محتوا به هم شبیه و دارای  چه شباهات و مشترکات روحی هستند .در راستای این نگرش ، اسطوره پردازی در آثار دو شاعر نوگرای پارسی و تازی – نیما و نازک الملائکه – مورد مقایسه قرار گرفت و روشن شد که آنان به دلیل خفقان...

   مقایسه ی ادبیات دو ملت که از نظر زبان و جغرافیای سیاسی با هم تفاوت دارند ، به کشف اندیشه ها و تحولات  ادبی مشترک می انجامد و نشان می دهد دو شاعر علی رغم تفاوت زبانی تا چه اندازه در سبک و محتوا به هم شبیه و دارای  چه شباهات و مشترکات روحی هستند .در راستای این نگرش ، اسطوره پردازی در آثار دو شاعر نوگرای پارسی و تازی – نیما و نازک الملائکه – مورد مقایسه قرار گرفت و روشن شد که آنان به دلیل خفقان...

در میدان گستردة ادبیات فارسی، بزرگانی مانند میرزایف و براگینسکی و سعید نفیسی، پیش از سایر پژوهشگران، دربارة اشعار رودکی (پدر شعر پارسی) پژوهش کردند. آنان با تأمل‌های شایستة خود در جمع‌آوری اشعار رودکی، زمینه را برای پژوهش‌های دیگر دربارة شعر این شاعر فراهم کردند. با‌توجه‌به نقل بسیاری از اشعار رودکی در فرهنگ‌های لغت و دسترسی‌نداشتن این بزرگان به برخی از این فرهنگ‌ها، همچنین وجود ابیات نو، ضبط‌ه...

بی شک تحقیقات و پژوهش های عظیمی در زمینة حافظ و اشعارش (حافظ پژوهی) توسط شارحان و حافظ پژوهان زیادی صورت گرفته که هر یک به نوبة خود تأثیر به سزایی در تکریم مقام حافظ داشته که به زعم خود توانسته اند خوانشی نو و برداشتی تازه از اشعارش ارائه دهند. به این اعتبار می توان گفت که اشعار وی به لحاظ ابعاد پیچیدة ذهنی او، به دلیل درون مایه های پر رمزوراز و خوانش های گوناگون بیشتر به منشوری هزارپهلو همانند...

رساله حاضر حاصل پژوهشی است درباره (تحول فعل در زبان فارسی دری) انجام گرفته است . این رساله در سه بخش تدوین شده است . در بخش نخست تحول زبان فارسی از دیرباز تا کنون مورد بررسی قرار می گیرد. در این بخش ضمن توصیف ویژگیهای زبانشناختی پارسی باستان و فارسی میانه چگونگی تحول پارسی باستان به فارسی میانه مورد بررسی قرار می گیرد. سپس نظرات گوناگون در مورد ریشه فارسی دری و چگونگی بسط و گسترش این زبان در سر...

در پهنه ی بی پایان شعر و ادب مشرق زمین، بی گمان یکی از اثرگذارترین شاعران، در طول قرون و اعصار، «متنبّی» بوده است. چرا که «ابوطیّب متنبی» - این شاعر کوفیِ قرن چهارم هجری- نه تنها سخنور صاحب سبکِ بسیار اثرگذاری در طول تاریخ ادب عربی بوده است، بلکه در سخنوران بزرگ پارسی همچون مولوی و سعدی نیز تأثیر نموده است. از این رو به نظر نگارنده - به عنوان مترجم دیوان متنبّی- وی را باید «سرسلسله ی شعرای مشرق زمین...