بنابر باور غالب، شکل‌گیری و ثمر بخشی گفت‌وگوی ادیان بیش از هر چیز مبتنی بر گشودگی نسبت به دین دیگر و به رسمیت شناختن «دیگریِ دینی» است، به گونه‌ای که باید پذیرفت دین دیگر هم واجد بهره و نصیبی از حقیقت است و متدینان به آن نیز که اینک طرف گفت‌وگو قرار گرفته‌اند واجد حظی از نجات و رستگاری‌ هستند. اما پرسش مهم این است که بر پایه کدام بستر الهیاتی می‌توان تکثر دینی را ارج نهاد و چنین سهمی از حقیقت و ...

الهیات جهانی از کلان‌مسائل فلسفه دین به دنبال اصول و ارزش‌های مشترک الهیاتی است تا بر اساس آن در راستای تحقق گفت‏وگوی میان پیروان ادیان به نیازهای مشترک الهیاتی آنان پاسخ بگوید. طرح این مسئله در جهان غرب، نظریه‌های مختلفی را به همراه داشته است که از جمله آن می‌توان نظریه «کثرت‌گرایی دینی»، نظریه «وحدت متعالی ادیان»، نظریه «شمول‌گرایی افراطی» و.... نام برد؛ اما بر اساس آموزه‌های اسلام می‌توان تب...

اصل عدم قطعیت ورنر هایزنبرگ با رویکرد حاکمیت قانون احتمال در جهان در یک نگاه فلسفی و الهیاتی مسائل مهمی را پیش روی ما می نهد. از جمله آن که اولاً رابطه آن با قانون علّیت بر چه نحو است؟ ثانیاً چه تعاملی میان عدم قطعیت و مسائل کلامی ای همچون وجود خدا و اختیار وجود دارد؟ آیا نظریه مذکور توانایی اثبات چنین مسائلی را دارا می باشد یا به عکس، آن ها را رد می کند؟ در این بررسی آنچه به طور کلی بدست می آید، ...

یکی از بحران های عصر حاضر، افزایش آستانه نابسامانی های روحی و رفتاری بخش قابل توجه انسان هاست. برخی مکاتب فکری در پی گره گشایی آن برآمده اند ولی نه تنها راهی برای درمان نبوده اند بلکه دردی شدند بر دردهای گذشته. علت اصلی این ناکامی ها، عدم شناخت جامع از زوایای وجودی انسان است. وقتی انسان با معیار حیوانی سنجش شود، نتیجه ای جز آرامش جسمانی و یا ظاهری موقت نخواهد داشت. به همین دلیل مهم و ضروری است ...

اسنی ها فرقه ای از یهود هستند که در قرن دوم پیش از میلاد در فلسطین و سوریه سکونت داشته و در تاریخ یهود به عنوان زهاد شناخته شده اند. این گروه به علت تعالیم و آئین های خاص خود که متمایز از دیگر فرقه های یهودی است، منادیان آئین مسیحیت به حساب می آیند. آنچه در مورد تعالیم و آئین های این فرقه در اختیار محققان است، برگرفته از منابع یونانی اسناد قمران است که احتمال داده شده مربوط به جماعت اسنی می باش...

روانکاوی یکی از جریان های مهم فکری قرن بیستم محسوب می شود که از سوی زیگموند فروید، پایه گذاری شد. فروید، برخی مفاهیم بسیار مهم (برای مثال مفهوم ضمیر ناخودآگاه و یا نقش امیال سرکوب شده در شخصیت فرد) را وارد روان شناسی پس از خود کرد؛  هدف از این نوشتار، آشنایی با پاره ای از مباحث فلسفی و الهیاتی طرح شده در باب روانکاوی است. در ابتدا، آراء کارل پوپر (1994ـ1902)، فیلسوف بریتانیایی طرفدار فلسفه تحلی...

در این مقاله در راستای تبیین دیدگاه مدیران فرهنگ و ارشاد اسلامی کشور پیرامون عوامل موثر در ارتقای سطحفرهنگ عمومی، نخست تعاریفی از فرهنگ عمومی ارائه گردیده و سپس ویژگی های فرهنگ عمومی و پارادایمهای مطالعه و بررسی آن تشریح می شود. در ادامه ضمن معرفی شیو ههای مطالعه و بررسی فرهنگ عمومی بهتوصیف پژوهش، اهداف و سوالات آن پرداخته و نتایج مربوط به تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه هایتوزیع شده در...

در الهیات، ما بیشتر با رویکردهای کلامی و فلسفی و راه‌یابی به عالم ربوبیت از طریق عقل و نقل مواجه هستیم. اما برخی از الهی‌دانان این رویکرد را ناکارامد دانسته، الهیات را با رویکرد عرفانی و اشراقی به پیش می‌برند. این رویکرد در همة ادیان طرفدارانی دارد و بر این باور است که الهیات صرفاً تبیین و توصیف آموزه‌های الهیاتی و در مرحلة بعد اثبات آن از طریق عقل و نقل نیست؛ بلکه مقصد و مقصود، شناخت و نیل به ج...

هر بخش از الهیات کارل رانر ارتباطی ناگسستنی با خوانش او از وضعیت انسان دارد؛ او معتقد است که خداوند سهمی از وجود خودش را با آدمی به اشتراک نهاده است. این عطیه ی خداوند منتظر پاسخ مثبت از سوی انسان است. چنین مولفه ی وجودیی در حیات عینی و ملموس آدمی آثاری دارد و تحقق راستین و غایی خود را خواستار است. این نگرش به انسان، راه به مسیح شناسی استعلایی می برد. مسیح پاسخ قطعی به این پیشنهاد وجودی خداوند ...

الهیات سلبی یکی از رویکردهای الهیاتی در دوران معاصر است که اصطلاحا به آن دسته از مکاتب الهیاتی اطلاق می شود که در تبیین معرفت نسبت به خدا، گزاره‌های سلبی را اصل قرار می‌‌دهند. در میان یونانیان، نوافلاطونیان به تفصیل به این بحث پرداخته‌اند. پروکلس یکی از نوافلاطونیانی است که در قرن پنجم پس از میلاد می زیسته و سالها ریاست آکادمی اتن را بر عهده داشته است. وی مهمترین فرد نوافلاطونی پس از فلوطین است...